Lào Cai: Nhờ chương trình OCOP, thu nhập của người lao động được tăng lên

Mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh nhưng các cơ sở sản xuất sản phẩm đạt chứng nhận OCOP ở Lào Cai vẫn hoạt động bình thường, doanh thu tăng từ 10-30% so với trước khi được công nhận sản phẩm OCOP, lao động không bị mất việc làm.

Ngay sau khi Thủ tướng ban hành quyết định 490 phê duyệt Chương trình mỗi xã, phường, thị trấn một sản phẩm (OCOP) tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo quyết liệt để triển khai Chương trình như thành lập bộ máy quản lý, bổ sung nhiệm vụ triển khai Chương trình OCOP vào Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới các cấp, chỉ đạo xây dựng Đề án, tổ chức cho các cơ sở sản xuất đăng ký dự thi sản phẩm và đánh giá sản phẩm OCOP thường niên.

Đồng thời, ban hành chính sách hỗ trợ cho sản phẩm đạt sao OCOP như sản phẩm 3 sao thưởng 15 triệu đồng, sản phẩm 4 sao được thưởng 30 triệu đồng; sản phẩm 5 sao cấp Quốc gia được thưởng 80 triệu đồng… tạo ra phong trào phát triển sản phẩm OCOP tại địa phương.

Những nỗ lực trên đã đưa Lào Cai vào nhóm các tỉnh thực hiện chương trình sớm nhất cả nước, đứng thứ 4 sau Quảng Ninh, Quảng Nam, Bắc Kạn.

Nhờ chương trình OCOP, thu nhập của người lao động ở Lào Cai được tăng lên

Sau 3 năm (2018-2020) triển khai chương trình OCOP tỉnh Lào Cai đã đạt được những kết quả nhất định trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, góp phần giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo còn 11,46%. Cùng với đó, thu nhập bình quân đầu người đạt 70,6 triệu đồng, số xã đạt chuẩn nông thôn mới 54/127 xã, tiêu chí nông thôn mới đạt 15 tiêu chí/xã.

Các cơ sở sản xuất, dịch vụ OCOP đã xây dựng được chuỗi liên kết với các hộ gia đình để thu mua nguyên liệu phục vụ cho sản xuất sản phẩm tiêu biểu như đối với Chè có 4.914 ha, 6.033 hộ tham gia; Actiso 65ha với 150 hộ tham gia; Su su Sa Pa 120 ha với 250 hộ tham gia; Tương ớt Mường Khương 120 ha với 755 hộ tham gia; Miến đao Bản Xèo 67 ha với 250 hộ tham gia; Bưởi Múc 40 ha, 130 hộ tham gia; Gạo séng cù 320 ha với 360 hộ tham gia.

Số lao động làm việc thường xuyên trong các cơ sở hiện nay là 674 người, tăng 66 người so với trước khi được công nhận, có 299 lao động là đồng bào dân tộc thiểu số tham gia sản xuất sản phẩm OCOP. Thu nhập của người lao động được tăng lên, từ 4.651.000 đồng lên 5.200.000 đồng/người/tháng.

Để phát triển sản phẩm OCOP, tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo thực hiện quyết liệt Nghị định số 98 của Chính phủ về phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, đến nay có 69 doanh nghiệp, HTX tham gia liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, với quy mô gần 10.600 ha, liên kết với gần 21.500 hộ nông dân, giá trị liên kết trên 926 tỷ đồng. Các sản phẩm ngành hàng quan trọng ưu tiên hỗ trợ như Chè, Quế, Gạo chất lượng cao, cây dược liệu, rau trái vụ, cây quả ôn đới, gia súc gia cầm bản địa và cá hồi, cá tầm.

Sở Nông nghiệp và PTNT Lào Cai đánh giá, mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh nhưng các cơ sở sản xuất sản phẩm đạt chứng nhận OCOP vẫn hoạt động bình thường, doanh thu tăng từ 10-30% so với trước khi được công nhận sản phẩm OCOP, lao động không bị mất việc làm, lương của lao động làm việc được cải thiện.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được vẫn còn một số khó khăn như số lao động thường xuyên làm việc tại các cơ sở sản xuất còn ít so với nguồn lực lao động tại khu vực nông thôn, bình quân chung khoảng 15 lao động/01 cơ sở. Thu nhập của người lao động làm tại các cơ sở sản xuất sản phẩm OCOP còn thấp so với bình quân thu nhập của các ngành khác.

Giải quyết việc làm thông qua các mô hình liên kết còn chưa được nhiều do sản lượng tiêu thụ nguyên liệu của đa số các cơ sở còn nhỏ lẻ. Sự liên kết giữa doanh nghiệp, HTX, cơ sở sản xuất và nông dân còn lỏng lẻo, chưa gắn kết được lợi ích và trách nhiệm của các bên với nhau. Nhiều hộ nông dân chưa quen với việc sản xuất theo hợp đồng, chưa tuân thủ quy trình, tiêu chuẩn, quy chuẩn sản xuất hàng hóa, chỉ quan tâm đến lợi ích trước mắt mà chưa thấy được lợi ích lâu dài về sản xuất, tiêu thụ ổn định.

Các doanh nghiệp nhỏ, hợp tác xã, tổ hợp tác và người sản xuất còn chưa quan tâm, tìm hiểu sâu về sản xuất bền vững dẫn đến mối liên kết giữa doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại và nông dân còn lỏng lẻo, chưa gắn kết được lợi ích và trách nhiệm của các bên với nhau.

Một số cơ sở sản xuất sản phẩm OCOP quy mô còn nhỏ, tính hàng hóa chưa cao, do vậy đã tác động đến phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Các sản phẩm đánh giá trong thời gian vừa qua đa số là sản phẩm sẵn có, còn các sản phẩm và ý tưởng mới chưa được các địa phương quan tâm định hướng phát triển.

Thảo Nguyên