Mỹ công khai video không kích nhầm khiến 10 dân thường Afghanistan bỏ mạng

Lầu Năm Góc đã cho công bố đoạn video ghi lại cảnh vụ không kích nhầm của Mỹ cướp đi sinh mạng của 10 dân thường Afghanistan vào tháng 8/2021. Đây là một trong những sứ mệnh chiến đấu cuối cùng của Mỹ, trước khi quân đội Mỹ chính thức khép lại 20 năm tham chiến ở Afghanistan.

Hôm 19/1, tờ New York Times đã cho công bố đoạn video dài 25 phút rõ nét về giây phút máy bay không người lái (UAV) của Mỹ ném bom xuống ngôi nhà của một nhân viên cứu trợ Afghanistan với sự xuất hiện của 9 dân thường khác bao gồm 7 trẻ em. Toàn cảnh vụ tấn công được 2 UAV bay phía trên thủ đô Kabul quay lại vào ngày 29/8 năm ngoái.

Ban đầu, quân đội Mỹ khẳng định vụ tấn công là nhằm vào các thành viên của lực lượng khủng bố ISIS-K. Mục tiêu tấn công là người đang điều khiển chiếc xe chở thuốc nổ. Nhưng cuối cùng, quân đội Mỹ buộc phải lên tiếng thừa nhận chỉ có dân thường là không may bị thiệt mạng trong vụ tấn công này.

Trước thời điểm tấn công, 2 UAV MQ-9 Reaper của Mỹ đã theo dõi một chiếc ô tô màu trắng được công dân Afghanistan là Zemari Ahmadi điều khiển. Anh Ahmadi từng làm việc cho tổ chức Dinh Dưỡng và Giáo dục Quốc tế (NEI) có trụ sở tại Mỹ chuyên hỗ trợ thực phẩm cho người dân Afghanistan trong 14 năm, chứ không phải là tay súng khủng bố của ISIS-K. Anh Ahmadi đang trên đường về nhà và chở theo các can đựng nước trong xe ô tô, chứ không phải là thuốc nổ như Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM) công bố. Thậm chí, anh Ahmadi từng xin được cấp visa để đưa cả gia đình tới Mỹ sinh sống.

Trước đó, quân đội Mỹ đã miêu tả anh Ahmadi là thành viên của ISIS-K và còn gọi anh này là “mối đe dọa sắp xảy đến” nên cần phải ngăn chặn để không xảy ra thêm các vụ tấn công khác trong tương lai từ ISIS-K. 

Trong đoạn video, chiếc ô tô của anh Ahmadi đã phải mất 8 phút để lùi vào nhà. Sau đó, một ngọn lửa lớn xuất hiện bao trùm căn nhà của anh Ahmadi, đoạt mạng anh này cùng 7 đứa trẻ đang đứng chơi gần đó và thêm 2 thành viên khác trong gia đình nạn nhân.

Cuộc điều tra của không quân Mỹ kết luận rằng, sứ mệnh tấn công không vi phạm luật nên không có cá nhân nào bị kỷ luật.

Cũng trong quá trình điều tra của không quân Mỹ, đoạn video trinh sát chỉ cho thấy có sự xuất hiện của ít nhất là 1 đứa trẻ gần vị trí nằm trong mục tiêu tấn công cách 2 phút so với thời điểm khai hỏa. Do đó, Lầu Năm Góc nhận định thông tin này có thể dễ bị bỏ qua trong thời gian thực.  

Hồi tháng 11/2021, Trung tướng Sami Said, Tổng thanh tra lực lượng không quân Mỹ, nhấn mạnh vụ tấn công đã xảy ra “lỗi” nhưng không có chuyện hành động “cẩu thả”.

Tuy nhiên, ban đầu Lầu Năm Góc còn có biện minh cho cái chết của nhiều dân thường Afghanistan là hậu quả của “vụ nổ thứ hai” gần nhà anh Ahmadi để nói tới khả năng anh này mang theo bom trong xe. Nhưng sau đó, Mỹ cho biết quả cầu lửa xuất hiện trong vụ tấn công có thể là do nổ bình nhiên liệu. Điều này xóa bỏ nghi ngờ anh Ahmadi là tay súng khủng bố.

Trong tuyên bố vào tháng 10/2021, thư ký báo chí Lầu Năm Góc John Kirby cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã đưa ra “lời cam kết” đối với gia đình anh Akhmadi về việc bồi thường sau vụ không kích vào ngày 29/8, bao gồm “cung cấp các khoản hỗ trợ chia buồn”. Ngoài ra, Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ hỗ trợ đưa người thân trong gia đình anh Akhmadi tới Mỹ.

Người dân Afghanistan bán thận để có tiền cứu gia đình khỏi chết đói

Thất nghiệp và không còn lương thực để ăn, nhiều người nghèo ở Afghanistan chỉ còn cách bán thận để có tiền cứu đói cho cả nhà. 

Minh Thu (lược dịch)