Trả lại giá thị trường cho vàng SJC

Nghị định 24/2012 đã thực hiện rất tốt vai trò chống vàng hóa, ổn định tỉ giá nhưng lại chưa giải quyết được bài toán giá vàng trong nước quá đắt đỏ.

Những ngày gần đây giá vàng liên tục lập đỉnh mới, tiến sát mốc 64 triệu đồng/lượng. Đáng chú ý, giá vàng trong nước vẫn cao hơn thế giới gần 11 triệu đồng/lượng, gây thiệt thòi cho người mua.

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, chuyên gia vàng Trần Thanh Hải nhấn mạnh: “Đã đến lúc các cơ quan quản lý nên xem xét kỹ lưỡng để trả lại giá vàng miếng SJC theo đúng giá thị trường, giúp người dân không bị thiệt thòi khi mua vàng”.

Người mua vàng trong nước chịu thiệt

Phóng viên: Những ngày gần đây, giá vàng tăng mạnh. Một số ý kiến dự đoán giá vàng sẽ tiếp tục tăng và có thể lên tới 75 triệu đồng/lượng trong thời gian tới. Vậy theo ông, giá vàng sẽ biến động ra sao?

Trả lại giá thị trường cho vàng SJC - ảnh 1

Ông Trần Thanh Hải.

+ Ông Trần Thanh Hải: Trong nửa đầu năm 2022, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất sẽ là phép thử với giá vàng. Ngoài việc nâng lãi suất, Fed còn giảm quy mô mua trái phiếu chính phủ Mỹ. Điều này dẫn đến lượng tiền rút ra khỏi thị trường khá lớn và nó sẽ làm cho cả thị trường chứng khoán lẫn thị trường vàng có những điều chỉnh.

Hiện giá vàng đang tăng bởi ảnh hưởng của biến động chính trị đến từ sự căng thẳng Nga và Ukraine cũng như bóng ma lạm phát. Nhưng với các yếu tố đã nói trên, tôi cho rằng trong quý I-2022, giá vàng thế giới có biến động không lớn. Nhìn chung, vàng có khả năng dao động 1.700-1.900 USD/ounce trong năm 2022, trong khi giá vàng trong nước vẫn đứng ở mức cao do nguồn cung hạn hẹp.

Nhiều thời điểm, giá vàng thế giới liên tục biến động nhưng giá vàng trong nước gần như “bàng quan”, tạo ra mức chênh lệch rất lớn. Ông đánh giá thế nào về việc giá vàng trong nước có khoảng cách ngày càng xa với giá vàng thế giới?

+ Nếu nhìn về mục tiêu của Nghị định 24/2012 với việc Ngân hàng Nhà nước độc quyền nhập khẩu vàng để dập vàng miếng, quản lý sản xuất, kinh doanh vàng miếng SJC thì việc chống vàng hóa đã thành công. Tuy nhiên, cơ quan này lại không can thiệp khi giá vàng SJC quá cao so với thế giới. Do đó người tiêu dùng bị thiệt thòi rất lớn.

Theo quan điểm của tôi, hiện giá vàng SJC không phản ánh được bản chất thay đổi của giá vàng thế giới. Nói cách khác, đây là thị trường cạnh tranh không hoàn hảo với nguồn cung bị hạn chế, kể cả điểm bán lẻ. Dưới tác động của Nghị định 24 chỉ còn 2.000 điểm bán vàng miếng SJC với nhiều điều kiện nghiêm ngặt.

Do đó, vàng miếng SJC không đại diện cho thị trường vàng Việt Nam, mà chính vàng nhẫn mới làm được điều này do bám khá sát giá thế giới. Nếu so sánh về mức chênh lệch thì giá vàng miếng SJC đang cao hơn thế giới gần 11 triệu đồng/lượng, còn giá vàng nhẫn chỉ chênh lệch khoảng 1,5-2 triệu đồng/lượng.

Trả lại giá thị trường cho vàng SJC - ảnh 2

Các nhà vàng liên tục điều chỉnh giá vàng miếng trong hôm nay, có lúc lên mức cao nhất lịch sử 63,85 triệu đồng/lượng. Ảnh: PM

Nên để thị trường vàng miếng vận hành bình thường

Thưa ông, về mặt nguyên tắc, vàng là tương đương nhau nhưng vì sao lại có sự chênh lệch lớn về giá giữa vàng nhẫn và vàng miếng SJC như vậy?

+ Nghị định 24 trao quyền cho Ngân hàng Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng SJC. Còn việc phân phối chỉ giao cho 2.000 cửa hàng trong cả nước với giấy phép kinh doanh đặc biệt. Chính vì việc hạn chế này đã làm cho vàng miếng trở thành thị trường cạnh tranh không hoàn hảo, làm giá cả méo mó.

