Ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ xây dựng nông thôn mới

Hội thảo do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với UBND tỉnh Kiên Giang tổ chức, với sự tham dự của lãnh đạo 13 tỉnh, thành trong vùng, Văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới địa phương và Trung ương.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam nhấn mạnh, công nghệ cao không nhất thiết phải có nhà kính, nhà lưới với chi phí đầu tư lớn, hộ nông dân khó có thể đầu tư. Đôi khi khoa học công nghệ chỉ là những giải pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao trong sản xuất, giúp tăng hiệu quả kinh tế, tăng thu nhập cho nông.

Ông Mai Anh Nhịn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang cho biết, đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh bình quân đạt 14,5 tiêu chí, không còn xã nào dưới 5 tiêu chí, có 42/118 xã đạt 19 tiêu chí và 1 huyện đạt chuẩn NTM. Tổng nguồn vốn đầu tư cho chương trình là hơn 17 ngàn tỷ đồng. Đạt được kết quả trên, có một yếu tố hết sức quan trọng đó là việc ứng dụng và chuyển giao khoa học công nghệ vào sản xuất.

Theo ông Nhịn, những năm qua cùng với việc cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, tỉnh Kiên Giang đã tập trung cho việc nghiên cứu và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất; chuyển giao, nhân rộng các chương trình, mô hình khuyến nông phù hợp với từng vùng sinh thái, đưa giống cây trồng, vật nuôi mới có giá trị kinh tế vào sản xuất để phát huy tiềm lực của từng địa phương, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp trong tỉnh.

Cụ thể như: ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn tạo giống; ứng dụng phương pháp nuôi cây mô để nhân giống cây trồng và các loại hoa, cây cảnh có giá trị kinh tế cao; ứng dụng công nghệ di truyền phân tử xét nghiệm bênh trên thủy sản… Đồng thời triển khai nhiều mô hình sản xuất theo VietGAP; trồng rau màu sử dụng màng phủ nông nghiệp, trồng trong nhà lưới có hệ thống tưới tự động; chăn nuôi an toàn sinh học, sử dụng đện lót sinh học và thức ăn bổ sung men vi sinh… Xây dựng hàng trăm cánh đồng lớn sản xuất lúa xuất khẩu, với sự tham gia đồng hành của các doanh nghiệp. Qua đó, đã giúp nông dân giảm chi phí sản xuất, bảo vệ môi trường, tăng năng suất, tăng lợi nhuận…

Ông Cao Minh Đức, Chánh văn phòng điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh Bến Tre đánh giá cao vai trò của khoa học công nghệ trong phát triển sản xuất nói chung và phục vụ xây dựng nông thôn mới nói riêng. Tại Bến Tre, nhiều chương trình khoa học đã được nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn vào đời sống, mang lại hiệu quả cao, như: chương trình cải tạo giống bò Bến Tre; mô hình trồng bởi, cây ăn trái VietGAP… Qua đó, đã nâng cao thu nhập hộ nông dân, góp phần đẩy nhanh quá trình xây dựng nông thôn mới.

Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Lê Văn Nghị cho rằng, sản xuất năng suất cao, sản lượng nhiều chưa phải là đều mừng nếu lợi nhuận không cao. Ông Nghị đề xuất, muốn đạt lợi nhuận cao thì phải nâng cao giá trị sản phẩm, hạ giá thành sản xuất, nhất là tập trung cho chế biến chuyên sâu. Để làm được điều này thì vai trò của khoa học công nghệ là rất quan trọng. Bên cạnh đó là liên kết, hợp tác sản xuất, hình thành chuỗi giá trị để tăng lợi nhuận.

GS.TS Nguyễn Tuấn Anh, Chủ nhiệm Chương trình Khoa học Công nghệ phục vụ xây dựng nông thôn mới cho biết, hiện tại Tây Nam bộ đang được hưởng song song 2 chương trình về khoa học công nghệ do Trung ương chỉ đạo: Chương trình Khoa học Công nghệ phục vụ xây dựng nông thôn mới và Chương trình Khoa học Công nghệ cấp nhà nước về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, nhiều nhiệm vụ khoa học cấp bách, nhiều dự án đã và đang triển khai mang lại hiệu quả thiết thực.

Nhiều địa phương đã biết tận dụng và hưởng lợi rất lớn từ hiệu quả các chương trình mang lại như mô hình tổ chức xã hội nông thôn mới ở các xã đặc biệt khó khăn; mô hình liên kết ứng dụng công nghệ để xử lý chất thải, sản xuất công nghiệp phân bón hữu cơ tại các trang trại chăn nuôi tập trung; mô hình phát triển làng nghề kết hợp du lịch sinh thái; mô hình sản xuất bưởi, cam sành VietGAP tại Tiền Giang và Bến Tre; xây dựng mô hình kết cấu hạ tầng trong các ô thủy lợi phát triển nuôi trồng thủy sản tại Cà Mau…

Thứ trưởng Trần Thanh Nam yêu cầu lãnh đạo các địa trong vùng đồng bằng sông Cửu Long tập trung, ứng dụng các thành tự khoa học công nghệ vào đời sống sản xuất. Trong đó, cần đặc biệt chú ý đến việc nâng cao giá trị các sản phẩm chủ lực là thủy sản, trái cây, lúa gạo; Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, phát triển chương trình mỗi xã một sản phẩm; quan tâm phát triển vùng nguyên liệu cây dược liệu… Xây dựng các mô hình chuyển đổi sản xuất ứng dụng khoa học công nghệ gắn với 19 tiêu chí nông thôn mới. Theo đó, phải đảm bảo quy mô lớn, sản phẩm đạt chất lượng và an toàn, tạo mối liên kết “4 nhà”, tạo sự gắn kết, hoài hòa lợi ích giữ doanh nghiệp và hộ nông dân tham gia.