Thương hiệu của sách hay

Nơi hội tụ những tên tuổi lớn

Với chủ đề Sách, Tri thức - Hội nhập và Phát triển, Hội sách TP Hồ Chí Minh lần thứ VII năm 2012, diễn ra từ ngày 19 đến 25-3 tại Công viên Lê Văn Tám, quận 1. Hội sách TP Hồ Chí Minh lần thứ VII sẽ có sự tham gia của hơn 200 đơn vị và hơn 500 gian hàng trưng bày sách và văn hóa phẩm... trong và ngoài nước.

Ðến hẹn lại lên, hai năm một lần, hội sách TP Hồ Chí Minh gần như quy tụ đủ các mặt "anh hào" trong làng xuất bản, phát hành của Việt Nam, cộng thêm nhiều tên tuổi trong làng xuất bản thế giới. Với các NXB nổi tiếng trên thế giới tham gia hội sách lần này: Cambridge, Pearson, Oxford, McMillan, McGraw-Hill, Penguin... Ðây là các NXB, đại lý phát hành đã có nhiều "duyên nợ" với thị trường xuất bản Việt Nam trong hơn chục năm qua. Hầu hết các loại sách của các tên tuổi trên đã có mặt tại Việt Nam rất lâu, gồm các loại sách: giáo dục, kinh tế, chính trị xã hội, kiến thức, khoa học, thiếu nhi...

Riêng của Việt Nam, hội sách có mặt gần như đầy đủ đại diện của hơn 50 NXB, phát hành lớn cả nước, để trưng bày, bán hơn 20 triệu bản sách, tựa sách mới. Mới nhất của hội sách lần này là sự ra mắt của Tổng tập dư địa chí Việt Nam. Bộ sách đồ sộ này gồm 4 tập (2 phần), khổ in 19 cm x 27 cm, dày gần 600 trang, do NXB Thanh Niên và Công ty văn hóa sách Việt Nam phối hợp xuất bản. Ðây là công trình sưu tầm, nghiên cứu, tổng hợp và giới thiệu rất nhiều tài liệu quý mang tính tiêu biểu của các tác giả danh tiếng trong lịch sử văn học Việt Nam như: Nguyễn Trãi, Lê Quý Ðôn, Phan Huy Chú, Trương Vĩnh Ký, Ðào Duy Anh... cùng nhiều tài liệu quý trong bộ Quốc sử quán triều Nguyễn. Tổng tập này gồm phần Quốc chí (tập 1-2) và Phương chí (tập 3-4), tất cả gồm 40 tác phẩm tiêu biểu trong lĩnh vực nghiên cứu địa chí của Việt Nam từ thời Trần, thế kỷ 13 đến giữa thế kỷ 20.

NXB Kim Ðồng sẽ cho ra mắt phiên bản mới của bộ Truyện xứ Lang Biang (28 tập) của Nguyễn Nhật Ánh. Với bạn đọc nhí từ 3 đến 10 tuổi sẽ có: Bé làm người lịch sự, Tom Gates, Tiến sĩ bột xì hơi, Cuộc chiến với hành tinh Fantom (tập 2), cùng bộ truyện tranh lịch sử: Ðại Cồ Việt - Giang sơn ta trải dài rộng lớn và Vạn Xuân - Nước Việt ta mãi mãi thái bình.

Ðặc biệt, hội sách lần này sẽ giới thiệu tập 1, bộ truyện tranh dài hai tập Chiếc lược ngà, chuyển thể từ tác phẩm văn học của nhà văn Nguyễn Quang Sáng, do Công ty Phan Thị thực hiện.

Chuẩn bị chu đáo nhất cho hội sách lần này là NXB Trẻ. Rất nhiều sách "hàng độc" của NXB Trẻ sẽ được giới thiệu lần đầu và chắc chắn sẽ gây nhiều chú ý với bạn đọc. Ở dòng sách tư liệu, học thuật, lịch sử đó là tập sách ảnh Những tư liệu quý về Sài Gòn - Gia Ðịnh xưa do tác giả Lưu Ðình Tuân tuyển chọn và giới thiệu. Những tấm ảnh về một vùng đất có tuổi hơn 300 năm lần đầu được công bố sẽ là một nguồn tư liệu quý về học thuật và nghiên cứu.

Một bộ sách đáng quý khác của Nguyễn Văn Hầu, một nhà văn tiêu biểu của văn học miền nam đầu thế kỷ 20, cũng sẽ ra mắt bạn đọc là Văn học miền nam lục tỉnh (3 tập).

Với cố học giả Vương Hồng Sển, NXB Trẻ sẽ giới thiệu tập di cảo Ăn cơm mới, nói chuyện cũ: Hậu Giang - Ba Thắc. Tập sách này có rất nhiều tư liệu hay, lạ.

Nhà nghiên cứu Huế Nguyễn Ðắc Xuân cũng "góp mặt" bằng bộ Tự truyện Nguyễn Ðắc Xuân, từ Phú Xuân đến Huế. Cùng sự tái bản bộ Lịch sử Việt Nam bằng tranh (50 tập).

Tủ sách Biển đảo, NXB Trẻ giới thiệu thêm Luật quốc tế và chủ quyền hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Nội dung sách trích từ một chương cùng đề tài của luận án tiến sĩ của Tiến sĩ Luật học Nguyễn Hồng Thao. Luận án này đã được bảo vệ thành công tại đại học Sorbonne (Pháp) và đã được giải thưởng quốc tế về luật Indemer năm 2003.

