Vật bất ly thân của người bị rám má

Mặt 'tan nát' vì lạm dụng bôi kem làm trắng sáng da, chữa mụn thần tốc

Các loại kem trộn này làm trắng sáng da “thần tốc” và giảm mụn trứng cá nhanh chóng khiến người dùng rất thích thú, tuy nhiên, nó gây ra hậu quả rất nặng nề.

Cần xác định nguyên nhân

Theo PGS Nguyễn Văn Thường – Giám đốc BV Da liễu Trung ương, rám má hay nám má với biểu hiện là các dát sắc tố màu nâu, xanh đen, hay đen sạm ở hai bên má, trán, cằm, mũi. Các dát sắc tố thường sắp xếp đối xứng, kích thước có khi nhỏ, khi to. 

Bờ của các vết sạm da rõ nhưng không đều, không có teo da, không bong vảy da và không ngứa. Bệnh hay gặp ở người uống thuốc tránh thai, trong khi mang thai, thời kỳ cho con bú, đôi khi còn gặp ở những phụ nữ thời kỳ tiền mãn kinh thậm chí có khi gặp ở phụ nữ trẻ chưa lập gia đình.

Theo các bác sĩ tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, bước đầu khi điều trị rám là tìm hiểu đúng nguyên nhân gây ra để khắc phục. Có nhiều nguyên nhân gây rám, có thể phân loại thành những yếu tố như di truyền, ánh nắng mặt trời, sự thay đổi hormone, quá trình lão hóa và sử dụng sản phẩm không phù hợp cho da.

Với rám má có yếu tố di truyền thì khó có thể thay đổi, còn trong các trường hợp còn lại có thể cải thiện bằng cách khắc phục các yếu tố môi trường sống, sử dụng loại thuốc và sản phẩm khác không ảnh hưởng đến nội tiết, chống nắng,...

Khi bị rám má, người bệnh cần tránh nắng mặt trời có vai trò quan trọng để ngăn ngừa tình trạng rám má nặng hơn, bao gồm các biện pháp - tránh ánh mặt trời (hạn chế ra nắng vào giờ cao điểm như 10g-16g, đội mũ rộng vành, đeo khẩu trang, mặc quần áo dài tay khi ở ngoài trời và bôi kem chống nắng phổ rộng (SPF 30 hoặc cao hơn, có mức chống UVA cao), tránh sử dụng giường tắm nắng. Bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời cũng sẽ giúp các phương pháp điều trị dưới đây hiệu quả hơn.

Sử dụng kem làm sáng da, hydroquinone là một loại thuốc ngăn ngừa các tế bào sắc tố trong da sản xuất melanin và thường được sử dụng để điều trị rám má. Hydroquinone có thể gây kích ứng da, và chỉ nên được sử dụng trong thời gian ngắn theo chỉ định của bác sỹ để kiểm soát, hạn chế tác dụng phụ của hydroquinone.

Cách chăm sóc da bị nám. (Ảnh minh họa)

Retinoid, thường được sử dụng để điều trị trứng cá, và một số loại như axit azelaic, axit ascorbic và axit kojic có thể giúp cải thiện sự xuất hiện của rám má nhưng cũng có thể gây kích ứng da.

Steroid có thể cũng hữu ích và thường được pha trộn với các hóa chất trên để giúp ngăn ngừa kích ứng da. Tuy nhiên việc lựa chọn là hết sức cân nhắc, cẩn trọng tác dụng phụ của steroid.

Một số loại kem làm sáng da có sự kết hợp của hai hoặc ba thành phần làm cho chúng hiệu quả hơn. Kem làm sáng da cần được chỉ định và theo dõi bởi bác sỹ da liễu để đạt hiệu quả tối đa, hạn chế các tác dụng phụ có thể xảy ra (giảm sắc tố hoặc tăng sắc tố).

Vì sao thời điểm cuối năm làn da bị 'tàn phá' nhiều nhất?

Cả năm miệt mài chăm sóc da nhưng đến những ngày cuối năm bận rộn nhiều chị em than thở làn da xuống sắc, mụn nhọt.

Điều trị xâm lấn

BS Đặng Bích Diệp – Khoa Nghiên cứu và Ứng dụng tế bào gốc, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết thêm người bị rám má có thể sử dụng phương pháp thay da sinh học, có thể cải thiện rám bằng cách loại bỏ các tế bào ngoài cùng của da có chứa sắc tố. Thay da sinh học phải được thực hiện bởi nhân viên y tế có kinh nghiệm để tránh làm cho sắc tố tồi tệ hơn, làm sáng da quá nhiều hoặc gây sẹo.

Hiện nay, các phương pháp can thiệp xâm lấn tối thiểu trong điều trị eams má ví dụ như mesotherapy là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu, đưa thuốc và tác động vào da bằng hình thức tiêm dưới da (trực tiếp vào lớp trung bì của da) với những đầu kim tiêm siêu nhỏ. Bác sĩ da liễu sẽ điều trị vùng da tổn thương bằng cách cung cấp các axit amin, vitamin, khoáng chất và một số hóa chất tới vùng tổn thương.

Ngoài ra, BS Diệp cũng chia sẻ hiện nay một số loại laser có tác dụng loại bỏ lớp ngoài của da, một số khác lại tác động vào các tế bào sắc tố (melanocytes). Sự thành công của phương pháp laser có thể thay đổi và có thể có những rủi ro. Vì vậy, quy trình này chỉ nên được thực hiện bởi bác sỹ có kinh nghiệm về laser.

Những người bị rám da cần đặc biệt chú ý phải dùng kem chống nắng. Đây được xem là vật bất ly thân, là một trong những hướng dẫn hàng đầu từ các bác sĩ khi tư vấn cho người bệnh. Kem chống nắng có tác dụng ngăn ngừa tác hại từ tia UV có trong ánh nắng mặt trời và làm chậm quá trình lão hóa, ngăn ngừa rám má hình thành. Sử dụng kem chống nắng 3 tiếng 1 lần và sử dụng với lượng lớn. Xịt kem ra tay với diện tích tương đương đồng xu và thoa đều lên mặt. Sau 3 tiếng có thể rửa lại bằng nước sạch và thoa lại kem chống nắng.

Tuy nhiên hãy chú ý lựa chọn sản phẩm chống nắng phù hợp với làn da mình, và điều này cần có sự tư vấn của bác sĩ da liễu.

Khi điều trị rám da cần kiên trì, nhiều người vội để lấy lại làn da tươi trẻ, sạch rám tìm cách cấp tốc khi đó hiệu quả đâu chưa thấy mà chỉ thấy da mặt ngày càng xấu hơn, thậm chí nguy hiểm đến sức khỏe.

 Khánh Chi