Ai dễ mắc tắc động mạch phổi, căn bệnh có nguy cơ tử vong cao?
Theo Ths Hoàng Bùi Hải, Bộ môn Hồi sức Cấp cứu, ĐH Y Hà Nội, tắc động mạch phổi hay còn gọi là thuyên tắc mạch phổi, là hiện tượng tắc động mạch phổi chính hoặc một trong các nhánh của nó. Tắc động mạch phổi là một biến chứng thường gặp của viêm tắc tĩnh mạch sâu (chiếm tới trên 50%).
![]() |
Khối huyết gây tắc động mạch phổi |
Những người bị tai nạn, bị tai biến mạch máu não buộc phải bất động kéo dài; hoặc vừa trải qua hậu phẫu trong vòng 3 tháng; bị liệt nửa người, liệt 2 chân; tiền sử viêm tắc tĩnh mạch; ung thư; bệnh tim mạn tính (bệnh thận, đái tháo đường); phụ nữ béo phì, hút thuốc lá nhiều (trên 25 điếu/ngày) và tăng huyết áp… có nguy cơ bị tắc động mạch phổi.
Khó thở là dấu hiệu hay gặp nhất, ngay cả khi nghỉ ngơi hoặc khi gắng sức, đau ngực kiểu màng phổi, ho, khó thở, đau, sưng bắp chân và đùi… Ngoài ra, trong một vài trường hợp còn kèm theo các dấu hiệu khác như nhịp thở nhanh, nhịp tim nhanh, phổi có ran, rung thanh giảm, tĩnh mạch cổ nổi. Trong trường hợp nặng, người bệnh ngay lập tức có dấu hiệu suy tim, có thể tử vong ngay tức thì.
Có 2 loại tắc động mạch phổi là cấp và mạn tính. Tắc động mạch phổi cấp tính điển hình thường biểu hiện triệu chứng rầm rộ sau khi các mạch phổi bị tắc. Ngược lại tắc động mạch phổi mạn có xu hướng phát triển triệu chứng một cách từ từ, thường là khó thở tăng dần từ 2 tuần cho đến vài năm liên quan đến mức độ tăng áp động mạch phổi.
Đáng lưu ý là, các triệu chứng lâm sàng thường không đặc hiệu, thường thay đổi, có nhiều trường hợp chỉ được chẩn đoán khi mổ tử thi nên khó phát hiện.