Nghệ An: Sở Y tế chậm trễ, cấp dưới gánh oan "cơ sở ô nhiễm"

Các bệ đỡ của hệ thống xử lý nước thải tại Trung tâm Y tế TX Cửa Lò đã nứt toác, có thể đổ sập bất cứ lúc nào.

Thi công 5 tháng, "ngâm" hồ sơ hơn 6 năm 

Lien Aid là tổ chức phi chính phủ của Singapore có chức năng hỗ trợ, cải thiện chất lượng cuộc sống của cộng đồng dân cư nông thôn ở Châu Á. Trong đó, chủ yếu tập trung vào vấn đề nước sinh hoạt và vệ sinh môi trường.

Vào năm 2012, tổ chức này đã tài trợ cho tỉnh Nghệ An gần 10 tỉ đồng xây dựng 4 khu xử lý nước thải cho 4 bệnh viện đa khoa tuyến huyện gồm Nghi Lộc, Yên Thành, Thanh Chương, TX. Cửa Lò.

Vào tháng 9/2012, các các công trình ở 4 bệnh viện này được đồng loạt khởi công. Đến tháng 3/2013, các công trình xử lý nước thải bệnh viện được đưa vào vận hành, bàn giao cho các đơn vị sử dụng.

Thân bồn chứa nước thải y tế bị nứt hở, rò rỉ nước ra ngoài.

Tuy nhiên đã hơn 6 năm trôi qua, không hiểu vì lí do gì, đến nay chủ đầu tư là Sở Y tế tỉnh Nghệ An vẫn chưa bàn giao hồ sơ hoàn công, quyết toán cho các bệnh viện. Việc chậm trễ của chủ đầu tư khiến một số đơn vị chưa thể thoát khỏi danh mục “cơ sở ô nhiễm môi trường”.

Cụ thể, tại Trung tâm Y tế TX. Cửa Lò, do chưa được bàn giao hồ sơ nên đến nay, đơn vị này vẫn chưa được xác nhận “đơn vị đã hoàn thành xử lý ô nhiễm triệt để”.

Từ ngày 15/3/2018 vừa qua, Trung tâm Y tế TX. Cửa Lò đã có công văn đề nghị Sở Y tế Nghệ An bàn giao hồ sơ hoàn công công trình xử lý nước thải để được Sở TN-MT Nghệ An xác nhận. Tuy nhiên, đến nay, đơn vị này vẫn chưa nhận được bất kỳ giấy tờ, hồ sơ nào từ Sở Y Tế Nghệ An.

Công trình xuống cấp nghiêm trọng

Theo quan sát của PV, mặc dù chưa bàn giao hồ sơ hoàn công, chưa quyết toán vốn đầu tư nhưng tại một số công trình xử lý nước thải y tế do Lien Aid tài trợ đã có dấu hiệu xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng.

Tại vị trí hệ thống xử lý nước thải Trung tâm Y tế Cửa Lò có giá trị khoảng 3 tỉ đồng, đã xuất hiện nhiều vết nứt trên thân bồn, trụ đỡ. Với khối lượng hàng chục tấn, nếu không được sửa chữa kịp thời, các bể chứa chất thải này có thể bục vỡ hết sức nguy hiểm.

Được tài trợ hệ thống xử lý nước thải hơn 2 tỉ đồng nhưng đến nay Trung tâm Y tế Nghi Lộc phải sửa chữa, nâng cấp thêm 2 tỉ đồng nữa.

Theo một bác sỹ ở trung tâm Y tế TX. Cửa Lò, công trình nằm trên mặt đất, lại không có mái tôn che chắn nên xuống cấp, hư hỏng. “Một số bồn chứa có dấu hiệu nứt khiến nước thải chảy ra, các trụ đỡ lún sụt, hệ thống ống nhựa, van khóa do mưa nắng đã hư hỏng nhưng hiện nay chúng tôi vẫn chưa bố trí được kinh phí sửa chữa”, lời vị bác sỹ.

Tương tự, tại Trung tâm Y tế Nghi Lộc, sau một thời gian đưa vào sử dụng, hệ thống xử lý nước thải đã xuống cấp và không đủ công suất xử lý.

Theo ông Nguyễn Huy Phúc-Giám đốc trung tâm Y tế Nghi Lộc, sau hơn 6 năm đưa vào sử dụng, hệ thống xử lý nước thải của dự án không đáp ứng đủ nhu cầu (thiết kế chỉ 80m3/h-PV). Vì vậy, hiện nay trung tâm đang đầu tư, mở rộng khu xử lý lên khoảng 160m3/h mới đáp ứng đủ nhu cầu ngày càng đông của bệnh viện. Việc thay màng lọc, mở rộng bể chứa có tổng giá trị đầu tư trên 2 tỉ đồng”.

