Hoạt động rửa tiền làm tăng tội phạm và tham nhũng

Ảnh internet

Nạn tham nhũng tồn tại ở nhiều quốc gia và nền kinh tế thế giới, bao gồm cả các quốc gia, các nền kinh tế phát triển và các quốc gia, các nền kinh tế kém phát triển. Tham nhũng là hiểm họa toàn cầu, cần có sự chung tay hành động, hợp sức cùng đấu tranh của cộng đồng quốc tế.

Ngày 04/12/2000, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã ra Nghị quyết số 55/61 xác định cần phải có một văn kiện pháp lý quốc tế hữu hiệu chống tham nhũng. Theo Nghị quyết này, Ủy ban soạn thảo Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng được thành lập.

Tính đến tháng 12/2003, đã có 95 nước ký Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng, trong đó có Việt Nam.

Việt Nam tăng cường phòng, chống tham nhũng ngăn rửa tiền

Việt Nam là quốc gia tích cực tham gia soạn thảo và ký kết Công ước của Liên hợp quốc về chống tham nhũng. Theo quyết định phê chuẩn năm 2009, Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Công ước này, có nghĩa vụ thực thi những cam kết thể hiện trong các điều khoản của Công ước, trừ những điều khoản tuyên bố bảo lưu. Việc ký Công ước thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tệ nạn tham nhũng, nâng cao uy tín và vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế. 

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, hoạt động tham nhũng ở Việt Nam đang còn rất phức tạp, nghiêm trọng và diễn ra khá phổ biến ở nhiều lĩnh vực, thậm chí cả ở lĩnh vực an sinh xã hội, nhân đạo, từ thiện; hay ngay cả ở các cơ quan bảo vệ pháp luật như thanh tra, thẩm tra cũng vẫn đang có.

Theo báo cáo mới đây cho thấy, năm 2015, ngành công an đã khởi tố mới 178 vụ với 317 bị can, VKS truy tố 310 vụ với 697 bị can, ngành tòa án xét xử sơ thẩm 260 vụ với 557 bị can. Thiệt hại do tham nhũng gây ra hơn 950 tỷ đồng tuy nhiên việc thu hồi tài sản tham nhũng chưa đạt kết quả.

Theo đánh giá của ngành Thanh tra, tại Việt Nam, những năm gần đây hành vi tham nhũng và tội phạm tham nhũng có diễn biến phức tạp, xảy ra ở nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều lĩnh vực như: ngân hàng, tín dụng, tài chính, xây dựng cơ bản… Tội phạm tham nhũng đã làm thất thoát lớn về tài sản và làm tha hóa một số cán bộ, công chức trong bộ máy nhà nước.

Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường, chính sách phòng, chống tham nhũng của Việt Nam luôn coi trọng nguyên tắc: Tài sản tham nhũng phải được thu hồi, tịch thu; người có hành vi tham nhũng gây thiệt hại thì phải bồi thường, bồi hoàn theo quy định của pháp luật” trong các quy định pháp luật về xử lý tội phạm tham nhũng. Thế nhưng, trong thời gian qua, công tác thu hồi tài sản tham nhũng ngày càng có tiến bộ, song theo nhận định chung của các chuyên gia, công tác thu hồi tài sản tham nhũng là rất phức tạp, cả từ góc độ pháp luật quốc tế và pháp luật trong nước, khó xử lý trong công tác phòng, chống tham nhũng. 

Theo thống kê của Cục Thống kê tội phạm (Viện Kiểm sát nhân dân tối cao), trong 2 năm 2014 và 2015, các cơ quan bảo vệ pháp luật trên cả nước đã khởi tố 505 vụ án với 1.101 bị can về tội tham nhũng; toàn ngành Kiểm sát đã thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra 973 vụ với 2.270 bị can, cơ quan điều tra các cấp đã kết thúc điều tra và đề nghị Viện Kiểm sát truy tố 648 vụ với 1.546 bị can; Viện kiểm sát đã ban hành cáo trạng truy tố 627 vụ với 1.513 bị can…

Với tình hình tội phạm tham nhũng có những diễn biến phức tạp và ngày càng tinh vi hơn, nhiều ý kiến cho rằng, việc phòng, chống tham nhũng phải có sự vào cuộc của toàn xã hội. Đặc biệt, Việt Nam cần tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của các cơ quan nhà nước, nhất là trong việc thực hiện các giao dịch kinh tế, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, quản lý tài sản công…

Ngoài ra, các cơ quan chuyên trách trong phòng chống tội phạm tham nhũng cần được tăng thẩm quyền và năng lực, đồng thời quy định cụ thể thẩm quyền, trình tự, thủ tục, thời hạn kiểm tra, thanh tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng nhằm bảo đảm tính minh bạch, hiệu lực, hiệu quả trong thực thi pháp luật.