Điểm danh 4 bệnh tim mạch do thuốc lá gây ra

PGS Nguyễn Hoài Nam – Chủ tịch Hội tim mạch, lồng ngực TP.HCM cho biết hút thuốc lá không chỉ là thủ phạm ung thư mà còn ảnh hưởng tới tim mạch.

Các bệnh lý tim mạch do thuốc lá gây ra:

1. Bệnh mạch vành và  xơ vữa động mạch

Hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ gây ra bệnh mạch vành. Căn nguyên chủ yếu dẫn đến bệnh mạch vành là do tình trạng xơ vữa động mạch.

Hút thuốc làm giảm cholesterol có lợi và làm tăng nồng độ cholesterol có hại, tăng triglycerid trong máu... gây tăng tình trạng xơ vữa động mạch.

Mảng xơ vữa động mạch dẫn đến hẹp mạch vành, ảnh hưởng khả năng cung cấp oxy cho tế bào cơ tim. 

Xơ vữa động mạch lại là nguyên nhân hàng đầu gây nên các cơn nhồi máu cơ tim, đột quỵ, tai biến mạch máu não và nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

Triệu chứng của bệnh thời gian đầu không rõ ràng và sẽ tiến triển âm thầm cho tới khi các mảng xơ vữa lớn dần đến mức làm cản trở hoặc tắc nghẽn hoàn toàn dòng chảy của máu trong động mạch.

Triệu chứng trên lâm sàng lúc này sẽ là những cơn đau tức ngực dữ dội, kèm theo khó thở, mệt mỏi khi gắng sức.

Nếu so sánh với những người không bao giờ hút thuốc thì những người thường xuyên hút thuốc sẽ có nguy cơ mắc chứng co thắt mạch vành cao gấp nhiều lần.

Và nguy cơ tái phát biến chứng do bệnh mạch vành trong một năm cũng cao hơn với người không hút thuốc.

Những người có thói quen hút thuốc lá thường khởi phát cả cơn đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim nhiều hơn so với những người không hút thuốc.

Nguy cơ nhồi máu cơ tim do hút thuốc lá có thể tăng cao, phụ thuộc vào lượng thuốc lá đã hút, tần suất hút và độ tuổi người bệnh.

Thuốc lá ảnh hưởng trầm trọng lên tim mạch.

Hút thuốc lá cũng làm tăng khả năng đông máu, dẫn đến dễ hình thành cục máu đông trên cơ sở mảng xơ vữa khiến cho cơ thể dễ mắc bệnh nhồi máu cơ tim hoặc tai biến mạch máu não. 

Nồng độ nicotin có trong khói thuốc lá, gia tăng trong máu cũng có thể gây co mạch, tăng huyết áp, loạn nhịp tim, làm tăng áp lực làm việc của tim nên cũng đến dẫn đến suy tim.

2. Phình động mạch chủ và bệnh cơ tim

Người hút thuốc lá thường xuyên sẽ có nguy cơ cao hình thành các mảng xơ vữa động mạch ở động mạch chủ nhiều hơn, cản trở việc cung cấp máu từ tim đến các cơ quan trong cơ thể. 

Động mạch chủ bị hẹp do các mảng xơ vữa sẽ tạo thành những chỗ phình to, song song đó động mạch trở nên yếu dần, có thể bị vỡ, đe dọa đến tính mạng.

Thói quen hút thuốc lá cũng ảnh hưởng tới cơ tim, phổ biến nhất là suy tim, khiến cho cơ thể mệt mỏi, suy kiệt, hơi thở ngắn và gấp. 

Khói thuốc lá phá hủy những động mạch nhỏ và gây tổn thương trực tiếp đến cơ tim. Hơn nữa, hút thuốc lá làm tăng khả năng nhạy cảm với virus dẫn đến viêm cơ tim.
 
3.Tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu

Người có thói quen hút thuốc lá có nguy cơ bị cao huyết áp. Nicotine trong khói thuốc cũng làm tăng nguy cơ bị co thắt mạch vành, giảm oxy đến tim, tăng huyết áp, tăng nhịp tim làm tim phải làm việc nhiều hơn hoặc cũng có thể gây ra những rối loạn nhịp tim. 

Đồng thời hút thuốc cũnglàm giảm hiệu quả của việc điều trị tăng huyết áp do các chất hóa học trong khói thuốc hạn chế tác dụng của thuốc điều trị.

Hút thuốc cũng gây tình trạng  rối loạn mỡ máu. Nicotine trong khói thuốc dẫn đến mỡ máu cao, gây phá hủy mạch máu, tạo điều kiện hình thành mảng xơ vữa động mạch.
 
4 . Rối loạn nhịp tim và đột tử

Khói thuốc lá sẽ làm tăng tiết chất catecholamine. Đây là một hoạt chất tự nhiên có trong cơ thể, có tác dụng tương tự như adrenaline. Khi chất này có nồng độ cao quá mức cho phép có thể gây ra tình trạng loạn nhịp tim, thậm chí rung thất, dẫn đến đột tử nếu không được can thiệp xử trí kịp thời
 
Cách phòng bệnh tim mạch, PGS Nam cho rằng chỉ có cai thuốc lá mới giảm bớt nguy cơ mắc bệnh cho những người hút thuốc lá. Ngoài việc phòng bệnh thì cai thuốc cũng là trách nhiệm của bạn đối với người thân, gia đình và cộng đồng.

Bởi nhóm người hút thuốc lá thụ động cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai.  

PGS Nam khuyến cáo thêm nếu bạn hoặc người thân của bạn từng hút thuốc lá hoặc thường xuyên hút thuốc lá thụ động, thì nên khuyên họ đi kiểm tra sức khoẻ tim mạch để phát hiện sớm bệnh.

Khánh Chi