Những tấm ảnh vợ chồng trẻ con và sự báo động nạn tảo hôn ở Trung Quốc
Jie kết hôn với người chồng 16 tuổi ba ngày sau khi họ gặp nhau tại kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm 2014. Không lâu sau, cô đã mang thai. Câu chuyện trên nghe có vẻ giống như hình ảnh trong quá khứ của xã hội Trung Quốc khi tảo hôn là một phong tục, đặc biệt là với các cô gái. Thế nhưng những cô dâu, chú rể tuổi teen lại không phải là chuyện hiếm gặp ở một số vùng nông thôn xa xôi và nghèo khó của Trung Quốc.
Lý do cho việc này rất phức tạp, có thể do áp lực kinh tế, thay đổi thái độ xã hội hay chức năng dân số đã làm “sống lại” một hủ tục mà chính phủ Trung Quốc luôn hy vọng xóa bỏ vĩnh viễn.
![]() |
Cô dâu Jie kết hôn khi mới 13 tuổi. |
Nhiếp ảnh gia Muyi Xiao đã gặp vợ chồng Jie, Wen ở tỉnh Tây Bắc Vân Nam năm 2014. Jie là cô dâu ít tuổi nhất trong số các cặp đôi tuổi teen mới cưới mà Xiao chụp ảnh. Bộ ảnh về tình trạng tảo hôn của nhiếp ảnh gia 24 tuổi này đã giúp Xiao trở nên nổi tiếng.
“Mọi cô gái mà tôi gặp trong bộ ảnh đều kết hôn khi chưa được 18 tuổi và một số họ thực sự rất trẻ. Họ cảm thấy việc này là bình thường, kể cả các giáo viên, cha mẹ và những đứa trẻ khác”, Xiao nói.
Xiao đã đi tới những nơi có nạn tảo hôn trong vòng 18 ngày và nhận ra một điều rằng các cuộc hôn nhân này không phải do áp lực từ cha mẹ hay có thai ngoài ý muốn. “Tôi không cho rằng đây là hôn nhân bắt buộc. Bọn trẻ rất hạnh phúc, chúng nói rằng chúng yêu nhau”, Xiao kể lại.
Không có hình phạt?
Theo Jiang Quanbao, giáo sư đại học Jiaotong, Tây An, ở Trung Quốc, luật pháp quy định tuổi kết hôn ở nữ là 20 và nam là 22 nhưng không có một hình phạt cụ thể cho việc phá luật. Ông cho hay nhiều vùng nông thôn đều công nhận các đám cưới nếu được tổ chức tiệc theo truyền thống và cả hai có thể đăng ký kết hôn khi họ đủ tuổi.
Vì thế, ông Jiang co rằng rất khó để biết được nan tảo hôn lan rộng như thế nào. Con số chính thức thì cho thấy độ tuổi kết hôn trung bình ở Trung Quốc đã tăng, 26 tuổi đối với đàn ông và 24 tuổi đối với phụ nữ. Song những câu chuyện tình yêu trẻ con cũng đáng để gióng lên một hồi chuông báo động.
Hồi tháng 2 vừa qua, ảnh cưới của cặp vợ chồng 16 tuổi đã lan truyền trên mạng xã hội và nhận được rất nhiều sự chú ý của truyền thông khi các cuộc tranh cãi nổ ra xung quanh việc họ có thực sự kết hôn vì tình yêu hay không.
Thừa đàn ông, thiếu phụ nữ
Theo giáo sư Jiang, rất nhiều bậc phụ huynh ở nông thôn tán thành cho con cái họ kết hôn trước khi đi làm việc ở các khu công nghiệp. Đó là lựa chọn của rất nhiều người, đặc biệt là các nam thanh niên, những người sẽ phải đối mặt với tình trạng khó tìm được bạn đời sau khi đi làm công nhân.
Chính sách một con cùng truyền thống đối với những người con trai đã tạo ra tình trạng mất cân bằng giới tính ở các làng quê Trung Quốc. Số liệu mới nhất cho thấy nam giới ở Trung Quốc nhiều hơn phụ nữ 33.6 triệu người. Những người đàn ông này được gọi là “quang côn” (“gậy trơ trụi”, chỉ nam giới không lập được gia đình).
“Ở một số vùng nghèo đói, kết hôn sớm được coi là sự đảm bảo giúp đàn ông tránh được tình trạng độc thân suốt đời”, ông Jiang nói.
Nhiếp ảnh gia Xiao lại đổ lỗi cho việc thiếu hệ thống giáo dục giới tính và rất nhiều trẻ em nông thôn lớn lên mà không có sự giám sát của cha mẹ. Họ là một phần của thế hệ “những trẻ em bị bỏ lại phía sau” khi cha mẹ phải đến các khu công nghiệp hoặc lên thành phố làm việc kiếm tiền.
“Chúng xem rất nhiều bộ phim tình cảm nhưng lại không được giáo dục giới tính một cách tử tế. Không ai nói với chúng rằng quan hệ tình dục ở tuổi này là một điều không đúng đắn”, Xiao nói.
Tuy nhiên, những bức ảnh của Xiao không nhằm mục đích đánh giá hay chỉ trích mà chỉ mong muốn đem đến cho người xem một khía cạnh khác của xã hội bởi trong một khoảnh khắc nào đó, các cặp vợ chồng “mặt búng ra sữa” này đã trao nhau những cái nhìn đầy yêu thương.
Bộ ảnh các cặp vợ chồng "trẻ con" của nhiếp ảnh gia Xiao:
![]() |
Wen, 16 tuổi, và vợ Jie, 13 tuổi chuẩn bị đón đứa con đầu lòng năm 2014. |
![]() |
Bức ảnh cưới được treo cạnh những hình dán đề can phim hoạt hình. |
![]() |
Cai, 16 tuổi, đang bế cậu con trai mới 2 tháng tuổi. |
![]() |
Chồng của Cai là Ming thổ lộ cậu rất nhớ quãng thời gian độc thân khi có thể thoải mái đi chơi với bạn bè. |
![]() |
Mẹ của Ming đang dỗ cháu bằng cách cho bú. |
![]() |
Ông bố trẻ "thẫn thờ" nhìn mẹ và vợ chăm con. |
![]() |
Mei, 16 tuổi, đã có hai đứa con sau 2 năm kết hôn. Con gái của cô mới 2 tuổi mà cậu em đã 1 tuổi. |
![]() |
Jian, 17 tuổi, đang mong chờ đứa con sắp ra đời. |
Bài viết được tham khảo nguồn tin CNN, một kênh truyền hình nổi tiếng của Mỹ, thuộc sở hữu tập đoàn Time Warner. CNN là một trong những kênh thông tin uy tín nhất thế giới.