Chuyên gia hướng dẫn cách bảo vệ trẻ em trên không gian mạng theo độ tuổi

Sau một thời gian dài ảnh hưởng bởi dịch bệnh, thời lượng tiếp xúc với các thiết bị điện tử và truy cập mạng internet của trẻ em tăng đáng kể. Bên cạnh những tác động tích cực, không gian mạng cũng mang tới nhiều tiêu cực.

Hiện nay có nhiều trường hợp trẻ "nghiện" mạng xã hội để lại hậu quả rất lớn, nhất là đối với trẻ vị thành niên, khi trẻ đang có sự phát triển mạnh mẽ về thể chất và tinh thần. Điển hình là tình trạng trẻ bỏ ăn uống, không ngủ, thậm chí chơi game, sử dụng mạng thâu đêm suốt sáng dẫn tới cơ thể gầy gò, ốm yếu, suy kiệt, mệt mỏi, bơ phờ... Trẻ còn có thể có một số biểu hiện về mặt tâm lý, tâm thần như bị rối loạn cảm xúc, hay cáu gắt, mệt mỏi, hay buồn ngủ, thờ ơ với mọi thứ xung quanh.

Hầu hết các trẻ "nghiện" mạng xã hội, sử dụng mạng thâu đêm suốt sáng hay bị rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trí nhớ, việc học tập sa sút, dễ bỏ học, trốn học… Ở một số trường hợp nặng, tình trạng nghiện mạng xã hội kéo dài, có thể dẫn tới rối loạn tâm thần như lo âu, trầm cảm. Lúc này việc điều trị sẽ khó khăn hơn rất nhiều. 

Một số trường hợp trẻ xem các nội dung tiêu cực trên mạng xã hội nhiều nên các hình ảnh, thông tin đó sẽ tác động đến tâm lý của trẻ khiến trẻ bắt chước làm theo, học theo những hành động kích động, bạo lực.

Trước vấn đề nguy hiểm trên, bà Đinh Thị Như Hoa – Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, ở giai đoạn 0 – dưới 3 tuổi, trẻ em không cần và không nên tiếp xúc với các thiết bị kỹ thuật số dù với bất kỳ lý do gì. Đây là giai đoạn trẻ cần được sự quan tâm, yêu thương, tương tác thực tế để phát triển ngôn ngữ, giao tiếp và vận động.

Trẻ em dưới 3 tuổi không nên tiếp xúc với thiết bị kỹ thuật số, cần tương tác thực tế. (Ảnh minh họa)

Trong giai đoạn 3 – dưới 6 tuổi, trẻ khám phá thế giới xung quanh một cách nhanh chóng, tiếp xúc với thế giới bằng các giác quan khác nhau, phát triển ngôn ngữ. Đây được coi là độ tuổi vàng để phát triển trí tuệ, kỹ năng cho trẻ. “Ở giai đoạn này nếu vô tình tiếp cận thông tin không phù hợp, nội dung độc hại trên mạng thì cực kỳ nguy hiểm”, bà Đinh Thị Như Hoa cho hay.

Do đó bà Như Hoa khuyến nghị, cần dạy trẻ kỹ năng lắng nghe hoặc kỹ năng báo cáo. Còn với cha mẹ trẻ thì có thể thiết lập tài khoản trên mạng cho trẻ và kết nối với tài khoản của cha mẹ, thiết lập thời gian tiếp xúc màn hình không quá 1 tiếng/ngày và quản lý hành vi rủi ro.

Cha mẹ nên hạn chế thời gian trẻ tiếp xúc màn hình, đồng thời tìm kiếm các sân chơi lành mạnh khác. (Ảnh minh họa)

Độ tuổi 6 - dưới 11 tuổi, đây là lứa tuổi trẻ em đã bắt đầu học tập và tìm hiểu tương tác trên môi trường mạng trong một giới hạn nhất định, bắt đầu hình thành các kỹ năng số.

Tuy nhiên, khi sử dụng mạng xã hội ở độ tuổi này trẻ cũng có thể gặp rủi ro như bị rò rỉ, lộ lọt thông tin cá nhân; tiếp cận thông tin không phù hợp, nội dung độc hại; bị kết bạn xấu; bị bắt nạt trên mạng, thậm chí có thể đối diện với nguy cơ bị xâm hại tình dục trên môi trường mạng.

Chính vì thế, theo bà Như Hoa thì kỹ năng trẻ cần có ở giai đoạn này là quản lý danh tính số, nhận biết danh tính số an toàn, quản lý quyền riêng tư, tự cài đặt mật khẩu, không chia sẻ thông tin. Cùng với đó là quản lý thời gian tiếp xúc, biết tuân thủ theo kế hoạch, quản lý rủi ro như: nhận biết, cảnh báo hoặc nhờ sự trợ giúp.

Khuyến nghị dành cho cha mẹ khi có con ở tuổi này là cùng thiết lập quy tắc sử dụng internet: Đào tạo, hướng dẫn trẻ nhận biết rủi ro trên môi trường mạng, đưa ra biện pháp phòng tránh cũng như cài đặt một số ứng dụng theo dõi, giám sát, hỗ trợ.

{keywords}
Ảnh minh họa

Ở độ tuổi 11 – 16 tuổi, đây là lứa tuổi trẻ em đã học tập và tìm hiểu tương tác trên môi trường mạng trong một giới hạn nhất định, hình thành các kỹ năng số.

