Khói thuốc lá âm thầm tấn công não, mạch máu

 
Đột quỵ vì hút thuốc lá
 
TS Trần Chí Cường – Giám đốc chuyên môn, Bệnh viện tim mạch và đột quỵ Cần Thơ cho biết hàng ngày bệnh viện đều tiếp nhận các trường hợp bệnh nhân đột quỵ, đột tử và đều liên quan tới thuốc lá.

Ví dị điển hình đó là một thanh niên 29 tuổi vào viện trong tình trạng yếu liệt nửa người. Bác sĩ cho kiểm tra cận lâm sàng phát hiện nam thanh niên này bị nhồi máu não.

Bác sĩ đã tiến hành cấp cứu tái thông lòng mạch cho người bệnh. Bệnh nhân cho biết bản thân hút thuốc lá từ năm 18 tuổi kèm theo uống bia rượu.
 
Hay 1 bệnh nhân nam khác sinh năm 1983, vào viện vì nhồi máu não. Bệnh nhân này có tiền sử hút thuốc lá 10 năm kèm theo có tiền sử bệnh tăng huyết áp nhưng bệnh nhân không biết và khi cơn nhồi máu não xảy ra bệnh nhân được người nhà đưa vào bệnh viện cấp cứu.

TS Cường cho biết đa phần các ca đột quỵ não, nhồi máu cơ tim vào viện đều liên quan ít nhiều tới thuốc lá. Thậm chí có những người phụ nữ trên não tổn thương nặng nề chỉ vì ngồi cạnh đồng nghiệp hút thuốc lá hàng chục năm.
 
Hút thuốc lá trong cộng đồng trên toàn thế giới đáng báo động. Người ta ước tính  tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc lá cao.

Tại Việt Nam, người trên 20 tuổi hút thuốc lá có thể lên tới 30 – 40 %. Điều quan trọng ít người để ý đó là tác hại của thuốc lá không thể đong đếm ngay được.

Quan trọng khi bạn hút thời gian lâu, nó tích tụ đủ thời gian thì nó biểu hiện bên ngoài thì lúc đó bạn có thể đối diện với cơn đột quỵ, nhồi máu cơ tim, tắc mạch chi.
 
Người hút thuốc lá tiếp xúc với thuốc lá khi càng trẻ mức độ càng nguy hiểm, mức độ nghiêm trọng càng cao.

TS Cường cho biết ông từng điều trị cho bệnh nhân còn rất trẻ chỉ hơn 20 tuổi nhưng thâm niên hút thuốc lá hàng chục năm sau đó người bệnh bị đột quỵ tắc mạch máu não. Bác sĩ phải sử dụng can thiệp trong lòng mạch tái thông để cứu người bệnh. 

Tổn thương do thuốc lá trên mạch máu não.

 
Không chỉ hút thuốc lá chủ động, hút thuốc lá thụ động cũng chiếm rất nhiều. Hút thuốc lá trong môi trường phòng kín không chỉ ảnh hưởng người hút mà ảnh hưởng chung với người trong phòng.
 
Tổn thương trên phim chụp
 
Hiện người ta ghi nhận có người bệnh trên hình ảnh cộng hưởng từ bác sĩ thấy người bệnh có tổn thương vi mạch, mạch máu khi hút thuốc lá nhiều năm. Bệnh nhân để lại các tổn thương mạch máu nhỏ.
 
TS Cường cho biết có bệnh nhân hút thuốc lá thụ động cũng bị tổn thương mạch máu như chồng, cha, ông hút thuốc lá nhưng người hút thuốc thiếu ý thức dẫn tới các thành viên trong gia đình đều có tác hại như người hút thuốc.

Tác hại trên mạch máu cứ diễn biến âm thầm và đến khi gây ra biến chứng như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, tắc mạch chi thì đã muộn.
 
Khi hút thuốc, chất độc từ phổi đi lên não. Có bệnh nhân đột quỵ do hút thuốc lá trên phim chụp cộng hưởng từ bác sĩ thấy rõ hình ảnh thoái hoá trắng trên não, thần kinh hoặc hẹp động mạch cảnh trên não.

Người hút thuốc lá nhiều năm thì mạch máu không còn trơn láng. Có bệnh nhân chỉ ngoài 30 tuổi nhưng hút thuốc lá gần 20 năm thì mạch máu não đã bị bít tắc.
 
TS Cường cho biết với người hút thuốc lá, có bệnh tiểu đường, huyết áp cao, rối loạn mỡ máu thì nguy cơ tổn thương thành mạch và các mảng xơ vữa gây đột quỵ tăng lên rất nhiều.

Người bệnh có những con thiếu máu não thoáng qua, đột quỵ, biến chứng tim mạch, tắc mạch phổi.

Với người bệnh bị xơ vữa mạch máu do hút thuốc lá bác sĩ phải điều trị thuốc để tránh hình thành cục máu đông, tránh tắc nghẽn mạch máu để phòng đột quỵ, nhồi máu cơ tim.
 
Với người trẻ, khoẻ hút thuốc lá nhiều năm là nguy cơ cao nhất vì các tổn thương trên não đã bị ảnh hưởng thì không thể quay lại như trước được nữa dù bạn có tiền để chữa bệnh thì vẫn đối diện với nguy cơ đột quỵ trong tương lai.
  
Vì vậy, khi bạn lo lắng về đột quỵ thì bản thân bạn phải quan tâm phòng tránh yếu tố nguy cơ gây đột quỵ xảy ra thường ngày đó là hút thuốc lá và uống rượu bia mỗi ngày. Bạn cần bỏ thuốc lá càng sớm càng tốt sẽ là cách hạn chế nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim trong tương lai.

Khánh Chi