F0 huyết áp cao, thừa cân tiết lộ hành trình 'từ cõi chết trở về'

Phòng bệnh nơi T. từng nằm suốt 3 tuần liền (ảnh NVCC)

T. là người đầu tiên trong gia đình phát hiện mình dương tính với Covid-19, sau đó lần lượt các thành viên khác cũng bị căn bệnh quái ác gọi tên.

Chuỗi ngày ly tán bắt đầu, bố vĩnh viễn không trở về, các thành viên còn lại trong gia đình nỗ lực giành lại sự sống, vượt qua nỗi đau để hôm nay được trở về nhà.

Do có bệnh nền cao huyết áp và thể trạng thừa cân nên T. bị nặng nhất, anh và mẹ được chuyển đến Bệnh viện dã chiến 13 do BV Việt Đức phụ trách.

Suốt 3 tuần trong bệnh viện, T. đã trải qua giai đoạn thở máy và hồi sức tích cực, sau đó là giai đoạn nỗ lực tập luyện theo hướng dẫn của bác sĩ để nhanh chóng hồi phục.

3 tuần nhiều biến cố đó chính là động lực thôi thúc anh chia sẻ những gì mình trải qua với cộng đồng để ít nhất giúp ích được cho những gia đình rơi vào tình huống như anh đủ bình tĩnh để vượt qua.

Tự chăm sóc trước khi phải nhập viện

Trước khi vào bệnh viện, T. cho rằng mục tiêu tiên quyết của việc chữa trị tại nhà đó là bình tĩnh xử trí và chăm sóc bản thân, không để phổi bị xâm hại và yếu đi, dẫn đến tổn thương và suy hô hấp cấp.

“Đó là lý do mình cứ nhấn mạnh việc theo dõi SP02 duy trì lượng nhất định trong máu, để biết hiệu năng của phổi đang như thế nào", T nói và lưu ý với những F0 đang điều trị tại nhà, cần liên tục kiểm tra SP02 trong máu từ 6-8 lần một ngày, để biết phổi đang hoạt động như thế nào. Nếu duy trì ở mức độ trên 95% khi vận động sinh hoạt bình thường, nghĩa là phổi đang tốt.

Nếu sau vận động sinh hoạt SP02 tụt nhanh, phải thở như cá ngạt nước, SP02 dưới 90% nghĩa là phổi đã bị  tổn thương. Mức độ SP02 càng giảm nghĩa là chức năng phổi đang dần mất đi, buộc phải nhập viện sớm.

Anh T. kể “trường hợp mình chỉ số SPO2 khi vào bệnh viện xuống còn 66%”.

Một trong những điểm cần thận trọng nữa theo T. là việc tắm rửa vệ sinh. Một khi nhiễm bệnh, cho dù chỉ là cảm cúm thông thường thì thao tác và cảm giác của bệnh nhân có thể không chính xác nên việc tắm rửa, xối nước lên người có thể  gây ảnh hưởng đến diễn tiến của bệnh, bệnh nhân có thể nhiễm lạnh và khó chịu hơn sau khi đi tắm.

Anh cho biết “khi vào bệnh viện dã chiến 13 trong 2 tuần, là đủ 2 tuần mình không tắm rửa. Khi sốt, cơ thể ra mồ hôi nhiều, giữ cơ thể khô thoáng bằng cách lau người bằng khăn nóng, không để cơ thể ướt nhiều mồ hôi; liên tục thay quần áo, để mồ hôi không gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu”.

Sử dụng quạt và mở trong không gian có không khí đối lưu để làm khô thoáng. Trong bệnh viện dã chiến 13, bác sĩ sử dụng quạt cho bệnh nhân suốt ngày đêm. Những ca bệnh nặng thậm chí không mặc quần áo để mồ hôi không thấm ngược vào cơ thể. Nếu việc nằm sấp khiến không thoải mái, bệnh nhân được khuyến khích nằm nghiêng người 1/2.

“Nếu cơ thể quá nặng hay mỏi nhừ, tìm thành giường hoặc vách kệ nào làm điểm tựa, cố gắng nằm nghiêng. Cứ 1-2 tiếng phải thay đổi tư thế nằm thường xuyên”, T. đã trải qua những ngày như thế.

Ngày thứ 10 trong bệnh viện dã chiến, T. đã ghi chép lại những lưu ý của mình, anh hy vọng những kinh nghiệm của bản thân sẽ giúp cho những người chưa, đã, đang chiến đấu với dịch bệnh có thêm động lực để vượt qua.

Các lưu ý khi chăm sóc cơ thể gồm:

 (1) Chú ý không lạm dụng thuốc, nhất là Paracetamol vì tình trạng sốt và đau làm người bệnh dễ phụ thuộc vào loại thuốc này. Nên tham gia các nhóm điều trị F0 tại nhà để được kê toa và sử dụng thuốc hiệu quả.

