Hàng nghìn người gửi đơn đăng ký hiến tạng
![]() |
Bệnh nhân được ghép gan tại Bệnh viện Việt Đức. |
Người hiến tạng có quyền lợi gì?
Th.S Nguyễn Hoàng Phúc, PGĐ Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người cho biết, theo quy định tại Điều 5 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác, quy định về Quyền hiến mô, bộ phận cơ thể người và hiến xác, theo đó: "Người đủ mười tám tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống, sau khi chết và hiến xác".
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, nếu một người đã hiến tạng khi còn sống thì người đó được chăm sóc, phục hồi sức khoẻ miễn phí ngay sau khi thực hiện việc hiến tạng tại cơ sở y tế và được khám sức khỏe định kỳ miễn phí; được tặng thẻ bảo hiểm y tế miễn phí suốt đời; được ưu tiên ghép mô, tạng khi có chỉ định ghép của cơ sở y tế và được tặng Kỷ niệm chương vì sức khỏe nhân dân.
Riêng đối với người hiến tạng sau khi chết, chết não thì được Bộ Y tế truy tặng Kỷ niệm chương Vì sức khỏe nhân dân.
Chia sẻ về vấn đề này, TS Dư Thị Ngọc Thu, Trưởng Đơn vị điều phối ghép tạng Bệnh viện Chợ Rẫy hiện tại cho đến tháng 9/2015, BV Chợ Rẫy đã nhận được 890 đơn đăng ký hiến tạng sau khi qua đời.
Hiện nay, kỹ thuật ghép tạng ở nước ta chỉ mới phát triển mạnh trong vòng hơn 5 năm gần đây, nên hoạt động ghép tạng vẫn còn nặng tính đơn lẻ ở từng đơn vị y tế. Nhưng sau khi trung tâm điều phối ghép tạng quốc gia ra đời, một trong những nhiệm vụ đầu tiên là tổng hợp danh sách chờ ghép tạng từ tất cả các đơn vị y tế để điều phối việc hiến và ghép tạng một cách phù hợp nhất.
Chưa trường hợp nào chết não có thể sống được
Hiện nay tại Việt Nam và các nước khác chỉ tiến hành ghép tạng từ nguồn tạng của người hiến bị chết não. Người đã chết không thể ghép tạng được.
GS.TS Trịnh Hồng Sơn giám đốc PGĐ Bệnh viện Việt Đức, Giám đốc Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người cho biết chết não là chắc chắn chết, không thể sống lại được nữa. Trên thế giới cũng như tại Việt Nam đến giai đoạn hiện nay chưa có 1 trường hợp nào chẩn đoán chết não mà sống lại được. Chẩn đoán chết não cũng được pháp luật quy định rất cụ thể. Tiêu chuẩn chết não cũng rất dễ giải thích để người dân hiểu.
Thứ nhất là bệnh nhân hôn mê sâu không thể tiếp xúc được với thế giới bên ngoài. Thứ 2 là không cử động nhúc nhích gì cả ( liệt toàn bộ). Thứ 3 là mất hết các phản xạ của thân não (ví dụ như cho ống hút vào họng thì không ho không sặc..). Thứ 4 là không thể tự thở được mà phải thở máy hoặc bằng bóp bóng. Thứ 5 là một trong các tiêu chuẩn sau: hoặc điện não đồ, hoặc siêu âm đốp le xuyên sọ, hoặc chụp mạch não không còn tín hiệu.
Trước đây, BHYT không thanh toán cho bệnh nhân ghép tạng nhưng từ tháng 4/2014, BHYT VN đã bắt đầu chi trả một phần viện phí cho bệnh nhân ghép tạng, chủ yếu liên quan tới thuốc và các chi phí thông thường khác trong quá trình ghép tạng và điều trị.