Nhiều thách thức trong việc dạy học sinh thời 'loạn chuẩn'

"Loạn chuẩn là từ phù hợp nhất để diễn tả thời đại 4.0 ở khía cạnh văn hóa", ông Giản Tư Trung (Viện trưởng Viện Giáo dục IRED) nói tại tọa đàm Giải pháp giáo dục nào cho thời loạn chuẩn ngày 22/5.
Thời đại 4.0 đánh dấu sự bùng nổ về công nghệ, kinh tế nhưng văn hóa - khía cạnh mà cha mẹ và thầy cô rất quan tâm, lại ít được nhắc đến. Những thay đổi đem lại cho học sinh nhiều cơ hội để học tập, mở mang và hội nhập nhưng đồng thời cũng khiến họ hoang mang với những lựa chọn của mình. Bạn trẻ sẽ phân vân "mình nên yêu cái gì, theo đuổi con đường nào, điều gì là đúng - sai".

Ông Giản Tư Trung phát biểu tại tọa đàm sáng nay. Ảnh: Mạnh Tùng.

Ông Trung nêu ra một số ngộ nhận của giới trẻ hiện nay khi nhập nhằng giữa khái niệm tự do và hoang dã, chân thật và trơ trẽn, cá tính và quái tính, đức tin và mê tín. Ranh giới hai bên rất mong manh nếu người trẻ không có định hướng văn hóa. Như việc gian lận thi cử ở các tỉnh phía Bắc, chuyện thỉnh vong ở chùa Ba Vàng (Quảng Ninh), chuyện hãm hiếp bạn học ở Quảng Trị, học sinh đánh bạn dã man ở Hưng Yên, hiện tượng "giang hồ mạng" Khá Bảnh, Phúc XO...
"Hàng loạt sự việc, hiện tượng tiêu cực xảy ra trong giới trẻ cho thấy nhiều chuẩn mực đang bị đảo lộn, nhiều giá trị bị thách thức, niềm tin bị đổ vỡ", ông nói và cho rằng chính cha mẹ, thầy cô cũng đang gặp nhiều thách thức trong việc dạy dỗ con cái, học trò hơn bao giờ hết. Nhà trường và gia đình cần giúp sức để người trẻ đủ tỉnh táo, không "loạn chuẩn", vững vàng vào đời, kiến tạo những chuẩn mực mới cho chính mình và xã hội.
Việc đầu tiên cần làm là "định nghĩa" lại mọi thứ, trả về bản chất và chân giá trị cho mọi vấn đề. Trong mọi chuyện cũng cần hướng tới các giá trị phổ quát và những nguyên lý trường tồn (có giá trị lâu bền trong mọi không gian, thời gian).
"Ở tuổi mới lớn, đứa trẻ nào cũng có một chút tính chướng, không chướng thì không phải là tuổi teen. Vấn đề là cha mẹ có giúp cái chướng đó thành cá tính của con hay để nó biến thành quái tính", ông phân tích. Tương tự, 'hãy là chính mình' (by myself) khác hẳn với suy nghĩ 'tôi là trên hết' (me first) với sự ích kỷ, hẹp hòi.
Giải pháp được ông Trung đề xuất là nhà trường, gia đình cùng hướng đến một nền giáo dục khai phóng (bao gồm khai minh và khai tâm). Ba câu hỏi cho sự học khai phóng gồm "tại sao phải học và học để làm gì", "học gì để đạt được mục tiêu đó" và "học như thế nào". Theo đó, cần phát triển các chương trình khai phóng ngoại khóa cho học sinh phổ thông và triển khai chương trình song song với chương trình chính khóa của nhà trường hiện có.
Tại tọa đàm, nhiều phụ huynh bày tỏ sự quan tâm tới phương pháp dạy con hiệu quả, cách nêu gương của cha mẹ với con cái, những giá trị cần trang bị cho con thời nay.

Theo VNE