Trong khi đó, vàng nhẫn không thuộc đối tượng quy định của Nghị định 24. Tất cả tiệm kinh doanh vàng đều có quyền kinh doanh các loại vàng nhẫn khác nhau từ hai số 9, ba số 9 đến vàng nhẫn bốn số 9. Và vì là thị trường kinh doanh khá hoàn hảo, liên thông với giá thế giới nên loại vàng này bám sát được giá lên lẫn giá xuống của thị trường thế giới. Đây là niềm kỳ vọng của những người có tài sản muốn đầu tư vào vàng.

Thực tế người dân mong muốn đầu tư vào vàng vì đó là lợi ích chính đáng, là tài sản để bảo toàn giá trị hoặc tích trữ, hoặc làm của thừa kế cho con cái. Vậy tại sao người dân không được tiếp cận vàng với giá hợp lý?

+ Hiện nay nhu cầu mua vàng để làm phương tiện cất trữ, làm tài sản để đảm bảo… là nhu cầu có thật và chính đáng. Ví dụ những người có thu nhập trung bình không đủ tiền đầu tư vào bất động sản nên có nhu cầu đầu tư vào kênh vàng. Hơn nữa, hiện nay vàng đã không còn tác động trực tiếp đến tỉ giá như trước đây. Do đó, tôi đồng ý với góc nhìn hãy trả lại thị trường vàng miếng SJC giống như vàng nhẫn.

Nhưng cơ quan chức năng lo ngại nếu trả lại thị trường vàng miếng, có nghĩa là cho tự do sản xuất, kinh doanh vàng miếng sẽ dẫn đến một số hệ lụy như biến động tỉ giá?

+ Tôi cho rằng khi trả lại thị trường vàng miếng một cách bình thường theo giá thế giới, người tiêu dùng sẽ có lợi do thị trường vàng có nhiều người tham gia thì chắc chắn hình thành mức giá hợp lý. Giá vàng trong nước sẽ bám sát giá vàng thế giới, chứ không đắt hơn gần 11 triệu đồng như hiện nay.

Ngoài ra, khi thị trường vàng miếng vận hành một cách bình thường, chúng ta sẽ huy động được lượng vàng rất lớn trong dân (SJC đã phát hành trên 30 triệu lượng) vào hoạt động sản xuất, kinh doanh. Từ đó đem lại nhiều nguồn lợi cho xã hội, thay vì chỉ để yên trong két sắt nhà dân như hiện nay.

Chỉ có điều để chống vàng hóa thì Nhà nước cần cấm việc huy động vàng và cho vay bằng vàng từ các ngân hàng thương mại như trước đây. Nếu làm được điều này thì để thị trường vàng miếng vận hành một cách bình thường là hợp lý.

Xin cám ơn ông.

Dễ lỗ nếu mua vàng miếng SJC

. Dù giá vàng tăng cao nhưng mãi lực trên thị trường vàng khá èo uột. Ông lý giải ra sao về hiện tượng này?

+ Hiện nay trên thị trường tài chính, bên cạnh vàng, nhà đầu tư quốc tế còn kênh tiền kỹ thuật số. Chẳng hạn, trong năm 2021, tiền ảo bitcoin có biên độ tăng, giảm khủng khiếp, có lúc trên 60.000 USD nhưng có lúc giảm xuống dưới 30.000 USD.

Việc giá lên xuống như vậy tạo ra cơ hội cho giới đầu tư tài chính. Nó đã làm cho việc đầu tư vào vàng cũng kém hấp dẫn hơn. Ngoài ra, cung tiền tăng không làm cho lạm phát tăng nhiều nhưng giúp phục hồi nhiều ngành sản xuất. Và khi nền kinh tế tăng trưởng kết hợp với tiền rẻ đã hướng dòng tiền vào chứng khoán. Thị trường chứng khoán toàn cầu lẫn Việt Nam đều bùng nổ. Chứng khoán hấp dẫn cũng chia bớt dòng tiền vào vàng.

. Ông có khuyến nghị gì cho người dân đầu tư vào vàng trong tình hình hiện nay?

+ Với tình hình giá vàng như hiện nay, rõ ràng người dân mua vàng quá thiệt thòi. Cụ thể vàng miếng SJC đã thoát ly quá xa so với giá vàng thế giới nên đầu tư vào đây rất dễ thua lỗ. Thứ hai là thanh khoản đang kém.

Hơn nữa, trong năm 2022 chưa có việc bình thường hóa lưu thông vàng miếng SJC thì người dân có thu nhập trung bình nên đầu tư vào vàng nhẫn vì loại vàng này tương đối theo sát giá thế giới. Với loại vàng này, mua vào và bán ra chênh lệch không nhiều cũng như là kênh đầu tư tương đối thuận lợi hơn so với một số kênh đầu tư khác.