Nhiễm mặn, Đà Nẵng "tố" thủy điện A Vương không chấp hành lệnh của Bộ TN-MT

Sau khi Infonet đăng tin “Đà Nẵng lại đối mặt với nguy cơ thiếu nước!”, chiều 19/6, bà Đặng Nguyễn Thục Anh, Phó phòng Khoáng sản và Tài nguyên nước (Sở TN-MT Đà Nẵng) xác nhận, trong 3 ngày 16 - 18/6, độ mặn tại cửa thu nước của nhà máy nước (NMN) Cầu Đỏ tăng cao, thường xuyên duy trì trên 1.000 mg/l và tăng đến 3.448 mg/l vào lúc 0h15 ngày 18/6.

Nhà máy nước Cầu Đỏ, nguồn cung cấp nước chính cho TP Đà Nẵng, đang đối mặt với tình trạng nhiễm mặn ngày càng tăng cao (Ảnh: HC)

“Theo dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn Trung Trung Bộ, do ảnh hưởng rìa đông nam áp thấp phía Tây suy yếu và đầy lên, kết hợp gió mùa Tây Nam hoạt động trung bình, nên tại Đà Nẵng xảy ra nắng nóng trên diện rộng. Nhiệt độ cao nhất 35oC – 37oC và có khả năng gia tăng những ngày tới. Vì vậy, nhu cầu sử dụng nước trên địa bàn TP đang tăng cao!” – Bà Đặng Nguyễn Thục Anh nói.

Cũng theo bà Đặng Nguyễn Thục Anh, việc thông tin liên lạc về tình hình nhiễm mặn được thực hiện thường xuyên, liên tục giữa Giám đốc CP Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco) với Giám đốc các hồ chứa thủy điện A Vương, sông Bung 4 để phối hợp vận hành hồ chứa đảm bảo sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn nước điều tiết từ các hồ chứa.

“Tuy nhiên, với diễn biến thời tiết nắng nóng và tình hình nguồn nước hiện có tại các hồ chứa thì vấn đề an toàn cấp nước của TP Đà Nẵng đang bị đe dọa, không chỉ trong thời điểm hiện tại mà còn các tháng mùa cạn sắp đến nếu việc điều tiết, sử dụng nguồn nước không hợp lý!” – Bà Đặng Nguyễn Thục Anh nhấn mạnh.

Thông tin từ Sở TN-MT Đà Nẵng cho hay, trên cơ sở đồng kiến nghị của UBND tỉnh Quảng Nam và UBND TP Đà Nẵng, ngày 27/5, Bộ TN-MT đã có Công văn số 2411/BTNMT-TNN chỉ đạo “vận hành các hồ chứa thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn trong thời gian còn lại của mùa cạn 2019”.

Theo đó, Bộ TN-MT nêu rõ, từ nay đến hết mùa cạn năm 2019 vẫn còn hơn 3 tháng. Bộ TN-MT yêu cầu các nhà máy thủy điện trên lưu vực Vu Gia – Thu Bồn chủ động, hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng thiếu nước, xâm nhập mặn ở hạ lưu, đặc biệt là đảm bảo cấp nước an toàn cho TP Đà Nẵng.

Cụ thể, theo yêu cầu của Bộ TN-MT, lưu lượng nước mà các nhà máy thủy điện xả về TP Đà Nẵng từ nay đến hết ngày 31/8/2019 như sau: Hồ Sông Bung 4 mỗi ngày vận hành liên tục không ít hơn 12 giờ/ngày, với lưu lượng trung bình ngày từ 25-30 m3/s. Hồ Đăk Mi 4 vận hành theo mực nước Trạm thủy văn Ái Nghĩa; nếu mực nước Ái Nghĩa < 2,67m thì vận hành xả nước liên tục với lưu lượng không nhỏ hơn 12,5 m3/s.

Với hồ thủy điện A Vương, Bộ TN-MT yêu cầu mỗi ngày vận hành liên tục không ít hơn 12 giờ/ngày, với lưu lượng trung bình ngày từ 15-20 m3/s trong thời kỳ từ ngày 11/6 đến ngày 31/8/2019 để điều tiết nước hợp lý, tiết kiệm nhằm đảm bảo yêu cầu sử dụng nước trong suốt mùa cạn.

“Tuy nhiên, thực tế theo dõi số liệu vận hành các hồ chứa thủy điện từ đầu tháng 6 đến nay cho thấy, hồ thủy điện A Vương nhiều ngày vận hành không đúng quy định của Bộ TN-MT. Theo đó, một số ngày tổng lưu lượng xả rất nhỏ: 2,6 m3/s; 3,2 m3/s; 5 m3/s; 10,2 m3/s!” – Bà Đặng Nguyễn Thục Anh cho hay.

Trước tình hình nhiễm mặn nặng như hiện nay tại cửa thu nước của NMN Cầu Đỏ do triều cường kết hợp với vận hành hồ A Vương không đảm bảo, Sở TN-MT Đà Nẵng cho biết đã thường xuyên liên lạc với chủ các hồ chứa thủy điện để phối hợp, đề nghị điều tiết tăng lưu lượng xả về hạ du sông Vu Gia.

Đồng thời Sở TN-MT Đà Nẵng đã có báo cáo gửi UBND TP đề nghị có văn bản gửi Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia đề nghị huy động các hồ chứa thủy điện phát điện theo đúng lưu lượng quy định tại Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn nhằm đảm bảo cấp nước đủ cho Đà Nẵng, tránh gây bức xúc trong nhân dân do thiếu nước sinh hoạt trong thời đoạn đang diễn ra nắng nóng gay gắt trên địa bàn TP.

Trong đó, Sở TN-MT Đà Nẵng cho biết, để tiết kiệm nguồn nước các hồ chứa dự trữ sử dụng trong hết mùa cạn năm 2019, khi độ mặn tại cửa thu nước Cầu Đỏ giảm xuống dưới 1.000 mg/l và không xảy ra tình trạng thiếu nước sinh hoạt trên địa bàn TP, thì Sở TN-MT Đà Nẵng sẽ kịp thời thông tin đến các chủ hồ chứa thủy điện để điều tiết giảm lưu lượng xả nhằm sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả.

Cũng theo Sở TN-MT Đà Nẵng, số liệu cập nhật ngày 19/6 cho thấy, đang thiếu tổng cộng 83,35 triệu m3 nước tại các hồ chứa trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn. Trong đó, hồ Sông Tranh 2 hiện đã cạn khô, chỉ còn 10,63 triệu m3, thiếu 116,65 triệu m3 nước so với yêu cầu tại quy trình là 126,69 triệu m3 nước.

Còn mực nước tại Trạm bơm phòng mặn An Trạch tuy đảm bảo cho yêu cầu bơm về NMN Cầu Đỏ để xử lý cấp nước sinh hoạt, nhưng công suất thiết kế của trạm bơm và tuyến ống dẫn nước hiện chỉ đạt 210.000 m3/ngày đêm.

Dự kiến đến ngày 15/7, khi Dawaco thi công xong tuyến ống nước thô D1200 qua sông Cầu Đỏ sẽ tăng lên 240.000 -  270.000 m3/ngày đêm. Trong khi đó, nhu cầu dùng nước hiện tại của TP Đà Nẵng khoảng 300.000 m3/ngày đêm. Như vậy, TP Đà Nẵng đang thiếu trầm trọng lưu lượng xả nước về hạ du từ các nhà máy thủy điện so với yêu cầu...