(2) Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, ăn sôi uống sôi không ăn đồ lạnh, không bỏ bữa. Dù cho có mất khứu hay vị giác cũng phải ráng ăn.

Lưu ý nên chọn loại thức ăn dễ tiêu hoá như cháo, mỳ… ít dầu mỡ, chất béo để tránh cơ thể phải quá tải trong việc tiêu thụ thức ăn, gây sốt hay đầy bụng.

 (3) Súc nước muối và xông họng 4-6 lần/ngày.

(4) Bổ sung Vitamin C bằng cam, chanh mật ong hay viên sủi. Bổ sung Vitamin 3B để các cơ và thần kinh được thoải mái.

(5) Bổ sung chất điện giải như gói Oresol khi bị sốt hoặc tiêu chảy.

(6) Uống ít nhất 3 lít nước/ngày trở lên để tránh bị đông máu.

(7) Sử dụng bình oxy theo dặn dò bác sĩ chứ đừng lạm dụng. Việc lạm dụng không hiệu quả trong việc chữa trị mà còn gây ra khó khăn trong việc cai oxy về sau. Không vận động quá sức, khiến phổi không tạo đủ oxy, gây choáng hoặc ngất. Đặc biệt, theo T. là hãy giữ cho tinh thần mình lạc quan, cho dù có chuyện gì xảy ra đi nữa.

Tập thở, tập thở và tập thở

Thở tưởng chừng như là một phản xạ vô điều kiện của con người, nhưng để hồi phục nhanh thì vẫn phải tiếp tục tập thở. T. cho biết, tập thở là việc cộng tác ý nghĩa nhất với các y bác sĩ đang giành lại sự sống cho mình.

“Mình đã từng đo khi tháo mặt nạ oxy ra, mình có thể tự thở trong 3 phút 30 giây. Mình tính đoạn đường từ giường đến nhà vệ sinh là 30 giây một chiều, vậy là mình có vỏn vẹn 2 phút 30 giây để làm các thủ tục vệ sinh. Nhưng do nôn nóng và quýnh quáng, mình cố gắng làm mọi thứ thật nhanh để quay về giường kịp lúc, thành ra oxy trong người bị rút cạn nhanh hơn mình dự tính. Kết quả là khi mình ngồi được trên giường thì đã ngã chỏng gọng và ngạt thở rồi”, T. nhớ lại.

Tập thở là yếu tố tiên quyết trong việc hồi phục và cai oxy, trả lại sự vận động tự nhiên của hai lá phổi.

Bác sĩ chỉ tư thế rất đơn giản, dành cho bệnh nhân quá yếu như T: ngồi xếp bằng, hai tay đặt lên hai đầu gối, ngước mặt lên trời hít vào bằng mũi, nhẹ nhàng cúi đầu thở ra bằng miệng. Mỗi ngày tập 3 lần, mỗi lần 15 phút sáng - trưa - chiều/tối.

Anh cho biết, đã vật lộn suốt 3 ngày chỉ để làm quen với bài tập đơn giản như vậy, để những cơn đau tức ngực chìm xuống, để phổi tập quen với cách thở tự nhiên.

Tuyệt đối hợp tác với bác sĩ ở bệnh viện 

Anh T. chia sẻ, các triệu chứng sốt, ho, cảm, đau nhức, tiêu chảy, nổi ban… mình đều có thể sử dụng thuốc để điều trị, duy chỉ có phổi là vô phương cứu chữa nếu không được chữa trị đúng cách từ sớm, dẫn đến việc điều trị hay cấp cứu đều khó hơn muôn phần. Trong Bệnh viện Dã chiến 13, mọi phác đồ điều trị đều tập trung vào phổi và việc thở. Đủ để thấy tầm quan trọng của mục tiêu bảo vệ hai lá phổi của mình như thế nào.

Khi điều trị ở bệnh viện dã chiến, các điều dưỡng thay phiên đến nhắc từng bệnh nhân tư thế nằm. Theo đó, bệnh nhân không nằm ngửa như bình thường mà tư thế nằm tốt nhất là nằm sấp. Các trường hợp nặng phổi không thở được hay khó thở, bệnh nhân được yêu cầu nằm sấp cả đêm”, T. cho hay.

Vì thế, theo T, việc các bệnh nhân cần làm khi ở bệnh viện dã chiến là hợp tác tuyệt đối với y bác sĩ, cho dù tư thế đó không quen thuộc với bạn hoặc “bạn nghĩ” nó làm mình khó chịu hơn nhưng chính bác sĩ mới là người biết rõ làm thế nào để bạn trở nên khá hơn.

Kết quả là với sự nỗ lực của bản thân cộng với sự hỗ trợ tích cực của các y bác sĩ, T. đã trở về từ cõi chết. Ngày hôm nay, anh ấy đã được ra viện, trở về nhà để thắp cho bố một nén hương.

N. Huyền