Ngoài năm tựa sách đã được ra mắt trong năm qua, tủ sách Mỗi nhà văn một tác phẩm của NXB Trẻ tại hội sách sẽ giới thiệu các tác phẩm Hà Nội trong mắt tôi và Thượng đế thì cười của Nguyễn Khải, Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành của Nguyễn Minh Châu và bộ Truyện ngắn Bình Nguyên Lộc.

Dòng sách văn học trẻ cũng có: truyện dài Cung đường vàng nắng, Việt Linh - Truyện và chuyện và Sông lạc đường về. Riêng tủ sách Cánh cửa mở rộng sẽ có thêm ba tựa Tôi, Charley và hành trình nước Mỹ, Nơi dòng sông chảy qua và Chết ở Venice. Ở tủ sách này, GS Ngô Bảo Châu cũng có tựa Ai và Ky, ở xứ sở của những con số tàng hình.

Các tựa mới Bản thiết kế vĩ đại, Vũ trụ lạ thường là hai tựa chủ đạo của tủ sách Khoa học và khám phá của NXB Trẻ. Trong hội sách lần này, NXB Trẻ cùng với Ðại học Duy Tân (Ðà Nẵng) cho ra mắt bộ sách Ðáp lời sông núi, đề cập phong trào đấu tranh của sinh viên, học sinh miền trung trong thời gian từ năm 1954 đến 1975 với các tựa: Năm tháng dâng Người, Không có gì trôi mất, Dưới ánh hỏa châu và Thách thức lựa chọn.

Trong những ngày hội sách, nhiều hoạt động, hội thảo, giao lưu tác giả tác phẩm, ca nhạc... cũng được tổ chức tại sân khấu trung tâm và hai nhà hội thảo. Công ty cổ phần Fahasa sẽ tổ chức giao lưu với bạn đọc và trao giải Sách được bạn đọc yêu thích bình chọn năm 2011 (Giải thưởng Fahasa lần 1). Cuộc bình chọn này có tổng giá trị đến 145 triệu đồng. Giới thiệu sách Những thiên thần đường phố và giao lưu với các nữ biệt động Sài Gòn năm xưa. Giao lưu với GS Trần Văn Khê với chủ đề Cú sốc dưỡng dục. Cùng các hội thảo Sách cho canh tân giáo dục; Sách khoa học và giáo dục dành cho thiếu nhi - Sự quan tâm của người lớn...

Bao giờ, một thương hiệu quốc tế?

Ngoài đơn vị chủ trì tổ chức, ban chỉ đạo, Ban tổ chức hội sách TP Hồ Chí Minh thường kỳ hai năm một lần gồm: Tổng Công ty văn hóa Sài Gòn, Công ty cổ phần Fahasa, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh. NXB VHVN và NXB Trẻ... đều là những tên tuổi lớn của ngành xuất bản và phát hành lớn của TP Hồ Chí Minh và cả nước.

Qua sáu lần tổ chức thành công, có thể nói, hội sách TP Hồ Chí Minh đã trở thành hội sách lớn nhất cả nước khi không chỉ thu hút các NXB lớn trên thế giới, hầu hết các NXB trong nước mà còn hầu hết các đơn vị, công ty xuất bản, nhà sách lớn nhỏ cả nước. TP Hồ Chí Minh cũng là nơi xuất bản, phát hành và tiêu thụ gần 70% lượng ấn bản phẩm hằng năm của cả nước.

Những yếu tố trên cho thấy, hội sách định kỳ của TP Hồ Chí Minh đã trở thành sinh hoạt văn hóa - xã hội không thể thiếu của không chỉ người dân TP Hồ Chí Minh. Là nơi kích thích, khuyến khích trực quan và tôn vinh văn hóa đọc của nhiều giới bạn đọc, đủ mọi lứa tuổi. Ngay từ các hội sách trước, ông Lê Hoàng, khi ấy là một trong những người có ý tưởng khai sinh việc tổ chức hội sách TP Hồ Chí Minh định kỳ, nay là Chủ tịch HÐQT Tổng Công ty văn hóa Sài Gòn, đã nung nấu ý định về việc hội sách TP Hồ Chí Minh sẽ trở thành một hội sách mang tầm khu vực và quốc tế. Nhưng để biến ý tưởng thành hiện thực là một con đường còn rất nhiều việc phải làm. Chỉ đơn cử, một trong những nét hướng tới tầm khu vực và quốc tế là hoạt động trao đổi, thỏa thuận việc nhượng quyền xuất bản của các đại diện NXB, đại lý phát hành quốc tế với các NXB và phát hành trong nước, cho đến nay vẫn chỉ là trong mong muốn.

Trong khi thực tế, hầu hết các tác phẩm văn học, sách kinh tế kiến thức, sách tham khảo, giáo trình, truyện tranh hiện có tại Việt Nam đều được ký kết và nhượng quyền xuất bản với các đơn vị nước ngoài. Chỉ có điều, nó diễn ra âm thầm, chỉ riêng các đơn vị xuất bản và phát hành thỏa thuận phương thức, giá trị ở... nơi nào đó, hầu như không có tại các kỳ hội sách đã qua. Sự "đi đêm" này sẽ tổn hại không nhỏ đến "thương hiệu" của hội sách TP Hồ Chí Minh. Ðây là một sự bất thường trong khi nó lại như một "tập quán" của các hội sách quốc tế. Và cho đến nay, thành phố vẫn còn thiếu một địa điểm đủ lớn, đủ hạ tầng để không chỉ tổ chức hội sách mà còn nhiều sự kiện văn hóa - xã hội khác, để xứng tầm với tên tuổi của mình.