Luật Thủ đô và việc nhập cư vào Hà Nội

Sáng 5/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Thủ đô. Trong đó kiểm soát vấn đề nhập cư thế nào, những tiêu cực gì có thể phát sinh, làm thế nào để kéo dãn dân ra khu vực ngoại thành… là những vấn đề được các đại biểu Quốc hội quan tâm hơn cả.

Đại biểu Lê Nam, đoàn Thanh Hóa cho rằng, ông thống nhất cao với việc hình thành cơ chế đặc thù trên địa bàn thủ đô. "Cái cần thiết lúc này là hạn chế cao nhập cư vào Hà Nội. Bản thân chúng ta cũng là những người nhập cư vào đô thị. Nếu không đảm bảo nhập cư thì không biết sự phát triển của thủ đô sắp tới như thế nào”, đại biểu đoàn Thanh Hóa nêu vấn đề.

Hà Nội đang tăng cơ học về dân số, siết quản lý nhập cư vào Hà Nội là vấn đề cần thiết hiện nay. Ảnh ĐV

Đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Đức Chung, đoàn Hà Nội cũng cho rằng, cần có quy định hạn chế tăng cơ học số dân nhập cư vào nội thành. Các điều kiện nhập cư phải quy định chặt chẽ hơn, nhưng không ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Giám đốc Sở Công an Hà Nội cho biết, sau 5 năm ban hành luật cư trú, số người dân chuyển về Hà Nội tăng nhanh. Số dân tạm trú phân bố không đều giữa trung tâm và ngoại thành thủ đô, điển hình như quận Hai Bà Trưng, mật độ dân số lên tới 30 nghìn người/km. Theo dự kiến trước đây, đến năm 2050 dân số thủ đô sẽ từ 9 – 10 triệu người, nhưng với tốc độ phát triển như hiện nay, đến 2050 dân số ở thủ đô sẽ phải lên đến 14 triệu người.

“Dân số tăng nhanh gây khó khăn lớn cho chính quyền thành phố về quản lý, đầu tư phát triển giao thông, hệ thống điện, đường, trường học, chi phí sinh hoạt cao hơn, làm giảm chất lượng sống của người dân”.

Đại biểu Chung còn nhấn mạnh, Hà Nội đang thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ như di dân phố cổ, chuyển một số trường học, bệnh viện, khu công nghiệp ra ngoại thành, vì thế việc áp dụng chính sách hạn chế nhập cư là điều rất cần thiết. Bên cạnh đó tình hình tội phạm đang trở thành vấn đề nhức nhối. Quản lý tình trạng nhâp cư rất cần thiết để đảm bảo giữ gìn an ninh chính trị, tạo điều kiện cho người dân được sống trong môi trường an toàn, đảm bảo.

Nhiều ý kiến đóng góp xây dựng Luật thủ đô đưa ra nhận định, Hà Nội đang có sự phát triển quá nóng, dẫn tới nhiều bất cập chưa được giải quyết, tình trạng giao thông, cảnh quan đô thị xuống cấp nghiêm trọng. Với mức dân số lên đến 6,5 triệu người, đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo, đoàn Vĩnh Phúc đồng tình với phương án giảm số dân cư tập trung quá đông ở nội thành Hà Nội. Khu vực nội đô phải xây dựng thêm nhiều công viên cây xanh, xây dựng nhiều nút cầu vượt và hệ thống đường sắt trên cao. Về lâu dài cần lấy ý kiến người dân để từng bước cấm dứt điểm phương tiện xe gắn máy theo lộ trình từ 5 – 7 năm, sau khi đường sắt trên cao đã phát triển” – đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo kiến nghị.

Có cùng quan điểm như nhiều ý kiến đưa ra, đại biểu Thích Thanh Quyết, đoàn Quảng Ninh cho rằng cần có một số biện pháp khắc phục cho phù hợp với tình hình mới, hạn chế tốc độ di cư ồ ạt, nâng cao cấp lượng sống của người thủ đô.

Tuy nhiên, đại biểu Thích Thanh Quyết cũng đưa ra cảnh bảo, khi quản lý nhập cư như trong Luật Thủ đô dễ xung đột với Luật cư trú và quyền tự do của mỗi công dân. Bên cạnh đó nếu quản lý nhập cư như quy định trong dự thảo dễ dẫn đến những thiệt thòi đáng tiếc cho người lao động hưởng ngân sách nhà nước nhưng không có hộ khẩu Hà Nội, từ đó dễ phát sinh tiêu cực không cần thiết.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa, đoàn TPHCM cũng cho rằng, nếu quản lý nhập cư như trong dự thảo Luật Thủ đô sẽ dễ dẫn đến những tiêu cực, những loại hợp đồng giả để hợp thức hóa nhập cư vào thủ đô sẽ phát sinh. Nhưng vì Hà Nội là trung tâm hành chính quốc gia, nên đại biểu Nghĩa cho rằng tình trạng nhập cư cũng phải có tiêu chuẩn cao hơn các địa phương khác, như quy định phải có chỗ ở cụ thể, người bán hàng rong, đối tượng lang thang làm xấu bộ mặt thủ đô cần phải kiểm soát chặt chẽ.

Đề xuất một số giải pháp trong việc dãn bớt dân số ra nội thành, đại biểu Dương Trung Quốc, đoàn Đồng Nai cho rằng, khi đã được mở rộng Hà Nội đã có một không gian to lớn, vì thế cần phải có giải pháp, chính sách, hướng sự cư trú của người dân ra không gian rộng lớn còn lại ở khu vực xa trung tâm. "Nếu khu vực ngoại ô xây dựng được chính sách tốt thì không phải ai cũng muốn co cụm vào cái lõi của thủ đô", ông Dương Trung Quốc nói.

Nước luôn chảy vào chỗ trũng. Để giảm bớt mật độ dân số ở khu vực trung tâm, Hà Nội cần phải xây dựng các chủ trương chính sách thuận lợi và phát triển hơn ở khu vực xa trung tâm. Chỉ như vậy Hà Nội mới có thể giải quyết được tận gốc vấn đề quản lý nhập cư vào Hà Nội.