Hệ thống xử lý nước thải tại Trung tâm Y tế TX Cửa Lò mau chóng xuống cấp, hư hỏng.

Lý giải về việc vì sao dự án chậm trễ, kéo dài hơn 6 năm qua, vẫn không được bàn giao hồ sơ hoàn công, quyết toán cho các đơn vị sử dụng, Sở Y tế Nghệ An  - chủ đầu tư cho rằng “Không có thời gian, bận quá nhiều việc, kinh phí QLDA không được bố trí” .

Ông Nguyễn Huy Phúc – Giám đốc Trung tâm Y tế Nghi Lộc thì sau hơn 6 năm đưa vào sử dụng, hệ thống xử lý nước thải của dự án không đáp ứng đủ nhu cầu nên đã đầu tư thêm 2 tỉ đồng làm lại.

Cụ tể, theo ông Nguyễn Văn Thương – trưởng phòng Kế hoạch – Tài chính Sở Y tế Nghệ An thì mọi hồ sơ từ khâu chuẩn bị đầu tư đến thực hiện đầu tư và nghiệm thu hoàn thành, thanh toán, quyết toán đều do chủ đầu tư – Sở Y tế Nghệ An quản lý. Tuy nhiên các hồ sơ gồm bản vẽ hoàn công công trình, biên bản hoàn thành và bàn giao công trình đưa vào sử dụng, quyết định phê duyệt quyết toán vốn đầu tư, các tài liệu liên quan chưa được bàn giao cho các đơn vị sử dụng do chưa quyết toán vốn đầu tư.

Ông Nguyễn Duy Quế chuyên viên phòng Kế hoạch – Đầu tư cho rằng: “Công trình chậm quyết toán đến thời điểm hiện nay có mấy nguyên nhân và lí do như sau: Về khách quan là do công trình nằm rải rác đi lại mất nhiều thời gian, kinh phí cho công tác QLDA không được bố trí. Các đơn vị nhà thầu ở xa nên dẫn đến khi cần chỉnh sửa hồ sơ phải chờ đợi” (?!)

Chưa hết, ông Thương và ông Quế còn cho rằng ngoài những nguyên nhân khách quan như trên còn có hàng loạt nguyên nhân khách quan khác, đó là: “Bộ phận kế toán của chủ đầu tư kiêm nhiệm, bận quá nhiều việc nên chưa thể tập trung để hoàn thành công việc quyết toán (?!); sự hợp tác và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp sau khi hoàn thành công trình chưa thực sự tốt…Về phía nhà thầu quá trình hoàn thiện hồ sơ gặp khó khăn, các đơn vị đã phải mất nhiều thời gian đi lại. Các doanh nghiệp cũng rất bức xúc khi công việc đã xong nhưng sự phối hợp chưa hiệu quả gây lãng phí về mặt thời gian”.

Tuy nhiên, khi phóng viên đặt câu hỏi có đúng là kinh phí cho công tác QLDA không được bố trí?, thì ông Nguyễn Duy Quế liền giải thích: “Không phải không được bố trí mà là chưa có. Có lẽ đoạn đó tôi tham mưu trả lời công văn chưa chính xác”.

Theo ông Nguyễn Văn Thương thì từ khi có dư luận phản ánh, giám đốc Sở đã chỉ đạo rất tích cực, thiếu giấy tờ, hồ sơ gì thì phải bổ sung cái đó. Hiện tại 4 bệnh viện đã đồng ý ký vào các hồ sơ.

Trung tâm Y tế TX Cửa Lò yêu cầu bàn giao hồ sơ hoàn công công trình xử lý nước thải nhưng đến nay, đơn vị này vẫn chưa nhận được bất kỳ giấy tờ, hồ sơ nào từ phía BQLDA Sở Y Tế Nghệ An.

Tại thời điểm vào tháng 5/2018, ông Thương khẳng định chắc nịch: “Tôi có thể khẳng định, trong vòng 2 tuần tới, các hồ sơ về hoàn công, quyết toán sẽ được xử lý dứt điểm. Đây là lỗi cơ chế chứ thực ra chủ đầu tư cũng muốn làm cho nhanh”.

Tuy nhiên đến nay đã gần 1 năm trôi qua, các hồ sơ này vẫn chưa được thanh quyết toán.

Mới đây, vào ngày 20/3/2019, ông Nguyễn Văn Thương – trưởng phòng Kế hoạch – Tài chính Sở Y tế Nghệ An cho biết: “Hiện tại hồ sơ, thủ tục chúng tôi đã nộp lên sở Tài Chính Nghệ An rồi. Tuy nhiên, do còn thiếu một số giấy tờ, hóa đơn nên họ (sở Tài Chính-PV) yêu cầu bổ sung. Nói thật là dự án đã lâu, qua các thời kỳ, tôi là người lên kế nhiệm cũng cố gắng hết sức giải quyết dứt điểm càng nhanh càng tốt”.