Việt Nam - Indonesia cởi mở hơn về vấn đề ngư dân

Tổng Thư ký Bộ Hàng hải và Nghề cá Indonesia, ông Sjarief Widjaja từng trả lời phỏng vấn cho biết, ông hy vọng sau các đợt trao trả, các ngư dân sẽ không tái phạm, chấp hành tốt các quy định của Chính phủ Indonesia cũng như của Việt Nam.

Ngư dân Việt Nam được phía Indonesia trao trả hồi tháng 9/2016. Ảnh: TTXVN

Về khả năng mở rộng hợp tác trong thời gian tới, Tổng Thư ký Bộ Hàng hải và Nghề cá Indonesia cho biết Jakarta đang có chính sách phát triển lĩnh vực thủy, hải sản, khuyến khích các quốc gia láng giềng tham gia đầu tư, kinh doanh. Do đó, Indonesia mời gọi các doanh nghiệp của Việt Nam trong lĩnh vực này tham gia đầu tư trong lĩnh vực chế biến, nuôi trồng, kinh doanh hải sản, kể cả lĩnh vực thủy sản ở Indonesia.

Trong khi đó, Đại sứ Việt Nam tại Indonesia Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh việc Indonesia và Việt Nam tiến hành trao trả ngư dân trên biển là động thái chưa từng có tiền lệ và là bước tiến tích cực trong hợp tác giữa hai nước.

Chỉ sau hai đợt, một số lượng lớn ngư dân được phía Indonesia trao trả và được phía Việt Nam tiếp nhận. Đây cũng là lần đầu tiên có sự phối hợp rất nhanh, ăn ý giữa các bộ, ngành của Việt Nam với các bộ, ngành của Indonesia. Theo Đại sứ Hoàng Anh Tuấn, đây sẽ là bước đầu để tạo nền móng thúc đẩy hợp tác giữa Indonesia và Việt Nam trong thời gian tới không chỉ trong lĩnh vực chế biến, nuôi trồng thủy sản mà còn trong các lĩnh vực khác.

Đại sứ Hoàng Anh Tuấn cho biết Indonesia đã có Biên bản ghi nhớ hợp tác nghề cá với Việt Nam giai đoạn 2011-2015. Hiện văn bản này đã hết hiệu lực và trong chuyến thăm Indonesia vừa rồi, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Vũ Văn Tám và lãnh đạo Bộ Hàng hải và Nghề cá Indonesia đã đạt thỏa thuận gia hạn cho Bản ghi nhớ này trong giai đoạn 2016-2020. Bản ghi nhớ này là một trong những văn bản quan trọng thúc đẩy hợp tác nghề cá, hợp tác các lĩnh vực liên quan đến thủy, hải sản giữa Việt Nam và Indonesia. Đại sứ Hoàng Anh Tuấn cho rằng việc Indonesia và Việt Nam tiến hành trao trả ngư dân trên biển sẽ xây dựng lòng tin giữa hai bên, từ đó giúp hai bên tiến hành hợp tác trên các vấn đề khác lớn hơn và việc bàn thảo cũng dễ dàng hơn.

Hợp tác đánh bắt xa bờ

Theo ông Nguyễn Viết Mạnh, Phó Tổng thư ký Hội nghề cá Việt Nam, ngư trường Indonesia có rất nhiều tiềm năng để hợp tác đánh bắt. Ngày 27/1/2010, Việt Nam và Indonesia đã ký kết biên bản ghi nhớ (MOU) về hợp tác thủy sản giữa hai nước và hiện nay đã hết hiệu lực. Vì thế, ngày 26/7/2016, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Vũ Văn Tám và bà Susi Pudjiatuti, Bộ trưởng Bộ Biển và Thủy sản Indonesia đã có buổi làm việc với nhau và nhất trí tiếp tục tăng cường thúc đẩy quan hệ hợp tác thủy sản và sớm có MOU trong thời gian tới để giải quyết vấn đề tàu cá, ngư dân liên quan đến hoạt động đánh bắt hợp pháp.

Ông Nilanto Perbowo, Cục trưởng Cục sản phẩm cạnh tranh, Bộ Hàng hải và Nghề cá Indonesia, cho biết hiện Indonesia đang mở rộng cửa để mời gọi đầu tư và hy vọng trong năm 2016 sẽ có những chính sách mới để hai nước cùng hợp tác khai thác thủy sản. Hiện những vùng khai thác cá ở Indonesia đã sẵn sàng, nếu chỉ riêng Indonesia khai thác sẽ khó thực hiện, nên rất cần sự hợp tác đầu tư lâu dài từ 10 - 20 năm. Theo đó, các ủy ban hợp tác về nghề cá của Indonesia đã hình thành, nếu Việt Nam hợp tác với Indonesia thì có thể khai thác nguồn cá ngừ.

Tuy nhiên, ông Mạnh cũng cho biết, việc hợp tác khai thác hải sản hai nước hiện nay đang có nhiều vướng mắc. Nhất là quy định không cấp phép cho tàu cá nước ngoài, kể cả tàu cá doanh nghiệp nước ngoài có 100% vốn đầu tư trực tiếp từ vùng biển Indonesia. Vì thế, trên cơ sở hai nước đã thiết lập mối quan hệ hợp tác chiến lược, Hội Nghề cá Việt Nam kiến nghị Bộ Biển và Thủy sản Indonesia xem xét ưu tiên cơ chế đặc thù, tạo điều kiện các doanh Việt Nam để có thể liên doanh, liên kết và đầu tư thuận lợi trên các lĩnh vực cá khai thác, nuôi trồng, chế biến và tiêu thụ hàng thủy sản, đem lại lợi ích cho cả hai bên.