Hiểm họa khôn lường khi phụ nữ bị phơi nhiễm khói thuốc

Đây là thông tin được đưa ra tại hội thảo “Tác động của tăng thuế thuốc lá đến sức khỏe phụ nữ và trẻ em” do Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phối hợp cùng Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế và Tổ chức Sức khỏe toàn cầu Vital Strategies tổ chức. 

Nguy cơ sảy thai, thai nhi chậm phát triển cao

Bà Trần Thị Hương, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cho biết, nghiên cứu GATS năm 2015 (điều tra về tình hình sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành) cho thấy: Có tới 47,7% trẻ em (học sinh 13-15 tuổi) phơi nhiễm khói thuốc tại nhà; 69,2% phụ nữ trên 15 tuổi phơi nhiễm khói thuốc tại nhà.

Ở nơi công cộng, tỷ lệ phụ nữ hút thuốc thụ động tại nơi làm việc là 41,7%; tại nhà hàng tỷ lệ này là 75,2%; ở quán bar/cafe là 84%; trường ĐH là 47,5%... Đối với học sinh bị phơi nhiễm khói thuốc ở nơi công cộng trong nhà là 66,5%; nơi công cộng ngoài trời là 70,4%.

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ở người lớn, tiếp xúc với khói thuốc thụ động làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hơn 25%-30%, và tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi hơn 20%-30%. Đặc biệt ở trẻ em, hút thuốc thụ động gây viêm đường hô hấp, viêm tai giữa, làm nặng thêm các triệu chứng hen và là một trong những nguyên nhân gây đột tử ở trẻ sơ sinh.

Phụ nữ mang thai thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động có thể bị sảy thai, thai nhi chậm phát triển hoặc sinh non.

Theo đó, khói thuốc lá chứa đến hơn 7.000 loại hóa chất độc hại, trong đó ít nhất 60 chất gây ung thư, điển hình như chì, nicotine, carbon monoxide, xyanua… Những chất này, đặc biệt nicotine và carbon monoxide có thể theo đường máu của mẹ truyền đến thai nhi gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng nếu mẹ vô tình hay cố ý tiếp xúc với khói thuốc lá.

Nicotin và khí CO có trong khói thuốc là chất gây ảnh hưởng chính đến phôi thai. CO làm giảm khả năng vận chuyển oxy đến phôi thai gây ra tình trạng thiếu oxy phôi thai ở người mẹ hút thuốc. Nicotin làm tăng nồng độ của epinephrine và các hóa chất khác làm giảm dòng máu đến nuôi phôi thai. Nicotin trong thuốc lá có thể qua rau thai làm tăng huyết áp và ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các cử động thở của thai nhi. Phụ nữ hút thuốc thường bị bong rau thai và rau tiền đạo, gây chảy máu ở mẹ và chết thai nhi.

Thủ phạm của đói nghèo và bệnh tật

“Người hút thuốc ở Việt Nam đã sử dụng 31 nghìn tỷ để mua thuốc lá, tương đương với 2,4 triệu tấn gạo, đủ nuôi sống 14,3 triệu người/năm. Trong khi đó, trên 24 nghìn tỷ đồng là tổng chi phí điều trị và chi phí mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm cho 5 nhóm bệnh/25 nhóm bệnh do thuốc lá gây ra. Sử dụng thuốc lá lấy đi thu nhập hộ gia đình mà đáng ra có thể đầu tư cho giáo dục và y tế”, bà Hương nhấn mạnh.

ThS. Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá, Bộ Y tế cho rằng, mức tăng thuế trong giai đoạn 2006-2019 khoảng 5%, thấp hơn so với giai đoạn 2006-2008 (10%) và giá thuốc trung bình của một bao thuốc lá 20 điếu có xu hướng giảm, từ 12.700 đồng năm 2010 xuống còn 11.819 đồng vào năm 2015, làm tăng khả năng mua thuốc lá của người dân, giảm hiệu quả công tác phòng chống tác hại thuốc lá. Hiện Bộ Y tế đang đề xuất hai phương án tăng thuế thuốc lá trong Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật thuế Giá trị gia tăng, tiêu thụ đặc biệt, thu nhập doanh nghiệp, thu nhập cá nhân. Trong đó, Bộ Y tế ủng hộ phương án bổ sung phương án tăng thuế tuyệt đối.

Bên cạnh biểu thuế theo tỷ lệ hiện hành, sẽ bổ sung thuế tuyệt đối với thuốc lá ở mức 2 nghìn đồng/bao và tối ưu là 5 nghìn đồng/bao. “Với mức bổ sung 5 nghìn đồng/bao thì tỷ lệ hút thuốc sẽ giảm 6,5% tuyệt đối, giúp 1,8 triệu người bỏ thuốc và qua đó sẽ giúp tránh được 900 nghìn ca tử vong sớm; giúp doanh thu thuế tăng lên khoảng 10.700 tỷ đồng”, bà Hải nói. Với phương án này sẽ giúp có tác động chắc chắn lên giá, tránh được hiện tượng chuyển giá, dễ quản lý thu thuế, giảm hiện tượng chuyển dịch tiêu dùng từ giá cao xuống giá thấp và có hiệu quả tốt hơn trong việc phòng ngừa sử dụng thuốc lá cho giới trẻ và người có thu nhập thấp.

Tác hại của thuốc lá đối với phụ nữ và trẻ em

47,7% trẻ em (học sinh 13-15 tuổi) phơi nhiễm khói thuốc tại nhà; 69,2% phụ nữ trên 15 tuổi phơi nhiễm.

Tại nơi công cộng, tỷ lệ phụ nữ phơi nhiễm là 41,7% ở nơi làm việc ; nhà hàng là 75,2%; quán bar/café là 84%; trường ĐH là 47,5%...

sử dụng thuốc lá lấy đi thu nhập hộ gia đình mà đáng ra có thể đầu tư cho giáo dục và y tế.