Chuyên gia hướng dẫn cách bảo vệ trẻ em trên không gian mạng theo độ tuổi

Sau một thời gian dài ảnh hưởng bởi dịch bệnh, thời lượng tiếp xúc với các thiết bị điện tử và truy cập mạng internet của trẻ em tăng đáng kể. Bên cạnh những tác động tích cực, không gian mạng cũng mang tới nhiều tiêu cực.

Hiện nay có nhiều trường hợp trẻ "nghiện" mạng xã hội để lại hậu quả rất lớn, nhất là đối với trẻ vị thành niên, khi trẻ đang có sự phát triển mạnh mẽ về thể chất và tinh thần. Điển hình là tình trạng trẻ bỏ ăn uống, không ngủ, thậm chí chơi game, sử dụng mạng thâu đêm suốt sáng dẫn tới cơ thể gầy gò, ốm yếu, suy kiệt, mệt mỏi, bơ phờ... Trẻ còn có thể có một số biểu hiện về mặt tâm lý, tâm thần như bị rối loạn cảm xúc, hay cáu gắt, mệt mỏi, hay buồn ngủ, thờ ơ với mọi thứ xung quanh.

Hầu hết các trẻ "nghiện" mạng xã hội, sử dụng mạng thâu đêm suốt sáng hay bị rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trí nhớ, việc học tập sa sút, dễ bỏ học, trốn học… Ở một số trường hợp nặng, tình trạng nghiện mạng xã hội kéo dài, có thể dẫn tới rối loạn tâm thần như lo âu, trầm cảm. Lúc này việc điều trị sẽ khó khăn hơn rất nhiều. 

Một số trường hợp trẻ xem các nội dung tiêu cực trên mạng xã hội nhiều nên các hình ảnh, thông tin đó sẽ tác động đến tâm lý của trẻ khiến trẻ bắt chước làm theo, học theo những hành động kích động, bạo lực.

Trước vấn đề nguy hiểm trên, bà Đinh Thị Như Hoa – Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, ở giai đoạn 0 – dưới 3 tuổi, trẻ em không cần và không nên tiếp xúc với các thiết bị kỹ thuật số dù với bất kỳ lý do gì. Đây là giai đoạn trẻ cần được sự quan tâm, yêu thương, tương tác thực tế để phát triển ngôn ngữ, giao tiếp và vận động.

Trẻ em dưới 3 tuổi không nên tiếp xúc với thiết bị kỹ thuật số, cần tương tác thực tế. (Ảnh minh họa)

Trong giai đoạn 3 – dưới 6 tuổi, trẻ khám phá thế giới xung quanh một cách nhanh chóng, tiếp xúc với thế giới bằng các giác quan khác nhau, phát triển ngôn ngữ. Đây được coi là độ tuổi vàng để phát triển trí tuệ, kỹ năng cho trẻ. “Ở giai đoạn này nếu vô tình tiếp cận thông tin không phù hợp, nội dung độc hại trên mạng thì cực kỳ nguy hiểm”, bà Đinh Thị Như Hoa cho hay.

Do đó bà Như Hoa khuyến nghị, cần dạy trẻ kỹ năng lắng nghe hoặc kỹ năng báo cáo. Còn với cha mẹ trẻ thì có thể thiết lập tài khoản trên mạng cho trẻ và kết nối với tài khoản của cha mẹ, thiết lập thời gian tiếp xúc màn hình không quá 1 tiếng/ngày và quản lý hành vi rủi ro.

Cha mẹ nên hạn chế thời gian trẻ tiếp xúc màn hình, đồng thời tìm kiếm các sân chơi lành mạnh khác. (Ảnh minh họa)

Độ tuổi 6 - dưới 11 tuổi, đây là lứa tuổi trẻ em đã bắt đầu học tập và tìm hiểu tương tác trên môi trường mạng trong một giới hạn nhất định, bắt đầu hình thành các kỹ năng số.

Tuy nhiên, khi sử dụng mạng xã hội ở độ tuổi này trẻ cũng có thể gặp rủi ro như bị rò rỉ, lộ lọt thông tin cá nhân; tiếp cận thông tin không phù hợp, nội dung độc hại; bị kết bạn xấu; bị bắt nạt trên mạng, thậm chí có thể đối diện với nguy cơ bị xâm hại tình dục trên môi trường mạng.

Chính vì thế, theo bà Như Hoa thì kỹ năng trẻ cần có ở giai đoạn này là quản lý danh tính số, nhận biết danh tính số an toàn, quản lý quyền riêng tư, tự cài đặt mật khẩu, không chia sẻ thông tin. Cùng với đó là quản lý thời gian tiếp xúc, biết tuân thủ theo kế hoạch, quản lý rủi ro như: nhận biết, cảnh báo hoặc nhờ sự trợ giúp.

Khuyến nghị dành cho cha mẹ khi có con ở tuổi này là cùng thiết lập quy tắc sử dụng internet: Đào tạo, hướng dẫn trẻ nhận biết rủi ro trên môi trường mạng, đưa ra biện pháp phòng tránh cũng như cài đặt một số ứng dụng theo dõi, giám sát, hỗ trợ.

{keywords}
Ảnh minh họa

Ở độ tuổi 11 – 16 tuổi, đây là lứa tuổi trẻ em đã học tập và tìm hiểu tương tác trên môi trường mạng trong một giới hạn nhất định, hình thành các kỹ năng số.

