Cha dùng chính con gái vào cuộc thí nghiệm gần 30 năm, kết cục khiến dư luận sửng sốt

Một nhà tâm lý học tin chắc rằng thiên tài không phải bẩm sinh mà có được, miễn là đúng phương pháp thì ai cũng có thể được đào tạo thành bậc thầy trong lĩnh vực này. Để chứng minh quan điểm của mình, nhà tâm lý học đã không ngần ngại dùng chính những đứa con của mình để thực hiện một cuộc thí nghiệm trong gần 30 năm. 

Và điều gì đã xảy ra? Câu chuyện bắt đầu từ những năm 1960...

Ở Hungary năm đó, có một giảng viên tâm lý học tên là László Polgár, ông đã đọc rất nhiều tác phẩm của các nhà tâm lý học và rất chú ý đến các thí nghiệm khác nhau liên quan đến lĩnh vực này. Một lần, nhà tâm lý học người Mỹ và người sáng lập tâm lý học hành vi John Broadus Watson (John Broadus Watson) đã đưa ra một giả thuyết táo bạo:

Hãy sinh cho tôi một tá trẻ sơ sinh khỏe mạnh, và tôi có thể huấn luyện chúng trở thành học giả xuất chúng hoặc siêu tội phạm theo ý muốn của tôi.

Để xác minh ý tưởng của mình, Watson đã tìm thấy một em bé dưới một tuổi và tiến hành một thí nghiệm được gọi là "Thí nghiệm Albert bé nhỏ". Ông đã cố gắng chứng minh rằng miễn là sử dụng nguyên tắc phản xạ có điều kiện, đứa bé có thể làm theo ý muốn của người thí nghiệm. Trong khi hầu hết mọi người đều đổ lỗi cho sự vô lý trong hành vi gây tranh cãi của Watson, Laszlo Polga, một người sống xa xôi ở Hungary, đã khá xúc động với điều đó và thậm chí quyết định sử dụng chính những đứa con của mình như một vật thí nghiệm trong việc "nuôi dưỡng các thiên tài". Nó được gọi là "Thí nghiệm Polgar". Chính quyết định này đã làm thay đổi cuộc đời của 3 người con Laszlo Laszlo và biến anh trở thành cha đẻ của "Tam sư Polga" nức tiếng trong làng cờ vua.

01. Lý thuyết hướng tới thực hành

Kể từ đó, lấy cảm hứng từ Watson, Laszlo Polga đã đọc rất nhiều tài liệu, cũng như hàng trăm trường hợp được coi là tài năng hàng đầu trong nhiều ngành khác nhau, và cuối cùng đã tìm ra một số quy tắc để thành công từ những người này. Ông phát hiện ra rằng không phải thiên tài và tài năng đã tạo nên những thành tựu phi thường của họ, mà chính sự kiên trì của những thói quen tốt, không ngừng theo đuổi và cải thiện mới giúp họ đi đến thành công. Vì vậy, quá trình nuôi dưỡng thiên tài bắt đầu từ thời thơ ấu hoặc đầu thời niên thiếu của họ.

Laszlo Polga đã chỉ ra rằng: Trẻ sơ sinh là giai đoạn phát triển trí tuệ quan trọng trong cuộc đời, và giáo dục sớm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Sau khi kết hôn vào năm 1969 cùng CLara - người cũng là đồng nghiệp và bạn thân, một nữ giáo viên dạy tiếng Đức, Nga và Esperanto, cặp đôi đã chào đón đứa con đầu lòng của họ, Susan Polgár. Năm năm sau, cô con gái thứ hai ZSofia Polgár ra đời và cô con gái út Judit Polgár sinh năm 1976. Mặc dù trong kế hoạch ban đầu, cả hai dự định sinh 6 đứa con, nhưng với Laszlo thì 3 đứa con là đủ.

