Đồng Nai vạch khó khăn, tồn tại ở công tác phòng, chống tội phạm mua bán người

Theo Kế hoạch thực hiện Đề án “Tiếp nhận, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán” giai đoạn 2016 – 2020 được UBND tỉnh Đồng Nai ban hành từ cuối năm 2016 có 5 mục tiêu nhằm nâng cao hiệu quả công tác tiếp nhận, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán; tạo điều kiện cho nạn nhân bị mua bán được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ xã hội cơ bản, hòa nhập cộng đồng; khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia vào công tác hỗ trợ nạn nhân, thành lập cơ sở hỗ trợ nạn nhân.

Cụ thể: Tăng cường công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức và hành động cho mọi tầng lớp nhân dân về phòng, chống tội phạm mua bán người, để mỗi người thấy được quyền, nghĩa vụ, chủ động phòng ngừa và tích cực tham gia công tác này.

Nạn nhân bị mua bán thường là phụ nữ đang trong độ tuổi kết hôn sống tại các vùng nông thôn nghèo, có hoàn cảnh kinh tế khó khăn. (Ảnh minh họa)

Mục tiêu 2: Nâng cao hiệu quả công tác điều tra, truy tố và xét xử các vụ án mua bán người. Mục tiêu 3: Nâng cao hiệu quả công tác xác minh, tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về. Mục tiêu 4: Triển khai thực hiện nghiêm túc hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật và nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật về phòng, chống mua bán người. Mục tiêu 5: Nâng cao hiệu quả hợp tác về phòng, chống mua bán người.

Tuy nhiên, theo báo cáo kết quả công tác phòng, chống tội phạm mua bán người năm 2017 và phương hướng nhiệm vụ năm 2018 của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Nai, dân số tỉnh Đồng Nai có hơn 3.010.802 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 7%, số lượng người Hoa chiếm 3,5%, tỷ lệ hộ nghèo 1,7% dân số toàn tỉnh.

Qua số liệu trên cho thấy người dân tộc thiểu số, người Hoa, hộ nghèo trong tỉnh khá cao, nạn nhân thường là phụ nữ đang trong độ tuổi kết hôn sống tại các vùng nông thôn nghèo, có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, không có việc làm, hiểu biết xã hội còn hạn chế. Một số phụ nữ có lối sống thực dụng, thích hưởng thụ nhưng lười lao động, mong lấy được chồng nước ngoài để được đổi đời. Thậm chí, nhiều chị em mong muốn lấy chồng ngoại nhằm thực hiện ước mơ thay đổi cuộc sống, kiếm được nhiều tiền để phụ giúp gia đình nên dễ bị bọn tội phạm lừa gạt bán ra nước ngoài.

Đánh giá những mặt làm được, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết, đã kịp thời tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh, ban chỉ đạo tỉnh ban hành các kế hoạch để tổ chức thực hiện đã ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện công tác phòng, chống tội phạm mua bán người. Phối hợp với các ngành chức năng, các tổ chức đoàn thể ở các cấp đã triển khai kịp thời kế hoạch phòng, chống tội phạm mua bán người đến các địa phương để thực hiện.

Cơ quan chức năng chủ động phối hợp nắm số nạn nhân bị mua bán nhằm tiếp cận, thăm hỏi, tư vấn các nạn nhân để có kế hoạch trợ giúp đối tượng học nghề, vay vốn và giải quyết việc làm ổn định cuộc sống tái hòa nhập cộng đồng.

Tuy nhiên, Sở này cũng chỉ ra những mặt còn tồn tại như: nền kinh tế thị trường và xu hướng hội nhập bên cạnh mang lại những thành tựu to lớn, xong mặt trái của nó cùng với đà suy thoái kinh tế toàn cầu, tình hình kinh tế xã hội trong nước và đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, tiến trình đô thị hóa được đẩy nhanh, dân số đông, thiếu việc làm, thất nghiệp, dẫn đến chênh lệch về thu nhập, mức sống luôn là những yếu tố tác động đến sự gia tăng của tội phạm nói chung, tội mua bán người nói riêng.

Hệ thống thu thập thông tin, dữ liệu nạn nhân trở về hiện nay còn rất bất cập. Cán bộ công tác lao động thương binh xã hội ở xã, phường, thị trấn do kiêm nhiệm nên chưa rà soát nắm được thông tin kịp thời về danh sách nạn nhân trở về cũng như đối tượng có nguy cơ cao bị mua bán.

Nạn nhân và gia đình con nhiều e ngại, mặc cảm, che giấu, không sẵn sàng hợp tác với các cơ quan chức năng, với các đoàn thể ở địa phương nên gặp không ít khó khăn trong việc nắm bắt tình hình và tiếp cận đối tượng cũng như giải pháp hỗ trợ.

Kinh phí, phương tiện phục vụ phòng ngừa đấu tranh còn hạn chế. Những tồn tại nêu trên đồng thời cũng là những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện công tác hỗ trợ cho phụ nữ, trẻ em bị buôn bán ra nước ngoài.