“Chiêu trò” nào phía sau đẩy cổ phiếu công ty dược tăng khủng?

Theo thống kê, 3 mã cổ phiếu lớn nhất ngành dược đã tăng giá từ 52%-154% so với đầu năm và hiện có P/E dao động từ 14,9 -19 lần. Trong trường hợp của DHG, kỳ vọng đến từ thông tin Taisho Pharmaceutical của Nhật Bản công bố mua 24,4% cổ phần DHG từ nhiều nhà đầu tư khác. Cổ phiếu TRA cũng tăng mạnh nhờ kỳ vọng tương tự, trong khi DMC tăng sau khi công ty cho biết ý định nới room cho nhà đầu tư nước ngoài lên 100%.

Câu chuyện chưa dừng lại ở đây và việc Taisho mua cổ phần tại DHG đã dẫn tới kỳ vọng có thể tiếp tục có thêm hoạt động M&A. Do vậy trong khi nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán có lẽ sẽ muốn chốt lời trong ngắn hạn thì có thể nối rằng câu chuyện M&A trong ngành vẫn còn chưa kết thúc. Với giả định TPP sẽ được thông qua vào cuối năm, câu chuyện M&A trong ngành sẽ vẫn tiếp tục là động lực chính giúp giá cổ phiếu ngành dược tăng trong những năm tới.

DHG là trung tâm của câu chuyện M&A khi thông tin đồn đoán xuất hiện từ cuối năm 2015 và giá cổ phiếu này đã tăng mạnh trong tháng 2/2016 và thời gian gần đây. Vào ngày 4/7 vừa qua, Trung tâm Lưu ký chứng khoán đã công bố cơ cấu cổ đông của DHG có sự thay đổi với hầu hết các cổ đông lớn nước ngoài đã bán cổ phần tại DHG cho Taisho Pharmaceutical Co. Hiện Taisho nắm 24,4% cổ phần DHG, theo đó đã làm cho kỳ vọng vào cổ phiếu này nâng lên một tầm mới. Tuy nhiên, giá trị của thương vụ chuyển nhượng cổ phần chưa được công bố, theo ước tính giá bán giao dịch thỏa thuận có thể vượt biên độ 7% và  đây là lý do giao dịch cần được Trung tâm Lưu ký chứng khoán chấp thuận.

Nhiều khả năng Taisho sẽ mua tiếp cổ phần DHG vì hiện tại tổ chức này mới chỉ nắm giữ 24,4% cổ phần tại DHG. Tuy nhiên, theo quy định của UBCK, nếu Taisho nắm quá 25% cổ phần thì công ty sẽ phải chào mua công khai. Cho dù Taisho chào mua công khai với giá cao, giao dịch cũng chỉ có thể diễn ra giữa các nhà đầu tư nước ngoài vì hiện room của DHG đã đầy nên không ảnh hưởng đến công ty hay cổ đông trong nước. Theo tìm công bố về cơ cấu cổ đông của công ty, hiện có một cổ đông lớn nước ngoài tại DHG là Franklin Templeton Investment Funds với 9,44% cổ phần. Gần đây, DHG đã đăng ký bán 212.250 cổ phiếu quỹ trên sàn nhưng thời gian bán chưa được xác định. Trong khi đó giá cổ phiếu đã tăng 62% so với đầu năm.

Trong khi các cổ phiếu như DHG, TRA và DMC đã tăng mạnh nhờ câu chuyện M&A và nới room, thì những cổ phiếu khác như IMP của Imexpharm vẫn tăng kém hơn. Giá cổ phiếu IMP mới chỉ tăng 28% so với đầu năm với P/E dự phòng 2016 trước khi phát hành cổ phiếu mới là 15,3 lần. Theo nhận định của CTCK HSC, IMP có tiềm năng cao nhất trong việc sản xuất sản phẩm chất lượng cao tại Việt Nam với 2 nhà máy đã được nâng cấp và dự kiến sẽ nhận được chứng nhận EU-GMP vào tháng 7/2016, và 3 loại thuốc đang xin giấy phép xuất khẩu cho thuốc nhóm 1 trên kênh ETC (thuốc nhóm 1 có thể đạt tỷ suất lợi nhuận cao gấp 5 lần thuốc nhóm 3) trong quý 4/2016.

Mới đây, IMP đã chính thức phát đi thông tin tăng vốn điều lệ bằng việc phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 10:3, số lượng cổ phiếu mới phát hành là 8.682.793 cổ phiếu, tương đương 30% số lượng cổ phiếu lưu hành, với giá ít nhất là 45.000đ/cổ phiếu. Việc phát hành sẽ  được thực hiện trong 6 tháng cuối năm 2016.

Đối với CTCP Xuất nhập khẩu Y tế Domesco (DMC), công ty đã nộp hồ sơ xin nới room lên 100% lên Ủy ban Chứng khoán nhà nước sau khi thông qua kế hoạch  được thông qua tại Đại hội cổ đông thường niên. Nếu được chấp thuận, việc nới room vẫn là câu hỏi mở vì có những hạn chế đối với sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trong ngành dược. Do vậy, nhiều khả năng sẽ tiếp tục  diễn ra một thương vụ M&A trong ngành dược thông qua phát hành riêng lẻ. Hiện Abbott Laboratories đã bày tỏ mong muốn nâng tỷ lệ sở hữu từ 45,94% lên ít nhất là 51% tại DMC.

Một động thái đáng chú ý tại DMC thời gian qua là việc Đại hội cổ đông thông qua việc sửa đổi điều lệ công ty, cổ đông nhà nước SCIC đã chính thức mất quyền phủ quyết đối với các vấn đề quan trọng tại DMC khi cơ quan này chỉ nắm giữ 35% cổ phần.

Theo đánh giá của HSC, ngoài câu chuyện M&A và nới room, yếu tố căn bản không còn là động lực chính đối với giá cổ phiếu ngành dược. Những câu chuyện như thế này thường kéo dài 6-9 tháng trước khi lắng xuống. Điều này cho thấy câu chuyện của ngành dược có lẽ hiện đã không còn mới mẻ.