Kể từ khi sinh con gái lớn Susan, Laszlo đã chìm đắm trong những cuộc quan sát và khám phá trong thời gian dài, anh cố gắng tìm ra những gì Susan thích hồi nhỏ mà không có sự can thiệp của cha mẹ. Ngay sau đó, sự quan sát của Laszlo đã giúp anh tìm ra câu trả lời.

Một ngày nọ, Clara, đang làm việc nhà ở nhà, phát hiện ra rằng đứa con gái 3 tuổi của cô đã lấy ra một bộ cờ vua từ trong ngăn kéo. Susan vốn tính nghịch ngợm, hiếu động đã hoàn toàn lặng người trước bộ cờ gỗ tinh xảo này. Cô ấy rất thích hình dạng của các quân cờ và luôn giữ nó trên tay và quan sát nhiều lần. Clara vội vàng gọi điện cho Laszlo để chia sẻ khoảnh khắc này, lúc này Susan đang hoàn toàn đắm chìm trong những hình dáng khác nhau của quân cờ và cách bố trí của bàn cờ.

Mặc dù bọn trẻ chỉ sử dụng quân cờ làm đồ chơi nhưng mục tiêu của Polgars đã đạt được - cô con gái lớn đã phát triển trí tò mò về cờ vua. Vào thời Laszlo, cờ vua vẫn là trò chơi của nam giới, nữ kỳ thủ không được coi trọng. Laszlo bắt đầu dạy con gái mình chơi cờ ở nhà.

Sau đó, Susan đã thể hiện sự tập trung khác hẳn với lứa tuổi của mình trong môn cờ vua. Ngay khi Laszlo dạy cô chơi cờ vua, Susan trở nên rất trầm tính và ném tất cả đồ chơi khác về phía cấp trên. Sáu tháng sau, Susan theo cha, ngồi trong câu lạc bộ cờ khói ở Budapest, xem cha chơi và thậm chí còn tự mình chơi thử một ván cờ.

Khi Susan 10 tuổi, cô con gái thứ hai Sophia 5 tuổi và cô con gái thứ ba Judit lên 4. Màn trình diễn của cô con gái lớn đã truyền cảm hứng cho Laszlo Polga, và anh quyết định thực hiện nó theo cách "đánh cờ" của mình. Tuy nhiên, tình yêu của con gái lớn đối với cờ vua là hoàn toàn tình cờ, làm thế nào mà hai cô con gái còn lại cũng yêu cờ?

02. Sử dụng thông minh "Hiệu ứng ngang hàng"

Mặc dù đồng tình với hầu hết quan điểm của Watson, nhưng Laszlo luôn khẳng định không ép buộc con gái mình phải làm bất cứ điều gì trong quá trình giáo dục bọn trẻ. Vì vậy, Laszlo sử dụng nhiều phương pháp để kích thích sự yêu thích cờ vua của các cô con gái nhỏ. Phương pháp thậm chí còn bao gồm một số "thủ thuật nhỏ" tâm lý.

Laszlo Polga giả vờ bí ẩn và đưa bà trùm Susan đến một căn phòng riêng biệt để huấn luyện cô đào cờ. Khi Susan đang tập chơi cờ vua, Laszlo đã cố tình để cô đóng cửa. Lúc đầu, hai cô con gái kia không quan tâm, rõ ràng là họ thích những món đồ chơi sang trọng hơn là hòa đồng với nhau một cách yên lặng và bí ẩn.

Nhưng một ngày nọ, Judit bắt đầu tò mò về cánh cửa đóng chặt: Tại sao Susan luôn vào phòng trong vài tiếng đồng hồ và đóng chặt cửa? Với sự tò mò như vậy, Judit đã chạy đến hỏi bố mẹ: "Susan đang chơi gì trong phòng vậy?" Điều này cũng đạt được mục đích của Laszlo Polga: Hãy để đứa trẻ tò mò trước.

Laszlo Polga nói với Judit và Sofia một cách bí ẩn: "Susan đang chơi một ván cờ thú vị trong đó, một trò chơi mà chưa ai trong số các con từng chơi".

