Cần chế tài đủ mạnh để xử lý về vi phạm an toàn, vệ sinh lao động

Cần bảo hộ đầy đù cho người lao động khi làm việc (ảnh: minh họa)

Không tổ chức huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động; không trang bị phương tiện bảo hộ cho người lao động; không thực hiện quan trắc môi trường, đo lường các yếu tố gây hại tại nơi làm việc; không kiểm tra định kỳ kỹ thuật an toàn cho máy và các thiết bị… Đó là một số vi phạm điển hình trong an toàn, vệ sinh lao động đang diễn ra tại các công xưởng, nhà máy… trên địa bàn Hà Tĩnh. Vi phạm đã rõ, song vì nhiều nguyên nhân nên việc xử lý vẫn gặp không ít khó khăn, bất cập.

Doanh nghiệp còn “lảng tránh” việc đảm bảo an toàn vệ sinh lao động

Theo báo cáo từ Sở LĐTB&XH tỉnh Hà Tĩnh, hiện nay có hơn 90% doanh nghiệp không thực hiện báo cáo tình hình tai nạn lao động hàng tháng, hàng năm. Vi phạm an toàn, vệ sinh lao động diễn ra phổ biến nhưng mới chỉ có quyết định xử phạt trong lĩnh vực này được ban hành từ năm 2013 đến nay. Dẫn đến, cơ quan nhà nước gặp nhiều khó khăn trong việc ra quyết định xử phạt đối với những đơn vị vi phạm trong việc đảm bảo an toàn vệ sinh lao động.

Theo đó, các hành vi vi phạm quy định về an toàn, vệ sinh lao động phổ biến là: Các đơn vị doanh nghiệp đóng trên địa bàn hầu như chưa mặn mà, thậm chí “lảng tránh” về việc tổ chức huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động cho người lao động, không kiểm tra định kỳ về kỹ thuật an toàn đối với máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt, không xây dựng kế hoạch an toàn, vệ sinh lao động, không thực hiện khám sức khỏe định kỳ cho người lao động, không trang bị phương tiện bảo hộ lao động; không khai báo khi xảy ra tai nạn lao động…

Theo bà Lê Thị Hải Yến, Phó chủ tịch Liên đoàn lao động tỉnh Hà Tĩnh, “Nguyên nhân dẫn đến việc vi phạm trong an toàn, vệ sinh lao động là do việc chỉ đạo, thực hiện công tác quản lý an toàn, vệ sinh lao động, chăm sóc sức khỏe, phòng, chống bệnh nghề nghiệp cho người lao động chưa được lãnh đạo các ngành, địa phương, doanh nghiệp quan tâm đúng mức. Nhận thức của người sử dụng lao động về vệ sinh lao động, phòng, chống bệnh nghề nghiệp còn hạn chế. Nhiều lao động chưa nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo đảm vệ sinh lao động và phòng, chống bệnh nghề nghiệp”.

Bà Yến cũng cho hay, “Vi phạm pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động tồn tại ở nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, việc xử phạt vi phạm hành chính áp dụng theo Nghị định 95/2013/NĐ-CP và được sửa đổi tại Nghị định 88/2015/NĐ-CP của Chính phủ ngày 7/10/2015, quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng còn nhiều khó khăn, bất cập. Mức xử phạt thấp, không tương xứng với mức độ vi phạm cũng như không đủ sức răn đe”.

Một khó khăn đáng kể khác, theo bà Yến là do nguồn kinh phí dành cho việc quản lý vệ sinh lao động, chăm sóc sức khỏe, phòng, chống bệnh nghề nghiệp rất hạn hẹp. Ngân sách cho lĩnh vực này theo Quyết định số 05/QĐ-TTg ngày 5/1/2016 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình quốc gia về an toàn, vệ sinh lao động giai đoạn 2016-2020 còn thấp.

Chế tài cần đủ mạnh

Trước những bất cập trên, theo một lãnh đạo của Sở LĐTB&XH tỉnh Hà Tĩnh, cần có chế tài xử phạt tương xứng với mức độ vi phạm về an toàn vệ sinh lao động. Đồng thời công tác thanh tra, kiểm tra cần tăng cường hơn nữa. Chỉ có xử lý nghiêm minh, mạnh tay, mới có tác dụng răn đe, đẩy lùi tình trạng nhờn luật.

Theo đó, đối với doanh nghiệp thiếu trách nhiệm, để xảy ra tai nạn lao động, chủ động thỏa thuận với nạn nhân để giấu thông tin thì Sở LĐTB&XH sẽ phối hợp cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm về vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động hoặc có hành vi che giấu hoặc khai báo sai về các vụ tai nạn lao động – vị này nhấn mạnh.

Cần có chế tài xử phạt mạnh đối với đơn vị vi phạm về an toàn vệ sinh lao động (ảnh: minh họa)

Cũng theo bà Lê Thị Hải Yến, Phó chủ tịch Liên đoàn lao động tỉnh, sắp tới đơn vị sẽ tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền, tập huấn chính sách; đồng thời xây dựng, ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện quy định về an toàn, vệ sinh lao động một cách kịp thời, đầy đủ; bổ sung các chế tài với hành vi vi phạm mới nhằm bảo đảm tính tuân thủ của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp; tăng cường biên chế cho hoạt động thanh tra, xử lý vi phạm an toàn, vệ sinh lao động; tăng thẩm quyền xử phạt cho người có thẩm quyền so với quy định hiện hành...

Giám đốc văn phòng Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) Việt Nam Chang-hee Lee cho rằng, bên cạnh việc xử phạt vi phạm hành chính, Việt Nam cần có những hình thức khuyến khích các doanh nghiệp chủ động bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động; đồng thời đẩy mạnh các hoạt động thanh tra để phát hiện những vi phạm, kịp thời kiến nghị doanh nghiệp cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động.

Để giảm thiểu tai nạn lao động, theo ông Tạ Văn Dưỡng, Phó Trưởng ban Pháp luật, Liên đoàn Lao động TP Hà Nội, ngoài ý thức tự bảo vệ của người lao động, việc tuân thủ quy định pháp luật an toàn, vệ sinh lao động của người sử dụng lao động còn cần sự vào cuộc sát sao, phối hợp chặt chẽ hơn nữa của các cấp, các ngành trong công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm, nhất là những đơn vị, cá nhân sử dụng người lao động để xảy ra tai nạn lao động. Quan trọng hơn cả, các cơ quan chức năng cần xây dựng chiến lược phòng ngừa hiệu quả tai nạn lao động, bảo đảm an toàn sức khỏe, tính mạng cho người lao động.