Các thủ đoạn mua bán người thường gặp
Hoạt động bắt cóc, chiếm đoạt trẻ em của bọn tội phạm thường là lợi dụng địa bàn rừng núi vắng vẻ, một số đối tượng người Việt Nam đã câu kết với người Trung Quốc, tổ chức thành từng toán đột nhập vào nhà dân chiếm đoạt trẻ em; lợi dụng việc trẻ em đi làm nương, lấy củi, chăn thả gia súc... sát biên giới rồi tổ chức lực lượng phục bắt; hoặc đối với các gia đình có con trai còn nhỏ, chúng lợi dụng đêm tối đột nhập vào nhà dùng hung khí khống chế, đe doạ, giết hại người thân, sau đó bắt trẻ em.
Theo báo cáo năm 2014 của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐB), từ đầu năm 2010 đến 2014, BĐBP các tỉnh biên giới Việt-Trung đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 192 vụ/138 đối tượng, giải cứu 130 nạn nhan là trẻ em, khởi tố điều tra 30 vụ/49 đối tượng và phối hợp Công an điều tra 33 vụ/21 đối tượng. Địa bàn trọng điểm là khu vực biên giới các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai, Hà Giang, Lai Châu (chiếm 75% tổng số vụ).
Có trường hợp đối tượng vờ làm nương giúp sau đó lợi dụng sơ hở của người thân để bắt cóc trẻ em, hoặc xin ngủ nhờ qua đêm, lợi dụng lúc gia đình ngủ say, đánh thuốc mê người lớn rồi bắt cóc trẻ em.
Ngoài ra, bọn tội phạm còn sử dụng “vệ tinh” lân la tới các vùng quê để phát hiện phụ nữ trẻ lỡ có thai, hoặc gia đình khó khăn về kinh tế, sinh con ngoài ý muốn để mua bán, lừa gạt bán sang Trung Quốc. Lợi dụng sơ hở của pháp luật về cho, nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài để mua trẻ sơ sinh, rồi móc nối với các trung tâm núp dưới sự trợ giúp pháp lý nhân đạo, lập hồ sơ trẻ em bị bỏ rơi để hợp pháp hóa, rồi tìm cách chuyển ra nước ngoài bán.
![]() |
BĐBP Lai Châu bàn giao cho gia đình cháu Phàn Lở Mẩy (2 tuổi) bị các đối tượng người Trung Quốc bắt cóc. Ảnh: Báo Biên phòng. |
Những trẻ em có nguy cơ cao bị mua bán, chiếm đoạt ở khu vực biên giới tập trung vào nhóm các bé trai người dân tộc thiểu số bị bắt cóc, bán làm con nuôi hoặc số trẻ em lang thang, cơ nhỡ (thường từ mới sinh đến dưới 10 tuổi), gia đình khó khăn, bố mẹ nghiện ngập, không nơi nương tựa hoặc gia đình ở nơi hẻo lánh, dân cư thưa thớt, lạc hậu...
Ngoài ra, tình trạng trẻ em đi khỏi nơi cư trú dân tộc Mông, Dao, Nùng, Hà Nhì chưa rõ nguyên nhân; tình trạng cha bán con, ông bán cháu sang Trung Quốc dưới danh nghĩa gả chồng, cho tặng làm con nuôi... cũng diễn ra phức tạp, khó quản lý. Điển hình như ngày 15/01/2014, ở Xã Pa Ủ, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu xảy ra vụ cha bán con đẻ mới 15 ngày tuổi sang Trung Quốc với giá 4.900 nhân dân tệ và 2.500.000 đồng. Ngày 15/02/2014, hai chị em là Sùng Thị Dính, sinh năm 1998 và Sùng Thị Mỷ, sinh năm 2000 ở xã Sủng Trà, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang khi đi thăm thân bên Trung Quốc về cách mốc 468 khoảng 500m thì bị 2 đối tượng bắt cóc.
Theo đánh giá của Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, tình hình mua bán, bắt cóc, chiếm đoạt trẻ em hiện nay gây nhiều bức xúc trong dư luận. Hậu quả mà bọn tội phạm gây ra cho xã hội là rất nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến đời sống, sinh hoạt xã hội, phong tục tập quán, đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc, vi phạm nghiêm trọng quyền con người, cướp đi hạnh phúc của nhiều gia đình, tiềm ẩn những nhân tố xấu về an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội.