Nhận biết khách hàng trong giao dịch: Yêu cầu cấp thiết đối với ngân hàng

Theo TS Trần Thị Hồng Hạnh, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA), nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề phòng, chống rửa tiền trong lĩnh vực ngân hàng.

“Trong điều kiện Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế quốc tế và khu vực, các giao dịch về vốn, dịch vụ, hàng hóa, lao động, đầu tư ngày càng phát triển, cùng với đó thì cơ hội cho tội phạm rửa tiền ngày càng gia tăng với mức độ ngày càng tinh vi. Nếu các ngân hàng thương mại (NHTM) không có biện pháp phòng chống hữu hiệu sẽ vô tình để lọt tội phạm và sẽ nguy hiểm  hơn nếu số tiền này được sử dụng để tài trợ cho khủng bố, theo đó việc nhận biết khách hàng trong giao dịch để ngăn ngừa tội phạm ngay từ giai đoạn đầu là yêu cầu cấp thiết đặt ra cho các TCTD và là mối quan tâm hàng đầu của các cấp quản lý”, bà Hạnh cho hay.

TS Trần Thị Hồng Hạnh cũng cho rằng, điều này càng trở nên cấp thiết hơn khi Cộng đồng kinh tế ASEAN được hình thành vào cuối 2015, theo đó, các hiệp định thương mại đa phương, song phương giữa Việt Nam và các nước sẽ tiếp tục được Chính phủ ký kết. Đặc biệt là Đạo luật FATCA của Mỹ (Đạo luật về việc tuân thủ thuế đối với các chủ tài khoản nước ngoài nhằm ngăn ngừa và phát hiện các hành vi trốn thuế của các đối tượng nộp thuế Mỹ ở nước ngoài) đòi hỏi các TCTD phải hiểu rõ khách hàng của mình khi giao dịch. Làm tốt việc nhận biết khách hàng còn tạo điều kiện cho việc thực hiện liêm chính – cơ sở, nền tảng của phát triển kinh doanh bền vững.

Còn theo ông Nguyễn Văn Ngọc, Cục Trưởng Cục Phòng chống Rửa tiền (Ngân hàng Nhà nước), để đối phó với vấn nạn rửa tiền trên phạm vi toàn cầu, các NHTM ở Việt Nam phải tuân thủ các khuyến nghị về áp dụng các biện pháp phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố (AML/CFT) do Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền và tài trợ khủng bố (FATF) đã ban hành.

“Trong thời gian qua, các NHTM đã triển khai xây dựng và thực hiện các biện pháp PCRT theo quy định.  Để tiếp tục triển khai các quy định về AML/CFT hiệu quả, các NHTM phải thường xuyên cập nhật quy định nội bộ về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố. Đồng thời tăng cường đào tạo nâng cao nhận thức và kỹ năng phát hiện các giao dịch đáng ngờ cho cán bộ và nhân viên, ưu tiên đào tạo cho nhân viên giao dịch trực tiếp với khách hàng”, ông Ngọc nhấn mạnh.

Bên cạnh việc cập nhật thông tin, tăng cường đào tạo thì một trong những yếu tố không kém phần quan trọng đối với các NHTM đó là, xây dựng hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) phù hợp đảm bảo cho việc báo cáo bằng tệp dữ liệu điện tử và phải có hệ thống phần mềm để lọc, phân tích giao dịch; nhất là việc thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo theo quy định.

 Ông Kenneth Tan, nguyên Phó Giám đốc Bộ phận Tư vấn tại Công ty kiểm toán Ernst & Young Singapore, cho rằng, vấn đề quan trọng là hệ thống kiểm soát giao dịch phải nhận biết được các giao dịch đáng ngờ; các ngân hàng phải có một thành viên của hội đồng quản trị tham gia vào ban kiểm soát phòng, chống rửa tiền để điều hành có hiệu quả; đặc biệt là phải có các biện pháp phòng ngừa để kiểm tra các hệ thống, quy trình, thủ tục…