Phú Thọ: Yêu cầu phát triển du lịch song song với bảo vệ rừng
Vườn Quốc gia Xuân Sơn nằm trên địa bàn huyện Tân Sơn (Phú Thọ) có hệ sinh thái rừng trên núi đá vôi (hệ sinh thái điển hình của miền Bắc Việt Nam) với kiểu rừng nhiệt đới được kỳ vọng là địa điểm phát triển du lịch.
Vườn Quốc gia Xuân Sơn được đánh giá là nơi có môi trường không khí, môi trường nước sạch sẽ, mát mẻ, nhiệt độ trung bình năm từ 22 – 23 độ C.
Đặc biệt, một ngày ở Xuân Sơn, thời tiết có nét đặc trưng của 4 mùa: buổi sáng mát mẻ của mùa xuân, buổi trưa ấm áp của mùa hè, buổi chiều hiu hiu như mùa thu, buổi tối trời se lạnh đặc trưng của mùa đông. Đây là lợi thế của vườn trong phát triển du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng. Một khu thiên nhiên kỳ vĩ với tất cả vẻ hoang sơ của nó có sức hấp dẫn kỳ lạ đối với những ai lần đầu đến đây.
Vườn có địa hình đa dạng, nhiều cảnh đẹp và có những đặc điểm tự nhiên hoang dã (rừng, hồ, núi, thung lũng…). Địa hình này tạo ra sức hấp dẫn đối với du khách ưa thích nơi nhiều rừng, đồi, núi…, có địa hình và phong cảnh đa dạng, có trên 30 hang động, trong đó một số hang động có vẻ đẹp kỳ ảo và hấp dẫn như hang Lạng, hang Lun, hang Na, Thổ Thần.
Bên cạnh đó, cộng đồng các dân tộc nơi đây hiện vẫn giữ được bản sắc văn hoá dân tộc của mình như: trang phục, lễ hội, các hoạt động đời sống sinh hoạt hàng ngày như đan lát đồ dùng thủ công, dệt thổ cẩm, thêu, lễ cấp sắc, múa đâm đuống, múa xòe, uống rượu hoẵng, cơm lam…, những nét đẹp văn hóa đặc trưng của vùng đất các vua Hùng.
Vườn Quốc gia Xuân Sơn |
Quan trọng hơn, vườn nằm trong thế chân kiềng của tổng thể cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ Tam Đảo – Ba Vì – Xuân Sơn. Trong trục tâm linh của truyền thuyết lịch sử Quốc mẫu Lăng Thị Tiêu, Sơn Tinh – Thủy tinh, vua Hùng, tạo nên một Xuân Sơn kỹ vĩ và có nhiều lợi thế trong bảo tồn, phát triển bền vững kết hợp với du lịch.
Mỗi năm, Vườn Quốc gia Xuân Sơn đón từ 5.000-10.000 khách đến làm việc, nghiên cứu, tham quan, trong đó có từ 5-10% khách tham quan du lịch; khách ngủ qua đêm khoảng 700 người. Thời gian tới, khi dự án đường Xuân Sơn – Đền Hùng hoàn thành, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển du lịch của vườn. Dự kiến, lượng khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan đạt khoảng 15.000 người vào năm 2015 và 30.000 người vào năm 2021, trong đó có 3.000 – 5.000 người lưu trú qua đêm.
Tuy nhiên, sự phát triển của các hoạt động du lịch cũng đã và đang tạo ra nhiều thách thức, một số trường hợp còn gây ra tác động tiêu cực đến công tác bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường, cảnh quan sinh thái, giá trị văn hóa bản địa.
Rõ rệt nhất là sự gia tăng mức độ sử dụng tài nguyên, tăng lượng rác thải, nước thải gây ô nhiễm môi trường. Hoạt động tham quan gây ảnh hưởng đến tập tính sinh sống của các loài động vật. Việc bẻ cành, hái hoa, giẫm đạp lên thảm thực vật đã ảnh hưởng đến cảnh quan tại VQG...
Đặc biệt, công tác bảo vệ rừng tại VQG Xuân Sơn là vấn đề cần quan tâm hàng đầu. Xác định công tác quản lý và bảo vệ rừng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, ông Phạm Văn Long, Giám đốc VQG Xuân Sơn cho biết, VQG đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền các xã vùng đệm và các cơ quan chức năng trong việc tuần tra, kiểm tra, phát hiện và ngăn chặn, xử lý các vụ vi phạm quy định về bảo vệ rừng.
Trong đó, ký kết quy chế phối hợp với Công an huyện Tân Sơn trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội; có quy chế phối hợp với hạt kiểm lâm các huyện: Tân Sơn (Phú Thọ), Đà Bắc (Hòa Bình), Phù Yên (Sơn La) trong công tác bảo vệ rừng; chú trọng công tác phòng cháy, chữa cháy rừng; ký giao ước thi đua với 6 xã vùng đệm về bảo đảm an ninh trật tự. VQG cũng chú trọng triển khai tuyên truyền, phổ biến pháp luật về quản lý, bảo vệ rừng đến mọi tầng lớp nhân dân...
Từ đó góp phần nâng cao nhận thức của người dân địa phương và du khách về Luật Bảo vệ và phát triển rừng, tạo được tính lan tỏa rộng rãi đối với mọi tầng lớp nhân dân trong công tác quản lý, bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học tại VQG Xuân Sơn.
Thời gian tới, VQG Xuân Sơn tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong việc đánh giá cam kết quản lý, bảo vệ rừng cộng đồng hằng năm, nâng cao đời sống của người dân và gắn quyền lợi của cộng đồng dân cư với nhiệm vụ bảo vệ rừng tại VQG Xuân Sơn...
Hoàng Thanh