Quảng Bình: Nhiều tàu cá 67 làm ăn thua lỗ, chậm trả nợ

Đó là lời tâm sự của ngư dân Trương Ngọc Tú ở xã Bảo Ninh về những khó khăn khi đưa tàu cá vào hoạt động đánh bắt hải sản.

Con tàu của gia đình anh Tú là tàu vỏ thép mang số hiệu QB 91568 TS, có giá 16 tỷ đồng. Chỉ mới hơn một năm sử dụng, nhiều bộ phận trên tàu đã bị hư hỏng, phải thay thế. Con tàu bị tróc sơn, nhiều tấm sắt gỉ sét. Tàu của anh Tú phải nằm bờ nhiều ngày qua, việc ra khơi gặp khó khăn do thiếu bạn thuyền.

Những chuyến đi biển gần đây, tàu anh Tú bị cắt mất một số ngư lưới cụ, chưa có tiền đầu tư lại. Sắp tới kỳ hạn trả nợ ngân hàng, nhưng gia đình ngư dân này chưa biết cách gì xoay sở để có nguồn tiền trả cho ngân hàng.

Anh Trương Ngọc Tú tâm sự: “Ngư dân bị mất lưới nhiều lắm, báo với Ngân hàng và Bảo hiểm nhưng bên Bảo hiểm họ không chịu đền bù, họ bảo anh mất lưới thì anh tự lo chịu. Rất khó cho ngư dân khi ngoài biển hàng ngàn tàu bè qua lại, tàu hàng đi qua cũng cắt lưới ngư dân. Rồi duy tu, bảo dưỡng cũng không có, ngư dân làm chưa đủ trả nợ thì làm sao mà có tiền bảo dưỡng tàu để đi biển lâu năm được. Chúng tôi cũng cố gắng làm trả nợ ngân hàng được ngày nào thì tốt ngày đó, cầm cự đã khó vì vướng nhiều cái khiến chúng tôi không thể vươn lên được”. 

Hoàn cảnh của anh Tú cũng giống như nhiều ngư dân khác ở Quảng Bình khi vay vốn đóng tàu và cải hoán tàu cá. Thực hiện Nghị định 67/2014/NĐ-CP, tỉnh Quảng Bình phê duyệt và triển khai hoàn thành đóng mới 88 tàu cá.

Trong đó có 56 tàu vỏ gỗ, 1 tàu vỏ composite, 31 tàu vỏ thép. Ngư dân địa phương đã sử dụng tàu cá để hành nghề chụp mực, lưới vây, nghề kéo rê và dịch vụ hậu cần nghề cá trên biển.

Trước tình hình trên, UBND tỉnh Quảng Bình vừa có báo cáo gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về tình hình sản  xuất của các tàu cá đóng mới theo Nghị định 67. Bên cạnh các tàu đánh bắt hải sản tạm thời có hiệu quả thì còn nhiều tàu cá của ngư dân tỉnh Quảng Bình hoạt động bị lỗ vốn, khó có khả năng trả đủ nợ cho ngân hàng.  

Báo cáo của các Ngân hàng cho thấy, hiện tại tỉnh Quảng Bình có 29 tàu cá hoạt động cơ bản có hiệu quả, trả nợ bình thường, chiếm 33%. 36 tàu cá hoạt động hòa vốn, chiếm 41%, còn 23 tàu cá hoạt động lỗ, trả nợ chưa đúng kỳ hạn cam kết, chiếm 26%.

Đáng chú ý, có hai con tàu vỏ thép, trị giá trên 10 tỷ phải nằm bờ dài ngày, đó là tàu của ông Ngô Xuân Cảnh, ở xã Cảnh Dương, huyện Quảng Trạch và tàu ông Nguyễn Phượng ở phường Quảng Lộc, thị xã Ba Đồn.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Hội ngư dân xã Bảo Ninh, thành phố Đồng Hới thông tin, vừa qua 14 ngư dân ở xã biển Bảo Ninh làm đơn kiến nghị xin giãn nợ, gia hạn thời gian trả nợ tàu từ 15 năm lên 20 năm. Hiện tại, mỗi chủ tàu phải trả số nợ, cả gốc lẫn lãi trên 1 tỷ đồng trong vòng một năm. Theo ông Bình, đây là khoản tiền nợ khá lớn đối với bà con ngư dân. 

“Một số tàu do ngư trường khai thác, nguồn lợi hải sản bị hạn chế nên các chủ tàu làm ăn thua lỗ, chưa có hiệu quả. Chúng tôi đang tiếp tục động viên bà con ngư dân vươn khơi bám biển, qua đây chúng tôi mong muốn các cấp, các ngành có chủ trương tạo điều kiện giúp đỡ thêm cho các đội tàu 67” – ông Bình cho biết.

Cơ quan chức năng Quảng Bình đánh giá nguyên nhân dẫn đến hàng chục tàu 67 hoạt động không hiệu quả có nhiều yếu tố. Trong đó, việc thiết kế tàu cá vỏ thép chưa phù hợp với hoạt động sản xuất của ngư dân dẫn đến việc phải điều chỉnh nhiều lần, chất lượng một số tàu chưa đảm bảo. Quy định của bảo hiểm về bồi thường ngư lưới cụ cho ngư dân có bất cập. Theo đó, bảo hiểm chỉ bồi thường ngư lưới cụ với trường hợp cả tàu cá lẫn ngư lưới cụ bị chìm hoặc mất tích. Trong khi thực tế, nhiều ngư dân bị mất ngư lưới cụ do thiên tai, do sự cố và con tàu vẫn còn trở về đất liền.

Ông Hoàng Viết Thông, Phó Chi cục trưởng Chi cục thủy sản tỉnh Quảng Bình cho biết “Sản xuất khai thác thủy sản theo mùa vụ, theo con nước, trong khi hợp đồng tín dụng là có thời hạn trả lãi nhất định. Một vài chuyến biển hiệu quả không cao thì ngư dân trả lãi không đúng định kỳ. Để tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho ngư dân, trong đó có kiến nghị giãn nợ. Về phía UBND tỉnh đã có chỉ đạo, giao cho Ngân hàng Nhà nước tại tỉnh Quảng Bình có đề xuất, kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính để yêu cầu các ngân hàng thương mại cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giãn nợ”.