Đã có kết quả vụ sách 'Phê bình phân tâm học' bị tố vi phạm bản quyền

Viện Văn học (Viện Hàn Lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) cho biết, đơn tố cáo sách 'Phê bình phân tâm học - Phía của những ám ảnh nghệ thuật' vi phạm bản quyền không đủ điều kiện xử lý.

Liên quan đến cuốn sách “Phê bình phân tâm học - Phía của những ám ảnh nghệ thuật” của TS. Vũ Thị Trang (Giải thưởng Tác giả trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam, 2021) bị TS. Đỗ Hải Ninh tố cáo vi phạm bản quyền, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam là cơ quan nơi hai tiến sĩ công tác đã giao cho viện Văn học phối hợp cùng Học viện Khoa học xã hội (cơ quan chủ trì đề tài) và Nhà xuất bản Khoa học xã hội (nơi xuất bản sách) xử lí.

Sau nhiều tháng làm việc, Viện Văn học đã có công văn số 153/VVH-HCTH gửi Viện Hàn lâm. Công văn trả lời của viện Văn học có những nội dung như sau:

“Về tư tưởng của đề tài, TS. Vũ Thị Trang là người xây dựng thuyết minh từ cuối năm 2016 đầu năm 2017, trong thuyết minh đề tài khoa học khi đó đã có định hướng triển khai nội dung của Chương 2 mà cuốn sách Phê bình phân tâm học phía của những ám ảnh nghệ thuật sau này tiếp tục kế thừa, phát triển” (trang 3-4); “Xuất bản phẩm Phê bình phân tâm học phía của những ám ảnh nghệ thuật được xuất bản theo quy chế, quy định hiện hành của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, theo Hợp đồng xuất bản và Luật xuất bản”.

“Sau khi nghiệm thu, đề tài được Hội đồng nghiệm thu cấp Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đề nghị Chủ tịch Viện cho phép xuất bản thành sách chuyên khảo và bản quyền thuộc về Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam. Đề tài đã được sửa chữa, bổ sung, hoàn thiện bản thảo trước khi xuất bản. Nội dung xuất bản được sự đồng ý của chủ sở hữu bản quyền của đề tài là Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam bằng văn bản”.

Cuốn sách “Phê bình phân tâm học phía của những ám ảnh nghệ thuật” gây tranh cãi một thời gian dài

Cuối cùng, Viện Văn học đề nghị “không thụ lý đơn kiến nghị của TS. Đỗ Hải Ninh”, “đơn kiến nghị của TS. Đỗ Hải Ninh không đủ điều kiện xử lí”.

Câu hỏi đặt ra là, với những nội dung trong công văn trả lời như trên, liệu vụ việc liên quan đến quyết định “tạm thu hồi” Giải thưởng Tác giả trẻ 2021 của Hội Nhà văn Việt Nam sẽ được giải quyết như thế nào?

Trước đó, Infonet đã đưa tin cuốn sách Phê bình phân tâm học - Phía của những ám ảnh nghệ thuật của TS Vũ Thị Trang (Viện Văn học) bỗng trở nên "nóng" trong cộng đồng quan tâm tới văn học và khoa học xã hội hơn cả khi cuốn này được trao tặng thưởng của Hội đồng lý luận phê bình văn học nghệ thuật trung ương và sau đó là giải thưởng Tác giả trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam vài tháng trước.

Cuốn sách thu hút sự quan tâm của dư luận

Sau đó, cuốn sách này bị TS Đỗ Hải Ninh (cũng ở Viện Văn học) đưa thông tin lên mạng xã hội "tố" bà Trang đã "đạo văn" toàn bộ 1 chương trong đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ Tự truyện và tiểu thuyết Việt Nam sau 1986 nhìn từ phê bình phân tâm học thuộc Viện Khoa học xã hội mà TS Vũ Thị Trang chủ nhiệm đề tài, làm cùng với 5 người khác trong đó có bà Hải Ninh.

Ngày 21/1, bà Ninh có đơn đề nghị lần 1 lên Học viện Khoa học xã hội về việc bà Trang "đạo văn", ngày 27/1 Viện có văn bản trả lời bà Ninh trong đó khẳng định theo các điều trong hợp đồng thuê khoán chuyên môn giữa Học viện Khoa học xã hội và bà Vũ Thị Trang ngày 3/8/2017 và biên bản nghiệm thu ngày16/8/2018 thì TS Đỗ Hải Ninh không thực hiện toàn bộ chương 2 của đề tài cấp bộ kể trên.

Về kiến nghị vi phạm bản quyền tác giả của bà Trang, học viện khẳng định bà Ninh cần phải có minh chứng rõ ràng, xác thực và thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật về quyền tác giả.

Không đồng tình với trả lời này, bà Ninh đã làm đơn kiến nghị lần 2. Bà khẳng định trong thực tế bà viết toàn bộ chương 2 của đề tài nghiên cứu trên.

Tháng 7/2022 sau khi TS Ninh đưa các bằng chứng kèm theo, Học viện khoa học xã hội có công văn trả lời lần thứ 2 về vụ việc này và khẳng định lại một lần nữa "quyền tác giả của TS Đỗ Hải Ninh chỉ xác lập đối với 2 nội dung của chương 2".

Hoàng Thanh