9 giải pháp xây dựng nông thôn mới đến năm 2020

Cụ thể các định hướng, giải pháp gồm: Một là, nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp và cả hệ thống chính trị trong xây dựng nông thôn mới (NTM), nhất là vai trò của người đứng đầu, phải xem xây dựng NTM là một cuộc cách mạng, một nhiệm vụ chính trị trọng tâm cần thực hiện kiên trì, kiên nhẫn, thường xuyên và liên tục.

Các ngành, các cấp phải quán triệt quan điểm xây dựng NTM với 19 tiêu chí chính là thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn; vừa là mục tiêu yêu cầu của phát triển bền vững, vừa là chủ trương có tầm chiến lược đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp cách mạng và mang tính nhân văn sâu sắc của Đảng, Nhà nước.

Nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền các cấp và cả hệ thống chính trị trong xây dựng nông thôn mới, nhất là vai trò của người đứng đầu... là 1 trong 9 giải pháp được đề xuất.

Hai là, tiếp tục triển khai sâu rộng và thiết thực phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng NTM” từ Trung ương đến cơ sở với nội dung, hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp thực tiễn, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trong triển khai phong trào thi đua giai đoạn 2016 – 2020. Chú trọng phát huy sức sáng tạo của các tầng lớp nhân dân, tạo sự đồng thuận của toàn xã hội, gắn phong trào thi đua với tiếp tục đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh” và các phong trào thi đua khác trên địa bàn cả nước.

Phát huy vao trò của các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể trong tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân chung sức xây dựng NTM thiết thực, hiệu quả hơn, tránh bệnh phô trương, chạy theo thành tích. Kết quả thực hiện xây dựng NTM của từng cơ quan, cá nhân là một chỉ tiêu quan trọng trong đánh giá thi đua và khen thưởng hàng năm.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền từ Trung ương đến địa phương về chương trình xây dựng NTM, mở thêm các chuyên trang, chuyên mục, thêm thời lượng để phổ biến, phát hiện và biểu dương các mô hình hay, cách làm mới, các điển hình tiên tiến.

Ba là, Chính phủ, các Bộ, ngành địa phương tập trung rà soát lại tất cả các cơ chế, chính sách để thực hiện Chương trình hiệu quả, có cơ chế, chính sách thích hợp và đủ mạnh để thực sự khuyến khích việc ứng dụng khoa học – công nghệ, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào địa bàn nông thôn phát triển sản xuất, kinh doanh trong nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ. Chú trọng công nghiệp chế biến nông sản và công nghiệp, thu hút nhiều lao động nhằm chuyển dịch cơ cấu lao động và kinh tế nông thôn, có chính sách cụ thể đối với các vùng đặc thù: miền núi, biên giới, hải đảo, bãi ngang ven biển….

Bốn là, tập trung chỉ đạo sản xuất, nâng cao thu nhập cho cư dân nông thôn, nhất là việc ứng dụng tiến bộ kỹ  thuật, công nghệ cao vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng và đảm bảo vệ sinh an toàn sản phẩm, đồng thời thích ứng với biến đổi khí hậu. Có giải pháp hỗ trợ hình thành liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị bền vững với quy mô sản xuất hàng hóa lớn đối với các nhóm sản phẩm chủ lực; giải pháp đẩy mạnh chuyển đổi sang mô hình hợp tác xã kiểu mới theo Luật Hợp tác xã năm 2012, tăng cường ứng dụng thương mại điện tử để tiêu thụ nông sản.

Năm là, các địa phương cần quan tâm chỉ đạo thực hiện chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông thôn gắn với xây dựng NTM và quá trình đô thị hóa một cách hợp lý, phù hợp với tình hình thực tiễn từng vùng, miền, thích ứng với biến đổi khí hậu, khắc phục triệt để ô nhiễm môi trường đang có chiều hướng gia tăng, ảnh hưởng nguy hại đến đời sống của người dân nông thôn, đặc biệt là việc xử lý rác thải sinh hoạt, chất thải chăn nuôi, thuốc bảo vệ thực vật, tình trạng ô nhiễm môi trường tại các làng nghề, vấn đề cung cấp nước sạch cho người dân nông thôn, nhất là ở các vùng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu.

Sáu là, đối với việc thực hiện Bộ tiêu chí NTM, từng địa phương phải xác định rõ tiêu chí bức xúc, trọng tâm để tập trung chỉ đạo, trong đó chú trọng  các tiêu chí về đời sống người dân, an ninh, an toàn xã hội, băn hóa, môi trường và sự vững mạnh của hệ thống chính trị.

Thực hiện nghiêm túc, việc xem xét, công nhận xã, huyện đạt chuẩn NTM , đảm bảo thực chất khách quan, nhất là về tiêu chí môi trường để tạo động lực thúc đẩy phong trào thi đua. Đối với các xã, huyện đã đạt chuẩn NTM ở mức cao hơn, nâng cao chất lượng các tiêu chí để tiếp tục xây dựng NTM kiểu mẫu đi liền với đô thị văn minh.

Bảy là, tiếp tục tăng cường và đa dạng hóa các nguồn vốn huy động để thực hiện chương trình NTM. Trong quá trình triển khai, ngoài nguồn vốn ngân sách Trung ương đã cam kết, Chính phủ sẽ tập trung tìm nguồn lực khác, kể cả nguồn vốn vay từ các tổ chức tài chính quốc tế để bổ sung thêm, các địa phương chủ động lồng ghép nguồn vốn từ chương trình, dự án hỗ trợ có mục tiêu trên địa bàn và các Chương trình phát triển bền vững của Liên hợp quốc.

Tăng cường các hình thức hợp tác công tư và xã hội hóa để thu hút đầu tư vào bảo vệ và xử lý môi trường, giao thông nông thôn, hạ tầng thương mại, cung cấp nước sạch… hạn chế vấn đề nợ xây dựng cơ bản sai quy định trên địa bàn nông thôn. Công khai các khoản đóng góp, không được huy động quá sức dân.

Tám là, chú trọng kiện toàn Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia ở các cấp địa phương, trong đó Trưởng Ban chỉ đạo là Bí thư cấp ủy hoặc Chủ tịch UBND cùng cấp. Bố trí đội ngũ cán bộ, công chức chuyên trách về xây dựng NTM phải giỏi về chuyên môn, có tâm huyết để đáp ứng yêu cầu công việc, nhưng đảm bảo nguyên tắc không làm tăng phát sinh biên chế của từng cấp, từng ngành.

Chín là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong xây dựng NTM; tiếp tục phát huy vai trò phản biện, giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và cộng đồng dân cư đối với xây dựng NTM. Định kỳ, tổ chức điều tra về sự hài lòng của người dân đối với tiến độ và kết quả xây dựng NTM trên địa bàn.