Phú Yên phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch

Quyền Giám đốc Sở VHTTDL Nguyễn Thị Hồng Thái cho biết, thời gian qua, Phú Yên đã tập trung triển khai Nghị quyết 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước gắn với thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương về văn hóa.

Nhờ đó, các giá trị DSVH được giữ gìn và phát huy; nhiều DSVH vật thể và phi vật thể, di sản tự nhiên còn nguyên giá trị, được các nhà nghiên cứu văn hóa trong nước và quốc tế đánh giá cao.

 Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 94 di tích được xếp hạng. Từ năm 2016 đến nay, mỗi năm có trung bình 7 di tích được xếp hạng các loại, trong đó Tháp Nhạn và Gành Đá Đĩa đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt. Một số di tích đã đưa vào khai thác phục vụ du lịch, hàng năm thu hút nhiều khách đến tham quan như: Gành Đá Đĩa và Mũi Đại Lãnh - Bãi Môn; 185 DSVH phi vật thể được kiểm kê; 4 di sản được Bộ VHTTDL đưa vào danh mục DSVH phi vật thể quốc gia, gồm: Nghệ thuật bài chòi tỉnh Phú Yên, Lễ hội cầu ngư tỉnh Phú Yên, Nghệ thuật trình diễn trống đôi, cồng ba, chiêng năm của dân tộc Ba Na huyện Đồng Xuân, Lễ cúng trưởng thành của người Ê Đê Phú Yên. Đặc biệt, di sản Nghệ thuật bài chòi tỉnh Phú Yên cùng với Nghệ thuật bài chòi Trung Bộ Việt Nam đã được UNESCO ghi danh là DSVH phi vật thể đại diện của nhân loại.

Sở VHTTDL đề nghị các địa phương tiến hành rà soát, khảo sát, đưa những DSVH phi vật thể đặc trưng của từng địa phương vào danh mục để tiếp tục đánh giá, nghiên cứu, đề xuất đưa vào danh mục DSVH phi vật thể quốc gia sau này, nhằm bảo tồn và phát huy những DSVH phi vật thể đó. Đồng thời thực hiện công tác bảo tồn và phát huy các giá trị DSVH gắn với phát triển du lịch, nhằm góp phần nâng cao đời sống của nhân dân, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đồng tình với quan điểm này, bí thư Huyện ủy Tuy An Phạm Văn Bảy nhấn mạnh, hiện nay, tại các địa phương trên địa bàn Tuy An còn lưu giữ nhiều DSVH vật thể và DSVH phi vật thể, trong đó nổi bật là các lễ hội truyền thống, tiêu biểu như: Hội đua ngựa Gò Thì Thùng, Hội đua thuyền truyền thống Đầm Ô Loan, Lễ hội chùa Từ Quang, Lễ hội đền Lê Thành Phương, Lễ hội cầu ngư của cư dân ven biển... và nhiều lễ hội liên quan đến tôn giáo, tín ngưỡng. Theo thời gian, các lễ hội này đã ăn sâu, bén rễ và trở thành nét sinh hoạt văn hóa, đời sống tinh thần của người dân mỗi dịp Tết đến xuân về; một số lễ hội gắn với các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh trở thành điểm đến tham quan du lịch, nơi giáo dục truyền thống, nơi sinh hoạt văn hóa, vui chơi giải trí của cộng đồng.

Để lễ hội truyền thống phát triển song hành cùng phát triển du lịch cần nâng cao chất lượng phần lễ nhằm đảm bảo giá trị cốt lõi của lễ hội truyền thống và cộng đồng - người làm chủ lễ hội; trong phần hội cần kết hợp việc tổ chức trò chơi với nhiều nhu cầu cụ thể để thu hút khách du lịch và người tham quan. Ngoài ra, việc tổ chức lễ hội truyền thống kết hợp với các hoạt động văn hóa, thể thao với quảng bá du lịch, giới thiệu về mảnh đất, con người Tuy An nói riêng và Phú Yên nói chung là điều cần thiết.

Việc bảo tồn, gìn giữ lễ hội truyền thống phải đi đôi với việc phát huy giá trị di tích lịch sử, danh thắng. Đây là con đường phát triển du lịch mang tính bền vững nhất, vừa có sự ủng hộ và tham gia của cộng đồng, vừa phù hợp với truyền thống đạo lý "uống nước nhớ nguồn", góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Tương tự huyện Tuy An, tại huyện Tây Hoà, ông Ngô Xuân Vinh, PGĐ TT Văn hoá- Truyền thanh huyện cho biết, trên địa bàn huyện Tây Hòa có 9 di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh được xếp hạng di tích cấp quốc gia, cấp tỉnh và 28 công trình xây dựng, địa điểm, cảnh quan thiên nhiên, khu vực thiên nhiên (di tích).

Nhìn chung, thông qua các hoạt động bảo tồn di tích gắn với phát triển du lịch đã đem lại những kết quả tích cực góp phần bảo tồn, phát huy giá trị di tích, đáp ứng nhu cầu tham quan, du lịch, tìm hiểu tín ngưỡng, tâm linh của nhân dân và du khách trong, ngoài tỉnh; tạo nguồn thu cho người dân trên địa bàn huyện.

Được biết, trong thời gian tới Tây Hòa tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành, đoàn thể các cấp trong công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di tích; đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch bảo tồn và phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch, cải thiện đời sống người dân. Đồng thời thực hiện hiệu quả, nghiêm túc các chương trình hành động về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam với những nét đặc trưng riêng, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, phong tục, tập quán của địa phương...

H. Anh