"Tại sao Sophia và con không thể vào chơi với chị?". Bị ảnh hưởng bởi mẹ cô, người dạy các bài học ngôn ngữ, Judit, mới 4 tuổi, rất rành rọt.

"Học đánh cờ để vào phòng đó chơi", Laszlo Polga cố tình trêu chọc cô con gái nhỏ của mình. Hai cô con gái vui mừng khôn xiết và nói rằng dù sao thì chúng cũng sẽ học chơi cờ vua. Động thái của Laszlo có thể nói là cách lý giải tốt nhất về "hiệu ứng đồng hành". Thông thường, những đứa trẻ nhỏ trong một gia đình luôn tò mò về những gì anh chị của chúng làm.

Với "tấm gương" của chị gái, cộng với sự tò mò mạnh mẽ và mong muốn vào phòng càng sớm càng tốt, Judit và Sophia bắt đầu học cờ gần như cùng một lúc. Điều khiến Laszlo Polga hài lòng là hai cô con gái này đánh cờ rất nhanh nhẹn chẳng kém gì cô con gái lớn.

Để đào tạo con gái của họ trở thành cao thủ cờ vua, ba cô con gái của Laszlo đã ngừng đi học sau khi 6 tuổi, người mẹ dạy con gái của họ tiếng Đức, tiếng Anh và toán nâng cao. Ở nhà, Laszlo Polga đã mua hơn 6.000 cuốn sách và tạp chí về cờ vua, trong phòng và trên bàn có những ván cờ chưa quyết định, và chân dung của các nhà vô địch thế giới được treo trên tường. Hai vợ chồng bán hết tài sản thừa kế của cha để lại và chi tiền học phí cao để thuê những vận động viên cờ vua nổi tiếng làm huấn luyện viên cho con mình. Vào những năm 1980, nhà vô địch Liên Xô hai lần Psasis từng là huấn luyện viên của ba chị em nhà Polga.

Ở nhà, ba cô gái cần dậy lúc 6 giờ sáng và đến câu lạc bộ chơi bóng bàn lúc 7 giờ, thường chơi từ hai đến ba giờ rồi về nhà tập cờ. Họ thảo luận về các trò chơi cờ vua cùng nhau, chơi các trò chơi có giới hạn thời gian khác nhau, tạo bố cục, đọc hồ sơ cờ vua, nghiên cứu các trò chơi kết thúc và xem các trò chơi của người khác. Họ dành 5 đến 6 giờ để chơi cờ vua mỗi ngày. Mặc dù cường độ của cả quá trình rất lớn nhưng sự sắp xếp khéo léo của hai cặp đôi không hề khiến các con ngán ngẩm.

Về cách ứng xử, vợ chồng Laszlo Polga rất chú trọng đến việc quy định con cái, có những quy tắc rõ ràng về điều gì được làm, mức độ nào và điều gì không được làm. Các cô gái bị kiểm soát chặt chẽ và phải đi ngủ lúc 10 giờ tối. Ngoại trừ việc tường thuật tin tức về các trận đấu cờ vua, các bài giảng về cờ vua do đài truyền hình quốc gia Hungary phát sóng hoặc các chương trình khoa học và giáo dục liên quan đến việc học văn hóa của con gái, truyền hình bị cấm hàng ngày. Chỉ khi ra nước ngoài tham gia các trận đấu cờ vua, họ mới được phép xem phim nước ngoài để có thể nghe thêm tiếng Anh từ phim.

Đồng thời, cặp đôi hướng dẫn các con không ngừng mở mang trí tò mò, để các em có những mục tiêu mới mỗi ngày chứ không chỉ giới hạn ở cờ vua. Khi Susan còn là một đứa trẻ, cô ấy sẽ chịu trách nhiệm cho thỏ, chim bồ câu và chó con ăn ở nhà. Mỗi khi ra nước ngoài, bố mẹ luôn dành thời gian đưa con gái đi tham quan các viện bảo tàng để tìm hiểu về lịch sử và nhân văn. Được sự động viên của cha mẹ, Judit đã trở thành một nhiếp ảnh gia tử tế.

