Vị thuốc nào có thể thay thế sừng tê giác?
![]() |
Viện Y Dược học Dân tộc TPHCM vừa phối hợp với các Tổ chức Cứu trợ hoang dã WildAid, Trung tâm CHANGE và Quỹ Động vật hoang dã Phi châu (African Wildlife Foundation) tổ chức hội thảo “Sừng tê giác trong y học cổ truyền và các giải pháp thay thế”.
Theo TS Trương Thị Ngọc Lan, Viện Y Dược học Dân tộc TPHCM, trong Đông y, sừng tê giác thuộc nhóm các vị thuốc có tác dụng thanh nhiệt giải độc và hoàn toàn có thể thay thế bằng các vị thuốc đơn giản khác với chi phí thấp hơn nhưng tác dụng còn tốt hơn.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng thực ra sừng tê giác chỉ là một vị và thường phải nằm trong các bài thuốc phối hợp nhiều vị, chứ không bao giờ dùng độc vị (dùng riêng) như một số người vẫn quan niệm uống sừng tê như “món độc” để “bồi bổ”.
Thầy thuốc ưu tú Lê Hùng, Chủ tịch Hội Đông y TPHCM có đề xuất nên đưa sừng tê giác ra khỏi danh mục thuốc để phần nào tránh những ngộ nhận về tác dụng của sừng tê giác: “Tôi đã chứng kiến rất nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn trong lúc tuyệt vọng với bệnh ung thư đã dồn hết tài sản để mua sừng tê giác về uống. Kết quả bệnh nhân vẫn không qua khỏi mà còn để lại gánh nặng tài chính rất lớn cho người thân. Thật sự chúng ta không chỉ cứu loài động vật vô tội như tê giác mà đang cứu lấy cuộc sống của chính các bệnh nhân Việt Nam”.
Bác sĩ Trần Hữu Vinh, Trưởng phòng Quản lý y dược học cổ truyền, Sở Y tế TPHCM cho biết, việc sử dụng sừng tê giác trong một số trường hợp bị ngộ nhận là có tác dụng khi các dấu hiệu thuyên giảm. Tuy nhiên, đó không phải là chữa bệnh mà chỉ mới làm suy giảm triệu chứng, nó vô cùng nguy hiểm vì cản trở các bác sĩ chuẩn đoán bệnh chính xác và đưa ra các phương pháp điều trị kịp thời.
Các bác sĩ và chuyên gia trong lĩnh vực y học cổ truyền nhấn mạnh, sừng tê giác trong y học cổ truyền chỉ là một vị thuốc có tác dụng như sừng trâu và các sừng khác nhưng bọn buôn lậu sừng tê đã đồn thổi công dụng khiến cho giá cả của sừng tê giác vượt lên rất nhiều so với giá trị y học thật sự của nó.
Đây là một trong những hoạt động tiêu điểm của chiến dịch “Chấm dứt sử dụng sừng tê” trong năm 2015. Chiến dịch được khởi động từ năm 2014 và kéo dài trong 3 năm. Trong năm 2014, số tê giác bị giết ở châu Phi để tiêu thụ ở các nước châu Á, đặc biệt là Việt Nam và Trung Quốc, lên tới mức kỷ lục là 1.215 con.