Khi bệnh nhân bị tổn thương giác mạc, các bác sĩ sẽ cân nhắc để tiến hành lấy tế bào gốc từ rìa giác mạc hoặc niêm mạc miệng nuôi cấy trong môi trường đặc biệt để thay thế cho giác mạc bị tổn thương.
Ảnh minh họa.
Lấy tế bào gốc tự thân nuôi cấy
Số bệnh nhân bị tổn thương giác mạc ngày càng nhiều trong khi nguồn hiến giác mạc rất ít. Để giúp bệnh nhân có cơ hội tìm về với ánh sáng, nhóm nghiên cứu gồm các phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ, cử nhân, kỹ thuật viên của Bộ môn Mô- Phôi thuộc Trường Đại học Y Hà Nội và Khoa Kết giác mạc thuộc Bệnh viện Mắt Trung ương phối hợp nghiên cứu công trình điều trị tổn thương giác mạc mắt bằng tế bào gốc.
Hơn mười năm nghiên cứu và thực hiện, công trình đã mang lại ánh sáng cho rất nhiều người. PGS TS Nguyễn Thị Bình – đại diện nhóm nghiên cứu cho biết, hơn 10 năm với một công trình nghiên cứu cấp nhà nước, nhóm đã phải đối diện với việc thiếu kinh phí và thiếu thiết bị. Lúc ấy, nhóm cũng rất bối rối vì kinh nghiệm thì ít mà cái gì cũng khó khăn. Tuy nhiên, trong cái khó ló cái khôn, nhóm của PGS Bình đã thành công khi công bố công trình khoa học “made in Việt Nam” từ năm 2012 – 2013. Đến tháng 3/2014, tập thể đã vinh dự nhận Giải thưởng cao quý Kovalevskaia năm 2014.
PGS Bình tâm sự hiện nay phương pháp này mang lại nhiều ưu việt khi nuôi tạo các tấm biểu mô từ các nguồn tế bào gốc khác nhau. Nếu trường hợp bệnh nhân bị tổn thương một mắt sẽ lấy tế bào gốc từ vùng rìa giác mạc bên lành. Còn nếu bị tổn thương cả 2 mắt sẽ lấy tế bào gốc từ biểu mô niêm mạc miệng. Sau khi nuôi cấy thành công tấm biểu mô sẽ ghép tự thân vào giác mạc cho bệnh nhân. Việc ghép mô giác mạc này do các bác sĩ ở Bệnh viện Mắt trung ương thực hiện.
Bắt đầu nghiên cứu từ năm 2004, đến 1/3/2008, đề tài nghiên cứu của nhóm các nhà khoa học đã cấy ghép thành công cho bệnh nhân đầu tiên theo phương pháp mới. Đến nay, thông qua 3 đề tài nghiên cứu (1 đề tài cấp bộ, 1 đề tài nhánh thuộc đề tài cấp nhà nước và một đề tài độc lập cấp nhà nước) nhóm của PGS Bình đã thực hiện nuôi tạo và cấy ghép thành công cho 37 ca tổn thương bề mặt nhãn cầu. Tỷ lệ thành công từ 65-80%, mức tương đương các quốc gia tiên tiến trên thế giới.
10 năm vô vàn khó khăn
PGS Bình kể, những ngày đầu khi bắt tay vào công trình nghiên cứu, các thành viên đều rất ít kinh nghiệm. Hơn nữa, nguồn kinh phí lại eo hẹp. Có lúc, các thành viên đã bỏ tiền túi để thỏa niềm đam mê nghiên cứu khoa học. Bà kể “Một thành viên trong nhóm đi học tại Nhật Bản về nuôi cấy tế bào gốc. Tuy nhiên, khi về áp dụng tại Việt Nam lại không thành công. Cả nhóm lại mày mò tìm cách khác để thử nghiệm. Khó khăn nhất là tạo được môi trường phù hợp để nuôi sống tế bào.
Ngày đêm miệt mài nghiên cứu, nhưng cũng có lúc trong đầu họ thoáng chút nản chí vì thất bại, môi trường là quan trọng nhất thì lại không có kinh phí mua. Động vào cái gì cũng thiếu.
