Bỏ phố về quê trồng cam, chanh dây sạch, 9X có doanh thu hàng trăm triệu mỗi năm

Đang đi làm tại một công ty điện tử viễn thông đúng chuyên ngành học ở Sài Gòn với mức lương ổn định, nhưng chàng trai Nguyễn Đức Mạnh (sinh năm 1990) sinh ra và lớn lên ở xã Sơn Lang, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai lại bất ngờ nghỉ việc, rời phố về quê khởi nghiệp với nông nghiệp.

Quyết định này của chàng trai trẻ khiến bố mẹ khá ‘sốc’, ban đầu không bằng lòng chút nào vì bao năm ăn học muốn con thoát cảnh làm nông, mà nay con lại quay về.

Xuất phát cho quyết định bỏ phố về quê khởi nghiệp ấy chính là trong một lần đi công tác ở Đà Lạt, có dịp tham quan các trang trại trồng rau, trồng hoa trong nhà kính với nhiều công nghệ mới khiến Mạnh vô cùng ấn tượng. Từ đó, Mạnh bắt đầu tìm hiểu về nông nghiệp nhiều hơn.

Tham gia vào các hội nhóm về cây cối, càng ngày niềm mong muốn về quê để được làm vườn, được khởi nghiệp với nông nghiệp càng mãnh liệt dần trong Mạnh. Cuối năm 2014, chàng trai 9X chính thức nộp đơn xin nghỉ việc để về quê khởi nghiệp. Đó là năm Mạnh 25 tuổi.

Lợi thế gia đình có sẵn đất, khoảng 2,3 ha bố mẹ đang trồng cafe sẽ đủ cho chàng trai trẻ có cơ hội vẫy vùng. Cùng với việc mang những kiến thức được học trên giảng đường áp dụng vào nông nghiệp như tự động hóa nông nghiệp, đầu tư kỹ thuật máy móc điều khiển… Còn chưa có kiến thức nông nghiệp thì vừa làm vừa quan sát xung quanh, vừa học hỏi. 

Mạnh chia sẻ, ngay lúc mới về quê đã chọn trồng cây hoa tulip vì có thời gian sinh trưởng chỉ hơn 1 tháng sẽ kịp bán dịp Tết. Bỏ ra 10 triệu đồng để mua củ giống, chậu trồng và các thứ cần thiết nhưng khi bán thì lỗ mất 8 triệu đồng.

Nguyên nhân do Mạnh cắt hoa chưa đúng ngày, hoa nở trước Tết 10 ngày nên chỉ bán được một số lượng nhất định, thu về được khoảng 2 triệu đồng. Số hoa còn lại Mạnh cho vào tủ lạnh làm mát để gần Tết bán, nhưng đến ngày mở ra thì chỉ để thêm được 1 ngày là hoa hỏng hết.

Sau đó, Mạnh xin bố mẹ một khoảnh đất khoảng 3 sào rồi phá cafe đang trồng đi để trồng khoảng 300 cây cam canh. Để có vốn trang trải cho hành trình khởi nghiệp này, Mạnh vay ngân hàng tổng số tiền khoảng 100 triệu đồng.

Tìm hiểu về các loại cam từ những người đi trước ai cũng bảo cam canh là loại khó trồng nhất. Nghĩ rằng, tuổi trẻ thì cứ cái gì khó nhất thì “chơi” nên Mạnh tìm hiểu nhiều nơi, thử nghiệm nhiều phương pháp trước khi trồng đồng loạt cam canh.

Khi cây cam còn nhỏ, Mạnh trồng các loại rau vào những chỗ đất trống để lấy ngắn nuôi dài.

Sau 3 năm, cây lớn và cho quả. Mạnh dùng dao khoanh thân cam để hãm sự sinh trưởng cho cây. Quan sát cam xem có giữ được quả đến cuối năm hay không. 

Chàng trai trẻ tìm hiểu, học theo phương pháp mới để cỏ mọc quanh gốc cam và kiểm soát, nếu cỏ cao quá thì cắt thấp xuống.

“Nếu trong vườn có cỏ sẽ thu hút những con thiên địch, bướm ong về. Mỗi loại côn trùng sẽ là thiên địch của một loại sâu, khi vườn có sâu thì con thiên địch sẽ triệt tiêu những con có hại đi.

Khi trời nắng, nhờ lớp cỏ phù trên mặt đất giữ ẩm cho đất, cây lâu bị bốc hơi, giảm chi phí tưới nước. Trời mưa, rễ cỏ ăn sâu xuống đấy sẽ giống như những ống nước dẫn sâu xuống lòng đất sẽ thoát nước nhanh hơn, cây sẽ đỡ bị bệnh hơn mà không cần dùng thuốc phòng trị nấm vào mùa mưa”, Mạnh chia sẻ.

