Lập UBQG thực hiện Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam

Kinh tế biển sẽ là ngành mũi nhọn trong cơ cấu kinh tế của Việt Nam.

Thủ tướng Chính phủ là Chủ tịch Ủy ban. Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường là Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban. Ngoài ra, Ủy ban có các Phó Chủ tịch gồm Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính.

Các Ủy viên của Ủy ban là đại diện lãnh đạo Văn phòng Chính phủ, các Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Công Thương; Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Thông tin và Truyền thông; Ngoại giao; Quốc phòng; Công an; Giao thông vận tải; Xây dựng; Y tế; Tư pháp; Khoa học và Công nghệ; Tài nguyên và Môi trường; Ban Kinh tế Trung ương; Ủy ban Kinh tế của Quốc hội; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Ủy ban Dân tộc; Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp; Chủ tịch Ủy ban nhân dân 28 tỉnh, thành phố thuộc trung ương có biển và một số chuyên gia, nhà khoa học.

Ủy ban được thành lập trên cơ sở sáp nhập Ban Chỉ đạo Nhà nước về điều tra cơ bản tài nguyên - môi trường biển và Ban điều phối thực hiện Chiến lược quản lý tổng hợp đới bờ Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 để chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành tập trung, thống nhất về phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.

Ủy ban là tổ chức phối hợp liên ngành có chức năng giúp Thủ tướng Chính phủ nghiên cứu, chỉ đạo thống nhất, phối hợp giải quyết những công việc quan trọng, liên ngành liên quan đến phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.

Ủy ban có nhiệm vụ, quyền hạn: Nghiên cứu, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ phương hướng, giải pháp để giải quyết những vấn đề quan trọng, liên ngành liên quan đến phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam; giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, điều hòa, phối hợp giữa các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, chính quyền địa phương trong việc giải quyết những vấn đề quan trọng, liên ngành liên quan đến phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam; tổ chức thực hiện Kế hoạch tổng thể và kế hoạch 5 năm của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 22 tháng 10 năm 2018 của Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Chương trình trọng điểm điều tra cơ bản tài nguyên, môi trường biển và hải đảo đến năm 2030; giúp Thủ tướng Chính phủ đôn đốc các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, chính quyền địa phương trong việc thực hiện những vấn đề quan trọng, liên ngành liên quan đến phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam.

Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan thường trực Ủy ban, chịu trách nhiệm bảo đảm các điều kiện hoạt động của Ủy ban, sử dụng bộ máy của mình để tổ chức thực hiện nhiệm vụ của Ủy ban.

Cơ quan thường trực của Ủy ban có Văn phòng giúp việc đặt tại Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam.

Ngay từ thập kỷ 1970-1980, Việt Nam đã chủ trương phát triển KH&CN biển và kinh tế biển. Sinh thời, Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng nói: “Việt Nam có đủ điều kiện và cần phải trở thành một quốc gia biển dựa trên một nền kinh tế biển, một nền KH&CN biển và lực lượng quân sự biển mạnh”.

Ngày 22/9/1997, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 20-CT/TW về đẩy mạnh phát triển kinh tế biển theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đưa ra một số quan điểm: “Thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa kinh tế biển hướng mạnh vào xuất khẩu, dựa trên những tiến bộ khoa học, công nghệ làm động lực; vừa thúc đẩy nghiên cứu, quản lý, khai thác tiềm năng biển có hiệu quả, vừa tái tạo tài nguyên biển, bảo vệ môi trường, đào tạo nhân lực”.

Quan điểm này được cụ thể hóa bằng các giải pháp: “Đầu tư thích đáng cho KH&CN; tăng cường năng lực điều tra khảo sát, nghiên cứu khí tượng- thủy văn và môi trường, thực trạng tài nguyên và dự báo xu thế biến động trong những thập kỷ tới.

Trong đó, chú trọng đẩy mạnh công tác nuôi trồng, khai thác, chế biến hải sản; thăm dò, khai thác và chế biến dầu khí; phát triển đóng tàu thuyền và vận tải biển; mở mang du lịch; bảo vệ môi trường; tiến mạnh ra biển và làm chủ vùng biển.

Phát triển tổng hợp kinh tế biển và ven biển, khai thác lợi thế của các khu vực cửa biển, hải cảng để tạo thành vùng phát triển cao, thúc đẩy các vùng khác. Xây dựng căn cứ hậu cần ở một số đảo để tiến ra biển khơi. Kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế với bảo vệ an ninh trên biển”.

Những nội dung nêu trên tiếp tục được khẳng định tại Đại hội Đảng lần thứ X năm 2006. Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 9/2/2007 “Về chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020”, trong đó nhấn mạnh "Thế kỷ XXI được thế giới xem là thế kỷ của đại dương”.

Mới đây nhất, Nghị quyết 36 NQ/TW năm 2018 về chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển đã đáp ứng được những mong mỏi về phát triển kinh tế biển mang tính bền vững. Trong đó, Nghị quyết xác định lấy khoa học, công nghệ tiên tiến hiện đại và nguồn nhân lực chất lượng cao làm nhân tố đột phá.