Lúc này trẻ có thể bị đối mặt với một số nguy cơ như rò rỉ, lộ lọt thông tin cá nhân, tiếp cận thông tin không phù hợp, nội dung độc hại, kết bạn xấu, bị bắt nạt và có nguy cơ bị xâm hại tình dục trên môi trường mạng.

Tiếp xúc với mạng xã hội nhiều có thể khiến trẻ bị nghiện internet, nghiện game, Selfie, Livestream hoặc tham gia các thử thách nguy hiểm. Trẻ cũng phải đối mặt với tin giả, tin sai sự thật...

Vì vậy kỹ năng trẻ cần có ở giai đoạn này là quản lý danh tính số: Biết sử dụng danh tính số an toàn, phân biệt sống ảo, sống thật; Quản lý quyền riêng tư, tự cài đặt mật khẩu, không chia sẻ thông tin tùy tiện.

Ngoài ra, trẻ cần tự thiết lập thời gian biểu sử dụng internet an toàn phù hợp cũng như quản lý rủi ro bằng cách nhận biết, biết cách phòng tránh, có tư duy phản biện và có khả năng báo cáo tìm kiếm nhờ sự trợ giúp.

Khuyến nghị dành cho cha mẹ là tôn trọng quyền sử dụng internet của trẻ nhưng cũng cần dạy trẻ cách thức đảm bảo an toàn tại nhà, bên cạnh đó là đồng hành tìm cách giải quyết vấn đề khi trẻ gặp phải.

Hoàng Thanh

'Nhìn thầy cô từ chối miễn học phí cho con, nhân viên trường học càng tủi’

"Trong trường học đâu chỉ có nhà giáo, chúng tôi - nhân viên văn thư, kế toán... cũng cống hiến, có khi một lúc phải kiêm vài nhiệm vụ, lương bèo bọt, không phụ cấp, nhưng lại bị 'quên' trong đề xuất miễn học phí của Bộ GD-ĐT", một độc giả bày tỏ.

Học sinh nhiều năng lực, có khát vọng nhưng thiếu định hướng

Theo PGĐ Sở GD&ĐT tỉnh Hải Dương Đỗ Duy Hưng, nhiều học sinh có năng lực và khát vọng nhưng thiếu định hướng dẫn đến lựa chọn sai nghề nghiệp, gây lãng phí.

Cô giáo xin mua laptop: Chỉ những phụ huynh có ăn học mới thích tôi

Liên quan vụ cô giáo xin mua laptop, trong cuộc họp với lãnh đạo Trường Tiểu học Chương Dương, cô Trương Phương Hạnh lớn tiếng nói chỉ những phụ huynh hiểu chuyện, có ăn học mới thích cô.

Cô giáo xin phụ huynh mua laptop: Tôi bị phụ huynh phản ánh vì không nhận tiền

Cô Trương Phương Hạnh, giáo viên Trường Tiểu học Chương Dương cho rằng, cô bị phụ huynh phản ánh vì không nhận tiền mua laptop, còn nếu nhận của phụ huynh thì mọi chuyện đã không xảy ra.

Hàng nghìn sinh viên bị 'giam' bằng tốt nghiệp do vướng chuẩn đầu ra tiếng Anh

Chuẩn đầu ra ngoại ngữ (chủ yếu tiếng Anh) khiến hàng nghìn sinh viên chậm nhận bằng tốt nghiệp mỗi năm. Có sinh viên chậm 1-2 tháng nhưng cũng có sinh viên sau khi xét tốt nghiệp nhiều năm mới được nhận bằng.

‘Giáo viên dạy tiếng Anh lắp bắp khi giao tiếp với người nước ngoài’

Tôi đã từng chứng kiến một giáo viên dạy môn tiếng Anh THPT trong dịp giao lưu với đồng nghiệp Mỹ đã lắp bắp rồi lặng như tờ. Điều đáng nói đây không phải là trường hợp cá biệt.

Bỏ ngành Y để thi lại, 9X giành học bổng toàn phần châu Âu

Từng đỗ vào ngành Y đa khoa của Trường ĐH Y Dược TPHCM nhưng khi vào học, Khang không cảm thấy phù hợp. Nam sinh quyết định thi lại, sau đó từng bước chinh phục ước mơ của bản thân.

7 năm, thầy giáo về hưu may trăm bộ áo dài tặng các nữ sinh nghèo

Suốt 7 năm qua, 3 thầy cô giáo ở Quảng Ngãi đã may hàng trăm bộ áo dài, tặng cho các nữ sinh nghèo để các em không phải lo lắng vì không có đồng phục mặc đến lớp.

Vượt các nam sinh, cô gái xinh xắn trở thành thủ khoa ngành công nghệ kỹ thuật

Không chỉ vượt qua các nam sinh để trở thành thủ khoa tốt nghiệp ngành Công nghệ kỹ thuật khuôn mẫu, Dư Thị Kiều Trinh còn được vinh danh là sinh viên tiêu biểu của Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội năm 2024.

Không đi học thêm, con tôi 'lĩnh đủ'

Từ chối học thêm hè, con tôi gặp khó khăn khi vào năm học mới. Cô hay hỏi những câu khó, thậm chí ngày nào cũng gọi con lên bảng làm bài tập, không làm được là cô bắt chép phạt khiến con lo sợ, ám ảnh.

Đang cập nhật dữ liệu !