Cần tuyên truyền về điều chỉnh giá viện phí đối với người chưa có thẻ BHYT

Theo ông Nguyễn Nam Liên, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính - Bộ Y tế cho biết danh mục này được bổ sung hàng chục dịch vụ hiện không được BHYT chi trả, như: thẩm mỹ; các kỹ thuật điều trị lác, cận thị và tật khúc xạ của mắt; khám sức khỏe... Giá khám bệnh và giá ngày/giường phân theo hạng bệnh viện (BV), trong đó giá khám bệnh tăng 9.000-22.000 đồng/lượt (tùy hạng BV). Với các dịch vụ kỹ thuật khác, các BV sẽ áp dụng chung một giá. 

Đơn cử, giá hiện hành nội soi dịch vụ có sinh thiết là 410.000 đồng sẽ tăng lên 525.000 đồng (đợt 1) và 621.000 đồng (đợt 2). Nội soi ổ bụng giá hiện hành là 575.000 đồng sẽ tăng lên 684.000 đồng và 793.000 đồng... việc điều chỉnh giá dịch vụ ngoài BHYT này thực hiện theo Nghị định 16/2015 của Chính phủ, trong đó từng bước đưa chi phí trực tiếp và tiền lương vào viện phí nhằm thống nhất giá dịch vụ y tế theo hạng BV. Do vậy, giá dịch vụ ngoài BHYT chỉ khác với giá dịch vụ ngoài BHYT hiện nay là có tính tiền lương, phụ cấp. Mức giá này cũng tương đương với giá dịch vụ do BHYT thanh toán. Trước mắt, viện phí cho người không BHYT vẫn chưa tính chi phí sửa chữa lớn, khấu hao, đào tạo...

Bộ Y tế cho biết bình quân giá các dịch vụ y tế tăng khoảng 30% khi tính thêm chi phí trực tiếp và phụ cấp đặc thù. Nếu tính thêm tiền lương, mức tăng trung bình là khoảng 20%.

Trong khi đó, theo số liệu của cơ quan BHXH Việt Nam, cả nước hiện còn hơn 20% dân số chưa tham gia BHYT nên việc điều chỉnh viện phí lần này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế của người bệnh mỗi khi đau ốm. Chính vì vậy việc tuyên truyền để người dân tự mua BHYT và biết được tầm quan trọng của tấm thẻ BHYT như thế nào. 

Ông Nguyễn Ngọc Hiền – Phó Giám đốc phụ trách tài chính, Bệnh viện Bạch Mai cho rằng thời gian tới cần truyền thông hơn nữa để người dân biết được việc thay đổi giá dịch vụ y tế với người không có thẻ BHYT.

Cũng theo ông Hiền mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội, chính sách BHYT được coi như chiếc “phao cứu sinh” cho người bệnh, góp phần giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh cho người dân, đặc biệt là những người bệnh nghèo. Tuy nhiên, việc triển khai chính sách hiện vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Đâu là nguyên nhân và giải pháp nào cho vấn đề này?

Ông Hiền lấy ví dụ tại Bệnh viện Bạch Mai là bệnh viện đa khoa hạng đặc biệt, tuyến cuối nên thường xuyên tiếp nhận nhiều ca bệnh nặng từ tuyến dưới chuyển lên. Trong số đó có rất nhiều bệnh nhân tuổi đời còn trẻ, không nghĩ sẽ có lúc mình ốm đau, bệnh trọng nên không tham gia BHYT, đến khi mắc bệnh hoặc tai nạn phải sử dụng các kỹ thuật cao để điều trị, gia đình lâm vào cảnh khốn đốn, bán nhà, vay mượn khắp nơi…

Tại khoa Hồi sức tích cực thường xuyên có hàng chục bệnh nhân “thập tử nhất sinh”. Các bệnh nhân vào đây đều rất nặng, thường là shock nhiễm khuẩn, suy đa tạng, tổn thương tim phổi, suy gan cấp … nên phải tiến hành lọc máu, dùng kháng sinh đặc trị, thậm chí phải dùng đến cả kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO), mỗi ngày chi phí điều trị lên tới vài chục triệu đồng. Theo ước tính, ở khoa HSTC trung bình hiện nay còn khoảng 25% bệnh nhân không có thẻ BHYT, mà rất nhiều người ở ranh giới giữa nghèo và cận nghèo, gia đình không có tiền tích lũy, chỉ cần 1 người ốm nặng sẽ khiến cả nhà xuống dốc không phanh, nghèo hóa vì bệnh tật. 

Với những bệnh nhân mắc bệnh mãn tính thì BHYT đúng là chiếc “phao cứu sinh”. Theo đại diện của khoa Thận nhân tạo, bệnh nhân suy thận phải chạy thận nhân tạo thường được ví von là căn bệnh của những nhà giàu bởi chi phí điều trị rất lớn, kể cả người giàu cũng sẽ trở nên nghèo khó nếu mắc bệnh lâu dài. Nếu không có BHYT, nhiều bệnh nhân sẽ bỏ điều trị, chấp nhận cái chết vì không có tiền chi trả. Hiện nay, Khoa Thận nhân tạo có trên 600 bệnh nhân, đa số bệnh nhân đều đã tham gia BHYT, rất ít trường hợp vào cấp cứu mới. 

BHYT là loại hình bảo hiểm “lúc khỏe mua để tích lũy cho lúc ốm”, nhưng không ít người dân Việt Nam đến lúc ốm mới đi mua BHYT. 

Đại diện của phòng Công tác xã hội cho biết, nhiều gia đình tuy không phải hộ nghèo, nhưng vẫn lần lữa không mua BHYT. Sau hơn 1 năm thành lập, Phòng đã phải kêu gọi trợ giúp cho hơn 30 bệnh nhân bị bệnh nặng có hoàn cảnh khó khăn, vì không tham gia BHYT nên không lo được viện phí, với tổng số tiền hỗ trợ lên đến hơn 3 tỷ đồng. Rất buồn khải kể đến cả những người ở ngay Hà Nội, cả những sinh viên, họ cho rằng mình khỏe mạnh, không ốm, hoặc có ốm cũng chỉ cảm cúm, mất 200.000 - 300.000 đồng tiền khám, tiền thuốc. 

Để tuyên truyền tới người bệnh về việc cần thiết phải có thẻ BHYT, Bệnh viện Bạch Mai đã phổ biến chủ trương sẽ điều chỉnh giá viện phí với đối tượng chưa tham gia BHYT tới toàn thể cán bộ công nhân viên của BV trong các buổi giao ban toàn Bệnh viện và giao ban của các đơn vị + Xây dựng công văn thông báo, hướng dẫn + Trả lời, giải quyết những vướng mắc, hỗ trợ việc triển khai tới từng đơn vị

Về phía bộ phận truyền thông của Bệnh viện: Trích lục các bài báo và đăng trên website bệnh viện về chủ trương này để phổ biến tới người dân: “Ôm hận vì không có BHYT”; “Khi có BHYT chống lưng”, “Nhiều đối tượng dễ nghèo hóa nếu không có BHYT cùng chi trả”…

Phúc Mai