Trung Quốc nhòm ngó điều gì ở Biển Đông?

Đường lưỡi bò vô lý, tham lam của Trung Quốc thể hiện rất rõ ý đồ độc chiếm Biển Đông

Biển Đông quan trọng như thế nào?

Xét về vấn đề chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia trên biển được xác định và giải quyết theo luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của Liên hợp quốc về luật biển 1982.

Xét về vị trí địa lý địa mạo, Biển Đông là một biển nửa kín, có diện tích khoảng 3,5 triệu km vuông, trải rộng từ vĩ độ 3⁰ lên đến vĩ độ 26⁰ Bắc và từ kinh độ 100⁰ đến 121⁰ Đông. Ngoài Việt Nam, Biển Đông được bao bọc bởi tám nước khác là Trung Quốc, Philippines, Indonesia, Bruney, Malaysia, Singapore, Thái Lan và Campuchia.

Bản đồ Biển Đông vị trí địa lý

Xét về mức độ ảnh hưởng, theo ước tính sơ bộ, Biển Đông có ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống của khoảng 300 triệu người dân của các nước này. Biển Đông không chỉ là địa bàn chiến lược quan trọng đối với các nước trong khu vực mà còn ảnh hưởng đến cả châu Á - Thái Bình Dương và Mỹ.

Nhìn từ góc độ tài nguyên thiên nhiên, Biển Đông còn là nơi chứa đựng nguồn tài nguyên thiên nhiên biển quan trọng cho đời sống và sự phát triển kinh tế của các nước xung quanh, đặc biệt là nguồn tài nguyên sinh vật (thuỷ sản), khoáng sản (dầu khí), du lịch và là khu vực đang chịu sức ép lớn về bảo vệ môi trường sinh thái biển.

Một vài dấu mốc không thể nào quên

Đầu thế kỷ XX, Sách “Trung Quốc Địa lý Giáo khoa” của Trung Quốc xuất bản năm 1906 không đề cập tên “Tây Sa” và “Nam Sa” và ghi rằng điểm cực Nam của Trung Quốc là đảo Hải Nam. Trong khi đó, suốt trong gần 3 thế kỷ (từ thế kỷ XVII đến nửa sau thế kỷ XIX, các triều đại phong kiến Việt Nam luôn cử những đội dân binh đến các quần đảo này để khảo sát và khai thác các nguồn tài nguyên. Thực dân Pháp cai trị Việt Nam, quản lý hai quần đảo này và đến 1956 chính quyền Sài Gòn tiếp quản, lập nên các đơn vị hành chính mới.

Năm 1909, lợi dụng hoàn cảnh Việt Nam đang bị mất chủ quyền và Thực dân Pháp chiếm giữ chủ quyền Việt Nam lại chưa có điều kiện quan tâm đến Hoàng Sa, Trường Sa, Trung Quốc lần đầu tiên cho người ra Hoàng Sa, tự phong kẻ có công “phát hiện” và tùy tiện đặt tên mới cho đảo. Trung Quốc mở đầu cho sự khuấy đục Biển Đông từ đây.

Cao điểm hơn, vào tháng 4 năm 1956, Trung Quốc lợi dụng cơ hội Pháp rút khỏi đó, bí mật đổ bộ chiếm nhóm đảo phía Đông quần đảo Hoàng Sa. Tháng 1 năm 1974, khi chế độ Sài Gòn đang trên đà sụp đổ, Trung Quốc dùng vũ lực chiếm cụm đảo phía Tây quần đảo Hoàng Sa và sau đó chiếm toàn bộ 23 đảo, bãi đá và cát thuộc quần đảo này.

Còn ở Trường Sa, trong khi Việt Nam gặp khó khăn lớn, vào tháng 3 năm 1988 Trung Quốc đã chiếm đóng trái phép bãi Đá Chữ Thập và Đá Gaven cùng với một số bãi đá ngầm ở quần đảo này.

Đặc biệt, ngày 14 tháng 3 năm 1988, Trung Quốc bất ngờ nổ súng gây ra trận chiến Gạc Ma khiến 64 chiến sĩ Hải Quân Việt Nam hy sinh.

Trận chiến Gạc Ma năm 1988.

Đến năm 1992, họ lại chiếm thêm Bãi Vạn An trên thềm lục địa của Việt Nam. Vào tháng 2 năm 1995, Trung Quốc bí mật chiếm bãi đá thuộc nhóm đảo Vành Khăn (Mischief Reef), thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, do Philippines quản lý.

Như vậy, hiện đang tồn tại tranh chấp chủ quyền tại quần đảo Trường Sa giữa 4 nước 5 bên, gồm có Việt Nam, Trung Quốc lục địa, Đài Loan, Philippines, Malaysia. Ngoài hai quần đảo trên, tranh chấp Biển Đông còn mở rộng ra cả vùng biển phía Nam đảo Trường Sa giữa 6 nước 7 bên gồm: Việt Nam, Trung Quốc, Đài Loan, Philippines, Malaysia, Indonesia, Brunei. Chính quyền Trung Hoa Dân Quốc coi vùng biển này nằm trong đường biên giới “lưỡi bò” là vùng nước lịch sử do họ đơn phương tuyên bố sở hữu từ cuối năm 1947. Từ sau 1949, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa cũng có những tuyên bố tương tự (Theo PGS – TS Trần Khánh  Viện  Đông Nam Á- “Tranh chấp Biển Đông nhìn từ góc độ chính trị “)

Cục diện Biển Đông hiện nay đang bộc lộ nhiều phức tạp, những phức tạp chủ yếu gây ra bởi Trung Quốc, bằng những bước đi toan tính tăng dần theo cấp số. Trung Quốc luôn khẳng định lập trường muốn “nuốt” 85% diện tích Biển Đông bao gồm 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam. Đây là những hành động ngang ngược thể hiện những toan tính ỷ thế nước lớn và “nhòm ngó” những lợi ích quan trọng từ Biển Đông.

 Bài 3: Trung Quốc tăng cấp độ khuấy đục Biển Đông