Lúc này trẻ có thể bị đối mặt với một số nguy cơ như rò rỉ, lộ lọt thông tin cá nhân, tiếp cận thông tin không phù hợp, nội dung độc hại, kết bạn xấu, bị bắt nạt và có nguy cơ bị xâm hại tình dục trên môi trường mạng.

Tiếp xúc với mạng xã hội nhiều có thể khiến trẻ bị nghiện internet, nghiện game, Selfie, Livestream hoặc tham gia các thử thách nguy hiểm. Trẻ cũng phải đối mặt với tin giả, tin sai sự thật...

Vì vậy kỹ năng trẻ cần có ở giai đoạn này là quản lý danh tính số: Biết sử dụng danh tính số an toàn, phân biệt sống ảo, sống thật; Quản lý quyền riêng tư, tự cài đặt mật khẩu, không chia sẻ thông tin tùy tiện.

Ngoài ra, trẻ cần tự thiết lập thời gian biểu sử dụng internet an toàn phù hợp cũng như quản lý rủi ro bằng cách nhận biết, biết cách phòng tránh, có tư duy phản biện và có khả năng báo cáo tìm kiếm nhờ sự trợ giúp.

Khuyến nghị dành cho cha mẹ là tôn trọng quyền sử dụng internet của trẻ nhưng cũng cần dạy trẻ cách thức đảm bảo an toàn tại nhà, bên cạnh đó là đồng hành tìm cách giải quyết vấn đề khi trẻ gặp phải.

Hoàng Thanh

Từ nghe tiếng Anh bập bõm, nam sinh bứt phá lọt top 1 thế giới kỳ thi của Cambridge

Những ngày đầu học tại ngôi trường mới, Đăng gặp khó khăn vì vốn tiếng Anh ít ỏi, không thể theo kịp các bài học trên lớp. Tự động viên và đặt ra mục tiêu để cố gắng, Đăng dần cải thiện thành tích, bứt phá và lọt top 1 thế giới kỳ thi của Cambridge.

‘Kẻ trộm lương thiện’ trong trí nhớ của người thầy 75 tuổi

Với thầy Khang, dạy học, dạy kiến thức là điều bắt buộc, nhưng điều quan trọng hơn chính là dạy cách làm người, dạy cách sống, cách đối nhân xử thế.

Cô giáo 'làm mới' những đứa trẻ ngỗ ngược, lầm lỡ

Bằng tâm huyết và trách nhiệm, Đại úy Lê Thị Hồng Lụa, giáo viên Trường Giáo dưỡng số 2 (Bộ Công an) đã giúp nhiều trẻ vị thành niên ngỗ ngược, lầm lỡ thay đổi nhận thức, sống hướng thiện.

Trao tặng 230 xe lăn, hơn 600 suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó

Trong khuôn khổ CSR Day lần thứ 2, Ban tổ chức đã trao tặng 230 xe lăn cho người khuyết tật và 630 suất học bổng cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập.

Nữ giáo sư trẻ nhất ngành y quê Thái Bình, học đại học nổi tiếng trong nước

Chị Trịnh Thị Diệu Thường là tân giáo sư trẻ nhất ngành y năm 2024, hiện làm việc tại Bộ Y tế. Chị quê ở Thái Bình, được đào tạo hoàn toàn trong nước.

Con đứng nhất lớp, học thêm tốn gấp 10 lần học chính, mẹ vẫn lo bị tụt phía sau

Khi thấy những đứa trẻ học thêm tối ngày, nhiều người chỉ trích bố mẹ đặt quá nhiều áp lực mà không biết chúng tôi đang vừa phải gồng gánh kiếm tiền nuôi dạy, vừa 'cân' sức khỏe tinh thần, thể chất và lối vào tương lai của con.

'Hiệu trưởng phải chịu trách nhiệm khi giáo viên bị phát hiện dạy thêm'

Nhiều ý kiến cho rằng nên có quy định hiệu trưởng sẽ phải chịu trách nhiệm khi giáo viên bị phát hiện dạy thêm. Việc này cũng cần được áp dụng cho tất cả các trường học trên toàn quốc.

Cô giáo xin mua laptop không được giảng dạy đến hết năm học

Cô giáo xin mua laptop ở Trường Tiểu học Chương Dương, quận 1, TPHCM không được đứng lớp giảng dạy từ nay đến hết năm học 2024-2025.

'Nhìn thầy cô từ chối miễn học phí cho con, nhân viên trường học càng tủi’

"Trong trường học đâu chỉ có nhà giáo, chúng tôi - nhân viên văn thư, kế toán... cũng cống hiến, có khi một lúc phải kiêm vài nhiệm vụ, lương bèo bọt, không phụ cấp, nhưng lại bị 'quên' trong đề xuất miễn học phí của Bộ GD-ĐT", một độc giả bày tỏ.

Học sinh nhiều năng lực, có khát vọng nhưng thiếu định hướng

Theo PGĐ Sở GD&ĐT tỉnh Hải Dương Đỗ Duy Hưng, nhiều học sinh có năng lực và khát vọng nhưng thiếu định hướng dẫn đến lựa chọn sai nghề nghiệp, gây lãng phí.

Đang cập nhật dữ liệu !