Cuối năm 2018, là năm thu hoạch đầu tiên, Mạnh ‘khoe’ thu được khoảng 6 tấn cam canh. Trong đó, chọn ra được khoảng 3 tấn bán giá loại 1, số còn lại bán cho thương lái thu mua tại vườn. Tính trung bình giá bán được khoảng 20.000 - 25.000 đồng/kg, thu về hơn 100 triệu đồng.

Do quá trình bắt đầu trồng, Mạnh thường chia sẻ các bài viết trong các hội nhóm, kết bạn với nhiều người, trong đó có những người buôn bán nông sản sạch, họ theo dõi Mạnh làm từ lúc trồng đến lúc thu hoạch nên kết nối được đầu ra cho cam một cách dễ dàng.

“Nhờ phương pháp canh tác hữu cơ, đa dạng hệ sinh thái trong vườn nên khi khách hàng dùng cam canh đều cảm nhận vị khác hoàn toàn với cam canh tác hóa học. Khách hàng đánh giá cam canh của tôi trồng có độ ngọt vừa nhưng rất thơm và đậm vị đọng lại sau khi ăn… khiến bản thân cảm thấy rất vui, hạnh phúc khi những cố gắng trong những năm qua đã được đền đáp.

Cửa hàng này lại tự giới thiệu với các cửa hàng khác, cứ như vậy giúp Mạnh kết nối được các cửa hàng thực phẩm sạch ở Sài Gòn, Vũng Tàu, dần dần mở rộng sang Quy Nhơn, Đà Nẵng… Nhờ đó, sẽ không lo đầu ra tiêu thụ sản phẩm nếu có thu hoạch cả chục tấn mỗi năm”, Mạnh cho hay.

Theo chàng trai 9X, để làm nông nghiệp hiệu quả, phải biết nhân giống bằng cách ươm, ghép trồng cây. Đến nay, vườn trồng của Mạnh đã có khoảng 1.000 gốc cam với nhiều loại, trong đó cam canh chiếm một nửa số lượng, còn lại là cam vinh, cam xoàn, cam sành, quýt đường, quýt hồng.

Cùng với đó, Mạnh còn trồng thêm nhiều loại cây ăn trái khác như bơ, sầu riêng, mắc ca…

Đặc biệt, chàng trai trẻ còn trồng xen thêm chanh dây (chanh leo) khi tán cam chưa rộng. Tuy là lấy ngắn nuôi dài, chanh dây cho thu hoạch từ tháng 5 đến tháng 11 nên sau 3 năm doanh thu từ chanh dây lại nhiều hơn cam.

Mạnh cho biết, chanh dây thu hoạch được thương lái đến tận vườn thu mua để xuất khẩu đi các nước. Giá bán chanh dây phụ thuộc vào chất lượng quả, nếu quả bóng bẩy, đẹp, không bị méo mó, sâu bệnh, giá bán hơn 30.000 đồng/kg. 

Doanh thu từ cam và chanh dây đạt khoảng 300-400 triệu đồng một năm. Tuy nhiên, Mạnh chia sẻ, doanh thu mỗi năm sẽ có sự thay đổi chứ không cố định vì phụ thuộc vào năng suất của cây trồng. Có thể đầu năm cây đang đẹp nhưng gặp thời tiết mưa nhiều, cam sẽ bị rụng quả, vàng lá, thối rễ hư cây.

Theo Mạnh, khởi nghiệp với nông nghiệp chưa bao giờ dễ dàng. Xong nếu tâm huyết, đam mê với nó thì khó lại thành dễ. Các bạn trẻ khác muốn khởi nghiệp với nông nghiệp như mình, Mạnh khuyên nên trồng đa dạng, không nên trồng độc canh một loại cây để đề phòng rủi ro.

Vườn cam của Mạnh lại sắp bước vào vụ thu hoạch…. với những cây cam sai trĩu quả, hứa hẹn một mùa thu hoạch bội thu. Mạnh nói: “Bỏ phố về quê là lựa chọn đúng hướng với bản thân khi luôn cảm thấy vui vẻ là mãn nguyện rồi….”

Chàng trai 9X còn ấp ủ kế hoạch trong tương lai sẽ duy trì vườn phát triển tốt để kết hợp với việc phát triển du lịch, tạo ra một hướng đi bền vững hơn.

Minh Thư