Hàng Việt có lên ngôi trên mạng xã hội ?

Khởi đầu ấn tượng

Theo thống kê của Google Ad Planner, tính đến tháng 4/2010 có chính thức bốn MXH hoạt động tại Việt Nam và thu hút được một lượng lớn người dùng là: Zing Me, Facebook, Zooz và Tamtay. Trong đó, đáng chú ý nhất là Zing Me, một MXH tuy còn “non trẻ” song đã có nhiều thành tích vượt bậc sẵn sàng “đối đầu” với Facebook, một MXH vốn có số lượng thành viên đông đảo.

Sau khi Yahoo!360 “hấp hối” và đành nói lời cáo chung với cư dân mạng, ngay lập tức tháng 8/2009, MXH thuần Việt Zing Me (http://me.zing.vn) ra mắt đã mở ra một sân chơi mới cho cộng đồng mạng bản địa. Tuy nhiên, thời điểm đó, cư dân mạng có nhiều lựa chọn để có thể “dời nhà” sang những trang khác như Yahoo! 360 plus, Facebook, hay “sính ngoại” thì có Multiply, Opera, Wordpress… Tuy nhiên, các blogger cũng không “khoái” sử dụng các MXH này bởi không phải blogger nào cũng thành thạo máy tính.

Việc một MXH Việt Nam ra đời như Zing Me với cách sử dụng đơn giản đã khiến cho các blogger dần dần quay trở về “ủng hộ” hàng nội. Không chỉ có những ứng dụng phổ biến như game, quà tặng, khảo sát, trắc nghiệm… sức hấp dẫn của Zing Me còn đến từ blog. Ngoài những tính năng tương tự như các blog kể trên, Zing Me sử dụng kiến trúc MXH thế hệ thứ ba với ngôn ngữ Việt, giao diện dễ sử dụng và thân thiện, cho phép người dùng phát huy sự sáng tạo và thể hiện cá tính của mình.

Bên cạnh đó, Zing Me đã thu hút được một lượng lớn người dùng khi dùng chiến thuật “chiêu dụ” những người nổi tiếng sử dụng blog của mình. Việc này đồng nghĩa với các fan hâm mộ có cơ hội được nắm bắt tình hình của sao, và hơn thế được bình luận và trò chuyện cùng sao. Từ ca sĩ trẻ như Bảo Thy, Nhật Tinh Anh, Ưng Hoàng Phúc, Thủy Tiên… đến hoa hậu Mai Phương Thúy, từ người mẫu Ngô Thanh Vân, diễn viên Chi Bảo đến cả MC Phan Anh, Thanh Bạch… đều có trang blog riêng trên Zing Me.

Blog của Zing Me đã trở thành nơi chia sẻ những tâm tư, tình cảm của mỗi người và là cầu nối gắn kết mọi người với nhau. Bởi thế, rất nhanh chóng, chỉ sau 2 tháng ra mắt, Zing Me liên tục dẫn đầu trong bảng xếp hạng về MXH tại Việt Nam, vượt qua “đại gia” Facebook. Báo cáo của Google Ad Planner cho thấy, trong tháng 4/2010, chưa đầy 1 năm sau ngày khai trương, MXH Zing Me đã đạt ngưỡng 5 triệu người dùng, tiếp tục giữ vững vị trí là MXH đông thành viên nhất tại Việt Nam kể từ thời điểm ra đời. Dĩ nhiên, Facebook đành ngậm ngùi xếp thứ nhì với 2 triệu người dùng.

Và chắc chắn, trong tương lai không xa, con số trên sẽ không dừng lại ở đó, bởi với tham vọng chiếm lĩnh thị trường, VinaGame đang có nhiều chiến dịch đầu tư mở rộng Zing Me, phải kể đến bước đầu tiên chính là “đưa” Zing Me lên điện thoại di động, để người dùng có thể truy cập dễ dàng mọi lúc mọi nơi.

Có thể nói với những tính năng ưu việt của mình, Zing Me đang chiếm ưu thế trong các MXH Việt Nam và vượt qua rất nhiều sản phẩm khác để nhận được giải thưởng “Dịch vụ giá trị gia tăng tiêu biểu 2009” của UBND TP. Hồ Chí Minh trao tặng.