03. Từ Thí nghiệm Polga đến Hiện tượng Polga

Hơn 20 năm sau, thí nghiệm này, bắt đầu từ khi khai sinh, dần dần trở nên rõ ràng. Thực tiễn đã chứng minh rằng ba chị em nhà Polga trải qua quá trình huấn luyện nghiêm ngặt đều đạt được những thành tích ấn tượng trong làng cờ vua thế giới.

Cô con gái lớn Susan Laszlo là một thần đồng nổi tiếng trong lịch sử cờ vua Hungary khi còn nhỏ. Năm 1996, Susan Polga tham gia Giải vô địch thế giới cờ vua nữ và trở thành nhà vô địch thế giới nữ thứ tám trong lịch sử cờ vua. 

Trong 3 người con gái, cô con gái nổi bật nhất là Judit, cô được công nhận là nữ kỳ thủ cờ vua mạnh nhất thế giới từ thế kỷ 20 đến đầu thế kỷ 21. Không dừng lại ở đó, xếp hạng môn cờ vua của Judit được công bố từ năm 1989 đến năm 2014 tiếp tục đứng hạng nhất thế giới dành cho nữ trong 25 năm và được chọn vào Kỷ lục Guinness Thế giới.

"Thí nghiệm Polgar" vẫn tồn tại trong gần 30 năm trước và sau đó. Giờ đây, gia đình Polga đã sống và làm việc trong hòa bình và mãn nguyện.

Chị cả Susan kết hôn với kỹ sư máy tính người Israel Jacob Schuzman vào năm 1994 và định cư ở New York. Năm 1997, Susan và chồng là đồng tác giả cuốn tiểu sử của cô "Nữ hoàng trong trò chơi Hoàng gia" và mở "Trung tâm Cờ vua Susan Polgar" để phổ biến cờ vua ở Hoa Kỳ. Cô nói rằng cô sẽ có ba đứa con và tiếp tục thử nghiệm giáo dục của cha cô.

Cô con gái thứ hai, Sofia, kết hôn với một bác sĩ quân y người Israel và cũng là một võ sư cờ vua Jona Korsashvili vào năm 1999. Cô em gái Judy kết hôn năm 2000 và vẫn hoạt động trong làng cờ vua sau khi kết hôn, chơi cờ luôn là thú vui lớn nhất của cô.

04. Một huyền thoại thần đồng có thể được sao chép?

Nhìn lại quá trình trưởng thành của ba chị em trong 20 năm qua, đúng như Laszlo phát hiện ra trong giai đoạn nghiên cứu, ba chị em Polgar đã du hành trong thế giới cờ vua, về cơ bản là hướng tới việc trở thành những nhân vật xuất chúng trong mọi con đường đã đi. Mặc dù Laszlo và Clara không phải là những người chơi cờ chuyên nghiệp, nhưng họ sử dụng các phương pháp giáo dục mà mọi phụ huynh quan tâm đều có thể học hỏi.

Bất kỳ đứa trẻ sơ sinh khỏe mạnh nào cũng có tiềm năng trở thành thiên tài. Nói cách khác, thần đồng không nhất thiết phải được sinh ra, chúng có thể đạt được thông qua giáo dục và đào tạo. Đối với tất cả trẻ em, dù muốn phát triển trong lĩnh vực nào thì quá trình "tạo hứng thú, nghiêm túc, tận tâm, tiên phong và đổi mới" chắc chắn sẽ là dấu ấn mà trẻ cần noi theo trong quá trình lớn lên. Cha mẹ đóng một vai trò quan trọng trong quá trình "phát triển sở thích" của trẻ.

'Hot mom' Tiktok chia sẻ 3 điều dạy con ứng xử văn minh, tự vệ trước kẻ xấu nơi công cộng

Một người mẹ sử dụng phương pháp 'nuôi dạy con nhẹ nhàng' giúp con trai cư xử lịch sự văn minh, an toàn nơi công cộng.

Theo nhipsongviet.toquoc.vn