Quan hệ ASEAN - Hàn Quốc phát triển ngày càng toàn diện

Ngày 12/12/2014, tại Thành phố Busan, đã diễn ra Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 25 năm quan hệ Đối thoại ASEAN - Hàn Quốc với sự tham dự của Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye và lãnh đạo các nước ASEAN. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã dẫn đầu Đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị.

Tại Hội nghị, các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc chia sẻ đánh giá về quá trình phát triển và những thành tựu quan trọng đạt được trong hợp tác giữa ASEAN và Hàn Quốc 25 năm qua, cũng như những đóng góp tích cực của ASEAN và Hàn Quốc vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực.

Các nhà Lãnh đạo ASEAN đặc biệt đánh giá cao sự hợp tác tích cực và hỗ trợ quan trọng của Hàn Quốc dành cho ASEAN trong xây dựng Cộng đồng ASEAN, tăng cường kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển, cũng như trong ứng phó với các thách thức chung ở khu vực. Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye đánh giá cao sự hợp tác giữa hai bên trong 25 năm qua cũng như vai trò của ASEAN như một tổ chức khu vực năng động; nhấn mạnh ASEAN là ưu tiên cao trong chính sách đối ngoại của Hàn Quốc; khẳng định tiếp tục ủng hộ ASEAN xây dựng Cộng đồng cũng như thực hiện tầm nhìn sau 2015 mà ASEAN đang xây dựng; tiếp tục ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình; ủng hộ thúc đẩy các chuẩn mực và giá trị chung của ASEAN trong khu vực Đông Á.

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao quan hệ ASEAN - Hàn Quốc phát triển ngày càng toàn diện, thực chất và hiệu quả; khẳng định bên cạnh sự gần gũi về địa lý, gắn bó về lịch sử và tương đồng về văn hóa, xã hội, một nguyên nhân quan trọng góp phần vào thành tựu quan hệ 25 năm qua là sự tin cậy chính trị và mong muốn chung về hòa bình, ổn định và hợp tác để phát triển của ASEAN và Hàn Quốc. Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN và Hàn Quốc cần tăng cường hợp tác và ủng hộ lẫn nhau trong việc đảm bảo hòa bình, ổn định và an ninh ở khu vực thông qua các cơ chế hợp tác hiện có do ASEAN dẫn dắt; không ngừng củng cố hợp tác về kinh tế thông qua việc nâng cấp Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Hàn Quốc và kết thúc đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) đúng thời hạn năm 2015; đẩy mạnh kết nối trên cả ba khía cạnh hạ tầng, thể chế và con người; và tăng cường ứng phó với cách thách thức an ninh phi truyền thống đang nổi lên, nhất là ở khu vực Tiểu vùng sông Mê Công.

Về các vấn đề khu vực, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định chỉ khi có lòng tin, chúng ta mới đảm bảo được vững chắc hòa bình, ổn định và an ninh khu vực. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh những diễn biến phức tạp ở Biển Đông thời gian gần đây cho thấy sự cần thiết của việc duy trì hòa bình, ổn định và an ninh hàng hải trong khu vực; tất cả các bên liên quan cần tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, thực hiện đầy đủ và nghiêm túc Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Việc các bên liên quan không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực, không có các hành động làm gia tăng căng thẳng chính là biện pháp xây dựng lòng tin quan trọng, góp phần đảm bảo hòa bình, ổn định và an ninh khu vực.

Kết thúc Hội nghị, các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc đã thông qua Tuyên bố chung về Tầm nhìn Tương lai Đối tác Chiến lược ASEAN - Hàn Quốc, đề ra định hướng và các biện pháp triển khai cụ thể nhằm mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ giữa hai bên trong thời gian tới trên tất cả các lĩnh vực chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội. Hai bên nhất trí sớm xây dựng Kế hoạch hành động giai đoạn 2016-2020 và triển khai hiệu quả hợp tác trên những lĩnh vực ưu tiên, cùng có lợi của hai bên; tối đa hóa lợi ích của Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Hàn Quốc (AKFTA); phấn đấu sớm đạt được mục tiêu kim ngạch thương mại 150 tỷ USD vào năm 2015 và 200 tỷ USD vào năm 2020; quyết tâm cùng các đối tác kết thúc đàm phán Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) vào cuối năm 2015; thúc đẩy hợp tác văn hóa, thể thao, giao lưu nhân dân, nhất là giữa thanh niên các nước ASEAN và Hàn Quốc; bảo hộ công dân; giáo dục và phát triển nguồn nhân lực.

ASEAN hoan nghênh đề xuất của Hàn Quốc về thành lập Nhà Văn hóa ASEAN - Hàn Quốc và chọn năm 2017 là năm Giao lưu Văn hóa ASEAN - Hàn Quốc. Về an ninh khu vực, hai bên nhất trí thúc đẩy an ninh và an toàn, tự do hàng hải và hàng không, thương mại không bị cản trở, thực hiện kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) và các tiêu chuẩn, tập quán phù hợp của Tổ chức Hàng không Thế giới (ICAO); đồng thời trao đổi về tình hình Bán đảo Triều Tiên. Hai bên cũng sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác đối phó với các thách thức an ninh phi truyền thống như phòng chống bệnh dịch, bảo vệ môi trường, đối phó với thiên tai…

Sau khi kết thúc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã cùng các nhà Lãnh đạo ASEAN và Hàn Quốc thăm Triển lãm quản trị công ASEAN - Hàn Quốc.

Trong 25 năm qua, quan hệ ASEAN - Hàn Quốc đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Năm 1989, hai bên thiết lập quan hệ đối thoại; năm 2004, Hàn Quốc tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác (TAC), trở thành Đối tác Toàn diện của ASEAN, và đến năm 2010 đã nâng cấp lên Đối tác Chiến lược vì Hòa bình và Thịnh vượng. Hai bên đã và đang triển khai mạnh mẽ các Kế hoạch hành động giai đoạn 2005-2010 và 2011-2015. Hàn Quốc luôn ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và tham gia tất cả các cơ chế, diễn đàn hợp tác do ASEAN khởi xướng và dẫn dắt trong khu vực như ASEAN+1, ASEAN+3, ARF, ADMM+, EAS. Hiện nay, Hàn Quốc là một trong những đối tác thương mại, đầu tư, du lịch hàng đầu của ASEAN. Hợp tác văn hóa, xã hội đạt được nhiều kết quả tích cực thông qua các chương trình hợp tác văn hóa, nghệ thuật, giao lưu nhân dân và thanh niên, phúc lợi xã hội, bảo vệ môi trường...