Chính phủ gỡ vướng cho dự án đầu tư theo Hợp đồng BT
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 160/NQ-CP về việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho Nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức Xây dựng - Chuyển giao (Hợp đồng BT).
Cụ thể, việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho Nhà đầu tư thực hiện Dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức Hợp đồng BT được ký kết theo quy định của pháp luật trước ngày 1/1/2018 mà chưa hoàn thành việc thanh toán thì tiếp tục thực hiện thanh toán theo nội dung Hợp đồng BT đã ký kết, đảm bảo theo đúng quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, pháp luật về đất đai, pháp luật về ngân sách nhà nước và các quy định pháp luật có liên quan đang có hiệu lực tại thời điểm ký kết Hợp đồng BT.
Đối với các Hợp đồng BT được ký kết từ ngày 1/1/2018, trong đó có điều khoản sử dụng tài sản công để thanh toán, yêu cầu các Bộ, ngành địa phương rà soát lại nội dung của hợp đồng đảm bảo tuân thủ Luật quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017, pháp luật về đất đai, pháp luật về ngân sách nhà nước và các quy định pháp luật có liên quan. Trường hợp nội dung Hợp đồng BT phù hợp với quy định của pháp luật thì tiếp tục thực hiện thanh toán theo quy định của Hợp đồng BT; trường hợp nếu có nội dung chưa phù hợp với các quy định của pháp luật thì phải đàm phán điều chỉnh lại nội dung Hợp đồng BT cho phù hợp với các quy định pháp luật nêu trên.
Đối với các dự án BT đã hoàn thành việc lựa chọn Nhà đầu tư theo đúng quy định của pháp luật trước ngày nghị quyết này có hiệu lực thi hành nhưng chưa ký Hợp đồng BT, cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiến hành đàm phán, ký kết Hợp đồng BT đảm bảo tuân thủ Luật quản lý, sử dụng tài sản công năm 2017, pháp luật về đất đai, pháp luật về ngân sách Nhà nước và các quy định của pháp luật có liên quan.
Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, Ủy ban nhân dân các địa phương (cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với dự án BT) và Nhà đầu tư các dự án BT chịu trách nhiệm rà soát lại các Hợp đồng BT đã ký kết và đang thực hiện, tự chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với các sai phạm (nếu có); đảm bảo công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật; không làm thất thoát tài sản công, không để xảy ra tham nhũng, lợi ích nhóm.
Trường hợp phát hiện có vi phạm nhưng chưa gây thất thoát tài sản nhà nước thì phải điều chỉnh lại Hợp đồng BT; nếu phát hiện vi phạm (vi phạm pháp luật về ngân sách nhà nước, xây dựng, quản lý đất đai, đấu thầu, đầu tư công, quản lý tài sản công và pháp luật liên quan khác...) thì phải điều chỉnh hoặc hủy Hợp đồng BT, kịp thời thu hồi tài sản nhà nước bị thất thoát, đồng thời xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân sai phạm theo đúng quy định của pháp luật.
Chính phủ giao Bộ Tài chính có trách nhiệm hoàn thiện dự thảo Nghị định về sử dụng tài sản công để thanh toán cho các Nhà đầu tư thực hiện Dự án BT theo đúng Nghị quyết số 119/NQ-CP ngày 9/9/2018 của Chính phủ.
Tại hội nghị Chính phủ với 63 địa phương cuối tháng 12/2018, nhiều lãnh đạo tỉnh, thành phố kêu khó khăn trong thanh toán dự án theo hợp đồng BT. Ông Bùi Văn Hải - Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang cho biết tỉnh này có nhiều dự án BT được triển khai và hoàn thành với vốn đầu tư hàng nghìn tỷ đồng nhưng chưa thể giao đất cho nhà đầu tư khiến doanh nghiệp rơi vào cảnh khó khăn. Không nêu tên dự án cụ thể song ông Nguyễn Văn Tùng - Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết, việc dừng thanh toán cho các dự án BT khiến thành phố bị phạt hợp đồng tương ứng mức lãi 7,8% một năm.
Giải đáp kiến nghị của địa phương, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng thừa nhận "đây là vấn đề phức tạp, nhạy cảm dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực" và thực tế có nhiều vụ việc đã chứng minh điều này. Ông Dũng cho hay, để triển khai thực hiện Luật Đầu tư công 2017 thì đến nay vẫn còn thiếu 2 nghị định hướng dẫn, thi hành là nghị định về ôtô công và nghị định dùng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư BT.