Cộng đồng ASEAN đã được thành lập, song thách thức vẫn còn đó

Lãnh đạo của 10 nước Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã ký kết quyết định nhằm thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN. Đây là bước đi đầu tiên để lập nên một cộng đồng nhằm giúp các nước liên kết với nhau về mặt chính trị, an ninh, văn hóa và xã hội.

10 nguyên thủ các nước ASEAN đã ký kết thành lập Cộng đồng ASEAN vào ngày 22/11.

Thủ tướng nước chủ nhà Malaysia là ông Najib Razakh đã gọi Cộng đồng ASEAN là một “thành tựu đột phá” và mong muốn các thành viên đẩy mạnh hội nhập trên các lĩnh vực. “Khu vực của chúng ta sẽ còn phát triển thêm nữa”, ông nói.

Cộng đồng Kinh tế ASEAN, viết tắt là AEC, đã áp dụng những nguyên tắc cơ bản, trong đó có việc gỡ bỏ rào cản thuế quan và giới hạn visa. Nó cũng mang lại sự hợp tác về chính trị và văn hóa sâu rộng hơn.

Giáo sư Michael G. Plummer thuộc đại học John Hopkins tại Bologna (Ý) cho biết, AEC cũng sẽ đẩy mạnh tổng sản phẩm quốc nội cũng như tạo việc làm cho nhiều người, qua đó giúp khu vực có thể cạnh tranh với các cường quốc và khối kinh tế lớn trên thế giới.

“Mối liên kết giữa các nước ASEAN sẽ giúp cân bằng sức mạnh kinh tế của Trung Quốc và Ấn Độ. Mỗi nước riêng biệt trong khu vực quá nhỏ để có thể trở thành những tiếng nói có ảnh hưởng, tuy nhiên khi kết hợp lại, họ là một cộng đồng có dân số hơn nửa tỉ người và có thể cạnh tranh với các nước lớn”.

Nhưng trước khi AEC chính thức trở thành một chính thể hợp pháp vào ngày 31/12, vấn đề nội tại vẫn còn khá nhiều. Sự đa dạng về văn hóa của khu vực Đông Nam Á có thể là một rào cản đáng kể. ASEAN có dân số 630 triệu người sử dụng những hệ ngôn ngữ khác nhau, tôn thờ nhiều tôn giáo và được điều hành bởi các thể chế chính trị riêng biệt.

“AEC có thể coi là chương trình hội nhập kinh tế tham vọng nhất trên thế giới hiện nay. Nhưng tính thiết thực của AEC vẫn còn là chủ đề được bàn bạc sôi nổi. Rất nhiều vấn đề và thách thức mà các nước đang và sẽ phải đối mặt. AEC là một quá trình dang dở”, ông Plummer cho biết.

Ngoài ra, người dân ASEAN sẽ được phép làm việc tự do tại nhiều nước trong khu vực, với điều kiện họ làm việc trong 8 ngành nghề được quy định, bao gồm kỹ sư, kế toán và du lịch. Con số này chỉ chiếm 1,5% tổng số việc làm trên toàn khu vực, và các nước vẫn có quyền đưa ra nghị quyết để giới hạn số người nước ngoài đến làm việc.

Giữa các thành viên ASEAN cũng vẫn còn một số bất đồng ngoại giao, cụ thể là việc Indonesia chưa khắc phục được tình trạng cháy rừng, khiến các nước Malaysia, Singapore và Thái Lan bị ảnh hưởng do khói bụi.

Ông Plummer cũng nói thêm, quá trình mở cửa lĩnh vực dịch vụ vẫn còn khá chậm. Dòng tài chính giữa các nước đang bị giới hạn bởi những chính sách hạn chế số cổ phần do các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ.

Chủ tịch hội đồng cố vấn kinh tế ASEAN là ông Mohamad Munir Abdul Majid cho biết, “AEC chưa thực sự hoàn thiện và vẫn còn rất nhiều điều phải làm. Hiện đang có sự bất đồng giữa các nước về những mục tiêu đã đạt được cũng như những ý kiến khách quan từ phía các doanh nghiệp tư nhân”.

Bên cạnh đó còn có những vấn đề khác như nạn tham nhũng, cơ sở hạ tầng không đồng đều và chi phí vận chuyển giữa các nước vẫn khác nhau. Thêm nữa, khoảng cách về kinh tế giữa các nước giàu trong khu vực (gồm Malaysia, Indonesia, Singapore, Brunei, Thái Lan và Philippines) và các nước đang phát triển (gồm Việt Nam, Lào, Campuchia và Myanmar) vẫn còn rất lớn.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo nguồn tin từ Associated Press (AP) của Mỹ. Đây là hãng tin lớn nhất trên thế giới, có trụ sở tại New York. AP cũng là một trong những nguồn cung cấp tin tức lớn nhất cho các tờ báo, đài truyền hình và đài phát thanh trên thế giới.