5 tác động của Chương trình “Mỗi xã, phường một sản phẩm” ở Bắc Kạn

Thực hiện Chương trình OCOP, toàn tỉnh Bắc Kạn hiện có 124 sản phẩm lợi thế thuộc 5 nhóm sản phẩm của 114 tổ chức, cá nhân trên địa bàn.

Bắc Kạn triển khai thực hiện Chương trình OCOP bắt đầu từ năm 2016, tổ chức đoàn học tập kinh nghiệm tỉnh bạn, tuyên truyền, phổ biến khảo sát xây dựng đề án. Đến năm 2018 bắt đầu thực hiện xây dựng sản phẩm. Sau gần 2 năm triển khai thực hiện, tổng kết năm 2018 có 32 tổ chức kinh tế tham gia với 45 sản phẩm, trong đó có 37 sản phẩm được đánh giá từ 3 sao trở lên (32 ba sao, 5 bốn sao). Nhiều sản phẩm có mẫu mã, bao bì đẹp, kiểu dáng phù hợp, chất lượng đạt tiêu chuẩn quy định, đưa ra được thị trường công nhận. Dự kiến tháng 11/2019 tỉnh Bắc Kạn sẽ tổ chức đánh giá xếp hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh năm 2019.

Thực hiện Chương trình OCOP, toàn tỉnh Bắc Kạn hiện có 124 sản phẩm lợi thế thuộc 5 nhóm sản phẩm của 114 tổ chức, cá nhân trên địa bàn. (Ảnh: CTTĐT Bắc Kạn)

Sau gần 2 năm triển khai Chương trình OCOP, tỉnh Bắc Kạn nhận thấy, thứ nhất Chương trình OCOP là chương trình phát triển kinh tế ở khu vực nông thôn theo hướng phát triển nội lực, nội sinh và gia tăng giá trị. Đây là một giải pháp, nhiệm vụ quan trọng để thúc đẩy phát triển sản xuất trong xây dựng nông thôn mới, từ những sản phẩm truyền thống của địa phương, cùng với sự giúp đỡ của Nhà nước.

Các sản phẩm thô sơ trước đây nay đã trở thành những sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế cao, chất lượng được nâng lên, mẫu mã, bao bì dần được cải tiến được thị trường đón nhận tích cực, cụ thể như: hồng không hạt, miến dong, cam, quýt, gạo Bao thai, gạo nếp thơm Khẩu Nua Lếch, bún khô, phở khô, tinh bột nghệ cao cấp Cucumin, bí xanh thơm  và rau, củ, quả các loại,...

Thứ hai, Chương trình OCOP đang từng bước làm chuyển biến nhận thức của người dân vùng nông thôn trong việc thay đổi về phong cách, tập quán sản xuất cũ, manh mún, nhỏ lẻ tự phát. Đến nay người dân đã dần từng bước tiếp cận với phương thức sản xuất mới theo chuỗi liên kết và ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến để nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm, gắn sản xuất với việc giới thiệu, quảng bá, tiếp thị và xúc tiến thương mại với nhiều hình thức đa dạng.

Thứ ba, đề án OCOP đã hình thành nhiều tổ chức kinh tế (các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã…), qua đó tạo được nhiều công ăn việc làm mới cho người lao động, góp phần hạn chế người dân ở nông thôn di cư ra thành thị, góp phần ổn định và nâng cao đời sống của nhân dân tại nông thôn.

Thứ tư, Chương trình OCOP góp phần tái cơ cấu kinh tế ngành nông nghiệp, phát triển nông thôn theo chiều sâu, nâng cao tính chủ động và vai trò của người dân từ làm thuê, bị động đến chủ động sản xuất theo nhu cầu của thị trường, làm chủ doanh nghiệp, từ đó đã huy động được các nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực sản xuất nông, lâm nghiệp.

Thứ năm, một số cấp ủy, chính quyền địa phương, các sở, ban, ngành nhận thấy những lợi ích của Chương trình OCOP, qua đó đã quan tâm và chỉ đạo quyết liệt hơn.

Tuy nhiên, Bắc Kạn là một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, mặt khác đây cũng là Chương trình mới; do vậy việc thực hiện bước đầu cũng còn nhiều lúng túng đặc biệt là Ban chỉ đạo cấp huyện, xã, cán bộ quản lý, thực hiện còn thiếu kinh nghiệm, sự nhận thức về Chương trình ở các cấp, các cơ quan, ban, ngành địa phương, các tổ chức kinh tế còn hạn chế.

Bên cạnh đó, nhiều vùng nguyên liệu chưa được quy hoạch, thị trường tiêu thụ gặp khó khăn; việc ứng dụng khoa học công nghệ chưa đồng bộ; quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, thiếu tính liên kết, trình độ quản trị, quản lý sản xuất kinh doanh còn hạn chế; việc tiếp cận nguồn vốn còn gặp khó khăn. Vì vậy trong thời gian tới tỉnh cần cần củng cố và kiện toàn hệ thống, bộ máy quản lý điều hành chuyên nghiệp từ tỉnh đến huyện, xã để triển khai thực hiện có hiệu quả hơn.

Tỉnh Bắc Kạn cho rằng, Chương trình OCOP được xem là một giải pháp quan trọng nhằm phát triển kinh tế nông thôn, do đó Nhà nước cần tiếp tục định hướng, đầu tư để Chương trình trở thành nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn 2021-2025.

Tỉnh đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tạo điều kiện hỗ trợ, giúp đỡ tỉnh Bắc Kạn về kinh phí để hỗ trợ xây dựng hạ tầng cho 1 bản du lịch cộng đồng dưới dạng mô hình trọng điểm OCOP gắn với du lịch và xây dựng nông thôn mới.

Đồng thời, tỉnh đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nghiên cứu tham mưu cho Chính phủ ban hành về cơ chế chính sách ưu đãi để thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực du lịch nông nghiệp, du lịch trải nghiệm gắn với xây dựng nông thôn mới. Văn phòng Nông thôn mới trung ương xây dựng kế hoạch tham quan học tập học hỏi kinh nghiệm triển khai OCOP tại một số nước như: Nhật Bản, Thái Lan đã và đang thực hiện thành công Chương trình OCOP.