Mỹ tạm dừng các lệnh trừng phạt mới đối với Iran

Nhà máy điện hạt nhân Bushehr ở miền nam Iran

Trưởng đoàn đàm phán và Thứ trưởng ngoại giao Mỹ Wendy Sherman cho biết, các nhà ngoại giao đã làm việc và kêu gọi Quốc hội nước này trì hoãn các lệnh trừng phạt mới đối với Tehran. Theo ông, nhóm đàm phán đang nghiêm túc thảo luận, vì thế, họ mong muốn nhận được sự hợp tác hiệu quả từ Iran và có được kết thúc thành công.

Các biện pháp hiện nay đối với Iran đã được Mỹ đưa ra từ năm 2011. Hiện tại, Nhà Trắng đã nói chuyện với Thượng viện và Hạ viện về việc tạm dừng các biện pháp trừng phạt này.

Yêu cầu này được đưa ra một tuần trước khi vòng đàm phán tiếp theo của nhóm P5+1 tiếp tục được tổ chức. Mỹ, Trung Quốc, Nga, Pháp Anh và Đức dự kiến sẽ gặp nhau vào ngày 7/11 tới đây.

Nhóm P5 +1 đã nhóm họp gần đây nhất tại Geneva hồi đầu tháng này. Sau cuộc họp, Bộ trưởng Ngoại giao Mohammad Javad Zarif của Iran đã gọi đó là sự "khởi đầu của một giai đoạn mới" trong quan hệ của Iran với các cường quốc thế giới giúp giải quyết "một cuộc khủng hoảng không cần thiết".

Matxcơva đã đề xuất việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt quốc tế và sẽ tiến hành việc này nếu Iran đồng ý đặt chương trình hạt nhân dưới sự kiểm soát quốc tế.

Trong một động thái song song, Thứ trưởng Quốc phòng Israel Danny Danon đã đưa ra lời đe dọa tấn công Iran và chương trình hạt nhân của họ. “Israel sẽ không để yên nhìn Iran phát triển vũ khí và đẩy chúng tôi, toàn bộ Trung Đông và cuối cùng là thế giới dưới một chiếc ô của khủng bố Iran”.

Tuyên bố của ông Danon được đưa ra khi Viện Khoa học và Anh ninh quốc tế Nga phát hành một báo cáo tuyên bố rằng Iran có khả năng sản xuất uranium làm giàu đủ cho một thiết bị hạt nhân trong khoảng hơn một tháng.

Không chỉ Israel cảm thấy lo ngại với báo cáo này, vào hôm thứ Sáu, lãnh đạo đa số Hạ viện Mỹ Eric Cantor cũng gọi báo cáo này là vấn đề “rất đáng báo động”. Ông Cantor cho rằng nếu Iran vẫn quyết định sở hữu hạt nhân thì đó sẽ là mối đe dọa trực tiếp và nghiêm trọng đến Mỹ và các đồng minh của họ.

Tuy nhiên, chính quyền Obama cho rằng lệnh trừng phạt mới có thể hoãn lại cho đến sau khi cuộc họp nhóm P5 +1 kết thúc vào tháng tới. Hôm thứ Năm (24/10), Nhà Trắng cho biết họ sẽ đàm phán với Quốc hội "để tìm chiến lược đàm phán có tương lai hơn", Caitlin Hayden, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia của Tổng thống Obama cho biết.

Iran trong khi đó tiếp tục nhấn mạnh quyền làm giàu uranium cho mục đích năng lượng hòa bình của mình, mặc dù các báo cáo cho biết nước này đã dừng việc sản xuất uranium  làm giàu lên tới 20%. Phó Chủ tịch Ủy ban chính sách đối ngoại Mansour Haqiqatpour  bác bỏ các báo cáo cho rằng Iran đang xem xét đóng cửa cơ sở làm giàu Fordo để đổi lấy việc bãi bỏ lệnh trừng phạt trong đợt đàm phán nhóm P5 +1 tới đây.

Đầu tuần này, người đứng đầu Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI) Ali Akbar Salehi cũng thông báo rằng Iran có kế hoạch để sản xuất điện hạt nhân.

" Chúng tôi đang xem xét việc xây dựng các nhà máy điện dọc theo bờ biển Vịnh Ba Tư và Biển Caspian cũng như các khu vực Trung tâm Iran. Nhưng sẽ ưu tiên cho Bờ Vịnh Ba Tư vì chúng tôi muốn mở đường cho (xây dựng) các cơ sở khử muối trong nước để cung cấp nước uống cho các tỉnh phía Nam của Iran", ông Salehi cho biết.

Iran ước tính rằng họ cần tạo ra khoảng 020.000 megawatt điện vào năm 2020 thông qua chương trình điện hạt nhân và sẽ phân bổ ra 34 khu vực tiềm năng để xây dựng các trạm hạt nhân bổ sung.