Chèo Hà Nội đã 'rầm rộ' trở lại

Trong cuộc thi nghệ thuật sân khấu chèo toàn quốc 2013 vừa diễn ra cuối tháng 10 tại Hải Phòng, Nhà hát Chèo Hà Nội đã tham gia dự thi với 3 vở: Vương nữ Mê Linh; Nguyễn Công Trứ và Nắng quái chiều hôm và giành được 8 huy chương vàng, bạc. Có thể nói, đây là lần ra quân rầm rộ nhất, hoành tráng nhất và cũng thành công nhất của Nhà hát chèo Hà Nội trên sân khấu dành cho các nghệ sỹ chèo chuyên nghiệp toàn quốc. 

Cảnh trong vở Vương nữ Mê Linh

Cuộc thi dành cho những người làm nghề luôn nổi tiếng khắt khe, mà ở đó, đôi khi các đồng nghiệp đoàn bạn còn khắt khe, khó tính hơn cả những vị giám khảo – những người “cầm cân, nảy mực”. Vì thế, việc chinh phục đồng nghiệp cũng là một thử thách vô cùng khó khăn cho các nghệ sỹ tham gia cuộc thi.
“Ngấm” điều này, Ban lãnh đạo Nhà hát đã phải vắt óc suy nghĩ, chọn đề tài dự thi, chọn ekip thực hiện, chọn nghệ sỹ diễn xuất… làm sao để họ phát huy được tối đa khả năng của từng người và hạn chế thấp nhất nhược điểm.

3 vở diễn được giao cho 3 Đoàn với tổng số nghệ sỹ, cán bộ công nhân viên lên tới hơn 200 người được tập luyện hàng tháng trời trước cuộc thi. NSƯT Thúy Mùi - Giám đốc Nhà hát như con thoi chạy qua chạy lại giữa các Đoàn vừa làm “tổng chỉ huy” vừa trực tiếp làm đạo diễn vở Vương nữ Mê Linh.
 “Đó là những tháng ngày không ngủ, lúc nào đầu cũng căng như dây đàn. Vẫn phải diễn, phải đi các tỉnh, các hợp đồng biểu diễn cho các đơn vị và vẫn phải tập luyện các vở diễn đi thi. Cũng may tôi có một ekip gồm các anh chị em trong Ban lãnh đạo nhà hát, lãnh đạo các Đoàn đều thuộc hàng “tinh nhuệ” nên mọi việc đã diễn ra khá suôn sẻ và kết quả thực sự rất tốt” - NSƯT Thúy Mùi chia sẻ.

Lần đầu tiên sau 30 năm, Nhà hát chèo Hà Nội mới có một vở diễn đoạt Huy chương vàng trong một Cuộc thi chuyên nghiệp của Chèo - Vở Vương nữ Mê Linh, xóa đi “thành kiến” là Chèo Hà Nội sang trọng nhưng ít “chất chèo” mà đôi khi đồng nghiệp đoàn bạn vẫn đánh giá. 

Bà Thúy Mùi, GĐ Nhà hát Chèo Hà Nội nhận giải tại cuộc thi nghệ thuật sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc 2013

Vương nữ Mê Linh thực sự là một tác phẩm nghệ thuật hoành tráng, đồ sộ cả nội dung thông điệp lẫn hình thức thể hiện, một vở lịch sử vừa đanh thép, hào hùng, bi tráng vừa đậm chất thi ca và đặc biệt được đánh giá rất “chèo”.

Bên cạnh Vương nữ Mê Linh, vở diễn Nguyễn Công Trứ đã thực sự gây “sốc” đối với đồng nghiệp bởi sự hấp dẫn, kịch tính và những vai diễn thực sự “xuất thần”. Vở diễn đã từng được nhà nghiên cứu chèo Trần Tuấn Tiến ví như “Tiếng sấm Thăng Long rền vang đất Cảng” khi ông được chứng kiến sự hấp dẫn của vở diễn và sự thích thú, ngưỡng mộ của đồng nghiệp dành cho các nghệ sỹ Nhà hát chèo Hà Nội. 
Vở diễn đề tài hiện đại duy nhất của Nhà hát tham dự lần này là Nắng quái chiều hôm. Một câu chuyện hiện đại được kể bằng lối diễn “đặc” chèo khi cả vở diễn, dàn nhạc và dàn đế ngồi trực tiếp trên sân khấu để tham gia trục tiếp vào các câu chuyện của nhân vật. Một lối kể chuyện rất dí dỏm, rất hiện đại mà vẫn rất truyền thống, rất chèo.

Tại Liên hoan sân khấu kịch Lưu Quang Vũ, Nhà hát chèo Hà Nội tham gia 2 vở diễn: Ngọc Hân công chúa và Nàng Sita. Đây cũng là cuộc ra quân khá mạnh mẽ, như là tiền đề cho cuộc thi nghệ thuật chèo chuyên nghiệp một tháng sau đó. Vì thế, Nhà hát chèo Hà Nội cũng tung ra những ngôi sao và các tài năng trẻ xuất sắc. 
NSƯT Thu Huyền và Quốc Phòng trở thành “cặp tiên đồng ngọc nữ” khi thể hiện vai Quang Trung và Ngọc Hân vô cùng xuất sắc. Vai diễn Quang Trung cũng từng đưa Quốc Phòng lên một đẳng cấp mới sau khi đoạt Huy chương vàng tại Hội diễn nghệ thuật chèo chuyên nghiệp toàn quốc 2009.

Và cũng với vở Ngọc Hân công chúa lần tham gia Liên hoan kịch Lưu Quang Vũ, vai diễn Ngọc Hân cũng đem lại cho NSƯT Thu Huyền chiếc Huy chương vàng “mười” rất xuất sắc. Cùng với Huy chương vàng cá nhân, vở Ngọc Hân còn được Ban giám khảo đánh giá là vở diễn xuất sắc nhất Liên hoan kịch Lưu Quang Vũ trong bài phát biểu tổng kết Liên Hoan.

Bên cạnh đó là vở diễn Nàng Sita với sự tham gia trở lại của “Hoàng tử làng chèo” một thời – NSƯT Quốc Chiêm trong vai Pơ Liêm. Đây cũng chính là vai diễn đem lại cho vị phó giám đốc Sở VHTTDL Hà Nội Huy chương Vàng tại Liên hoan kịch Lưu Quang Vũ.

Liên hoan nghi lễ chầu văn Hà Nội diễn ra cũng vào dịp tháng 9 đã tạo nên cơn sốt cho những người mê hát văn, hầu đồng – một nghi lễ mang đậm nét cổ truyền dân gian Việt Nam. Nhà hát chèo Hà Nội cũng cử các nghệ sỹ tham gia và rất vinh dự khi nghệ sỹ Hoàng Tiến Hưng đoạt Huy chương vàng hầu đồng tại Liên hoan này.