Hội nghị Cấp cao ASEAN – Trung Quốc lần thứ 23

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác toàn diện ASEAN-Trung Quốc là một trong những quan hệ đối tác năng động và thực chất nhất của ASEAN; Trung Quốc và ASEAN đều là đối tác thương mại hàng đầu của nhau. Trên nền tảng của 3 thập kỷ nỗ lực và đóng góp của cả hai bên, quan hệ đối thoại và hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc không ngừng được thúc đẩy và mở rộng trên nhiều lĩnh vực, đem lại những lợi ích thiết thực cho cả hai bên. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh Trung Quốc là đối tác đầu tiên trao đổi và phối hợp với ASEAN về hợp tác ứng phó COVID-19, cùng ASEAN triển khai nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực về chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, hỗ trợ nâng cao năng lực y tế dự phòng trong phòng chống COVID-19. Mặc dù bị thách thức bởi đại dịch, các hoạt động hợp tác ASEAN-Trung Quốc vẫn được tiến hành theo kế hoạch dưới hình thức linh hoạt; trao đổi thương mại giữa các nước ASEAN và Trung Quốc tiếp tục được duy trì ổn định.  

Hội nghị Cấp cao ASEAN – Trung Quốc lần thứ 23. Ảnh: Baoquocte

Thủ tướng Trung Quốc khẳng định ASEAN là ưu tiên cao trong chính sách láng giềng của Trung Quốc; Trung Quốc tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng cộng đồng, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực, phối hợp chặt chẽ với ASEAN nâng cao năng lực dự phòng ứng phó dịch bệnh, đồng thời nỗ lực giảm thiểu tác động về kinh tế-xã hội của dịch bệnh, hỗ trợ phục hồi và phát triển bền vững. Trung Quốc khẳng định phối hợp chặt chẽ với ASEAN trong nỗ lực nghiên cứu và sản xuất vắc xin phòng ngừa COVID-19 và thuốc điều trị, sẽ xem xét tích cực hỗ trợ người dân các nước ASEAN được tiếp cận rộng rãi với vắc xin.

Về định hướng hợp tác thời gian tới, hai bên nhấn mạnh cần tiếp tục hợp tác ứng phó hiệu quả dịch bệnh COVID-19 và triển khai các nỗ lực phục hồi kinh tế sau đại dịch. Hai bên nhất trí triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động giai đoạn tiếp theo 2021-2025 vừa được thông qua, nhất trí năm 2021 là năm Phát triển bền vững ASEAN-Trung Quốc, đẩy mạnh liên kết thương mại, bảo đảm duy trì chuỗi cung ứng khu vực, triển khai hiệu quả Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc, thúc đẩy tự do hoá thương mại, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, bảo đảm an ninh mạng, phát triển kinh tế số… 

Các nước ASEAN hoan nghênh Trung Quốc cam kết hỗ trợ 1 triệu USD cho Quỹ ASEAN Ứng phó COVID-19 cũng như hỗ trợ các quốc gia thành viên nâng cao năng lực dự phòng ứng phó dịch bệnh. 

Trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, các Lãnh đạo hai bên chia sẻ tầm quan trọng của xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, an ninh, ổn định và hợp tác. Lập trường nguyên tắc của ASEAN về đề cao thượng tôn pháp luật, tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, kiềm chế, không có hành động làm phức tạp tình hình, giải quyết hòa bình các tranh chấp, khác biệt trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982) được khẳng định nhất quán.

Về tình hình Biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định lại lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông như đã nêu rõ tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-36 tháng 6/2020 và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-53 tháng 9/2020 cũng như tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 dịp này. Thủ tướng nhấn mạnh hai bên cần tiếp tục nỗ lực thực hiện đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và nỗ lực xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế UNCLOS 1982.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ tin tưởng sự tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, hữu nghị và hợp tác được tạo dựng trong 3 thập kỷ qua giữa ASEAN và Trung Quốc sẽ tiếp tục được thúc đẩy, đóng góp cho ổn định và phát triển của khu vực.

Tuệ Minh