Và trước sức hút của “cơn lốc” mang tên MXH, nhiều “đại gia” có tên tuổi nhanh chóng “bắt sóng” và đầu tư cho lĩnh vực này, đáng kể có FPT, VCCorp, VinaGame, VTC Intecom, Vega Corp, Viettel... đã tạo nên một cuộc đua tranh sôi động, mở ra nhiều cơ hội chọn lựa cho người dùng.

Hướng tới truyền thông đại chúng

Nếu như ở Mỹ và nhiều nước trên thế giới, chức năng thông tin của MXH được đặt lên hàng đầu thì ở Việt Nam lại đề cao nhu cầu kết nối bè bạn và giải trí thông qua các MXH. Một du học sinh Việt Nam ở Mỹ cho biết, chỉ cần vào MySpace hay Facebook là đã nắm trong tay tất cả thông tin, hình ảnh của bạn bè, những trò chơi trực tuyến, những thông tin báo chí nổi bật của các hãng tin hàng đầu thế giới.

Dù MXH không phải là kênh thông tin chính thống nhưng blog và các ứng dụng khác lại rất dễ tạo trào lưu và thu hút người đọc. Người đọc ngày nay không chỉ thích tiếp cận với các kênh truyền thông chủ lưu, phân tích của các chuyên gia quen thuộc mà họ còn có nhu cầu xem ý kiến của những người bình thường giống như họ. Trong khi đó, MXH “made in Vietnam” tính năng thông tin lại chưa được chú trọng.

Tuy nhiên, với chức năng kết nối bạn bè, hầu hết các MXH lớn như Facebook hay Zing Me đều tạo được hiệu ứng cao. Còn nhớ, chiến dịch “SEA Change Youth Says” (Người trẻ Đông Nam Á cùng thay đổi) phát động ở Việt Nam chủ yếu trên Facebook, sau một tháng đã thu hút 15.000 bạn trẻ tham gia ủng hộ. Tương tự, các phong trào xã hội trên Zing Me đã có tác động lớn và tích cực đối với công chúng, đặc biệt là giới trẻ như: chiến dịch hưởng ứng Giờ Trái đất, tổ chức cuộc thi Viết lời yêu thương gây quỹ từ thiện giúp đỡ trẻ em bị nhiễm HIV, thành lập câu lạc bộ người mẫu Zing… Một số fanpage của các nhãn hiệu Việt Nam cũng đạt xấp xỉ 10 ngàn fan, báo hiệu cho một tương lai phát triển mạnh mẽ của chiến lược quảng cáo qua các MXH. Đây quả thực là những con số đáng khích lệ với sự phát triển của cộng đồng MXH ở Việt Nam.

Theo đánh giá của các chuyên gia, MXH ảo trong tương lai sẽ thay thế một phần của rất nhiều công cụ truyền thông hiện tại như truyền hình, điện thoại... Chính vì những ưu thế kể trên, nó sẽ là một xu hướng truyền thông tất yếu của tương lai. Song cũng cần lưu ý rằng, MXH sẽ không thay thế được các nhà sản xuất và phân phối nội dung chuyên nghiệp như đài truyền hình, hãng phim, hãng đĩa. MXH tối đa chỉ là một kênh phân phối nội dung mới tới người dùng.

Theo ông Nguyễn Mạnh Tuấn, Giám đốc dự án MXH sky.vn, trong tương lai, MXH sẽ trở thành một quyền lực trong truyền thông hiện đại với những ưu thế riêng của nó. Ông Tuấn cũng chỉ ra rằng, nhiều blog, youtube và Facebook đã từng làm mưa làm gió và qua mặt các tờ báo nổi tiếng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa qua. Còn ở Việt Nam, xu hướng này cũng đang dần hình thành khi nhiều tờ báo lấy nhiều thông tin có nguồn từ blog để viết bài.

“Tuy nhiên, MXH không thể thay thế cho các phương tiện truyền thông hiện có, như truyền hình ra đời không làm truyền thanh hay báo giấy mất đi, mà chỉ bổ sung cho công chúng một phương thức tiếp nhận thông tin mới, có thể có ưu thế lớn hơn so với các loại hình trước nó. Đó là con đường mà các MXH Việt sẽ đi”, ông Tuấn nhận định.