Tuy nhiên với quyết tâm và nỗ lực tới cùng đã giúp họ thành công. Để tạo ra những tấm biểu mô của giác mạc, các nhà khoa học đã phải lấy tế bào gốc của chính bệnh nhân, tiến hành nuôi cấy từ 18-20 ngày trong môi trường vô khuẩn. Môi trường nuôi cấy đặc biệt này đã có bổ sung những chất phù hợp để tế bào gốc phát triển thành tấm biểu mô. Việc nuôi tạo tấm biểu mô hoàn toàn mới so với các phương pháp đang áp dụng trên thế giới với quy trình đơn giản, rẻ tiền và không sử dụng chất liệu có nguồn gốc động vật bởi dễ bị nhiễm protein xâm nhập vào tế bào nuôi.
Cho đến nay, đã có 22 ca được ghép tế bào gốc niêm mạc miệng và 15 bệnh nhân được ghép từ rìa giác mạc của mình. Các bệnh nhân đều khỏe mạnh, có thể nhìn thấy ánh sáng. Điều này càng động viên các nhà khoa học hăng say nghiên cứu. PGS Bình cho biết, 10 năm qua nhìn lại thấy cảm xúc thật khó tả. Ngày nay, có nhiều nước cũng làm theo hướng của nhóm PGS Bình. Tuy nhiên, PGS Bình cho biết nuôi cấy như của các nhà khoa học Việt Nam thì chỉ có nhóm của bà công bố trước.
Hiện nay, chi phí để nuôi tấm biểu mô khoảng trên 10 triệu đồng, rẻ hơn nhiều lần so với một số nước trên thế giới.
1.011 cán bộ của 27 trạm y tế và 1.412 nhân viên y tế thôn bản và cộng tác viên y tế tại các huyện dự án đã được tập huấn nâng cao kiến thức và kỹ năng cơ bản để ứng phó với đại dịch.
Vinamilk tiếp tục phối hợp với Hội Bảo trợ Bệnh nhân nghèo TP.HCM hỗ trợ mổ tim cho hơn cho 300 bệnh nhi mắc dị tật tim bẩm sinh và gần 1.000 bệnh nhân nghèo cần được phẫu thuật mắt.
Vinamilk phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ Thái Bình tổ chức Hội thảo “Dinh dưỡng đủ đầy cho mẹ và bé”, góp phần nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Sự kiện thu hút 300 phụ nữ tại Thái Bình tham gia.
'Y học tái tạo', 'ứng dụng tế bào gốc' trong điều trị bệnh lý cơ xương khớp là chủ đề của Hội nghị Khoa học thường niên – Hội Thấp khớp học Thái Nguyên TRA 2024.
Có đến khoảng 70% hệ miễn dịch của cơ thể nằm tại đường ruột, vì vậy tiêu hóa tốt sẽ giúp bé khỏe. Sữa chua uống KUN chứa chủng men Nhật L-137 (L 137) độc quyền tại Việt Nam hỗ trợ con tăng cường hệ miễn dịch, khoẻ tiêu hoá.
Ngày 9/8, tại Hà Nội diễn ra vòng chung kết cuộc thi “Cán bộ trạm y tế sẵn sàng ứng phó dịch bệnh” giữa các cán bộ tại các trạm y tế của các xã, phường, thị trấn.
Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) cùng Hệ thống trung tâm tiêm chủng vắc xin Việt Nam (VNVC) và Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh vừa ký hợp tác chiến lược, hướng đến nâng cao sức khỏe cộng đồng bằng việc kết hợp giữa chăm sóc y tế và dinh dưỡng.
Có khuôn mặt ưa nhìn gần như không điểm 'chết' nhưng cô gái Hà Thành vẫn quyết tâm đi nâng mũi giống thần tiên tỷ tỷ ở Trung Quốc - trào lưu đang rầm rộ trên mạng. 6 tháng sau, cô gái tìm gặp TS. Tống Hải khẩn cầu bác sĩ 'trả về nguyên bản'.
Là lương thực chính của hơn 3,5 tỷ người trên thế giới, hiếm có loại thực phẩm nào được ưa chuộng rộng rãi như gạo. Người dân nhiều nước như Việt Nam còn ăn cơm hằng ngày.