Vũ trụ đang chết dần?
Một cuộc nghiên cứu đối với hơn 200.000 thiên hà cho thấy, chúng đã mất đi một nửa năng lượng của mình trong vòng 2 tỉ năm qua. Tổ chức Quan sát Vũ trụ Nam Âu (ESO) đăng một thông báo viết rằng: “Vũ trụ đang chết dần”.
![]() |
Theo quan sát của các nhà thiên văn học, vũ trụ đang nhanh chóng mất năng lượng trong vòng 2 tỉ năm qua. |
Lý thuyết "vũ trụ đang chết dần" không phải là mới, nhưng đây là phân tích kỹ càng nhất từ trước tới nay về chủ đề này. Sự phát tán năng lượng tại các thiên hà được đo lường một cách chính xác. Qua nghiên cứu đối với 21 loại tia có bước sóng khác nhau, từ tia cực tím cho đến tia hồng ngoại, tất cả đều cho thấy năng lượng tại các thiên hà đang sụt giảm.
Các nghiên cứu trên được thực hiện trong khuôn khổ dự án GAMA, sử dụng loại kính thiên văn hiện đại nhất trên thế giới để nghiên cứu vũ trụ. “Chúng tôi sử dụng các loại kính thiên văn ngoài vũ trụ cũng như dưới mặt đất để đo đạc mức độ năng lượng của hơn 200.000 thiên hà và xem xét các tia có bước sóng từ ngắn đến dài”, ông Simon Driver, thuộc Trung tâm Quốc tế Nghiên cứu Sóng Vô tuyến trong Vũ trụ (ICRAR) tại Úc và là người đứng đầu dự án GAMA cho biết.
Tất cả các ngôi sao trong vũ trụ đều sử dụng hết năng lượng và giải phóng năng lượng dưới dạng ánh sáng và nhiệt. Khi các ngôi sao phát nổ, chúng sẽ giúp hình thành những ngôi sao mới, nhưng cuối cùng năng lượng sẽ tản ra quá xa đến nỗi không thể hình thành sao mới. Trong các thiên hà được nghiên cứu, tỉ lệ số ngôi sao được tạo mới đang giảm dần trong vòng 2 tỉ năm qua. Các nhà nghiên cứu đưa ra kết luận trên sau khi so sánh mức độ năng lượng phát tán của các thiên hà cũ và thiên hà mới hơn.
Nhà nghiên cứu Jochen Liske từ Đại học Hamburg (Đức), người tham gia vào dự án trên nói rằng: “Vũ trụ đang ngày càng trở nên tối hơn. Nó đang dần biến thành một nơi tối tăm và lạnh lẽo”.
Kết quả của nghiên cứu này được công bố tại Đại hội lần thứ 29 của Hiệp hội Thiên văn Quốc tế (IAU), tổ chức tại Honolulu, Hawaii (Mỹ), có chút khác biệt so với giả thuyết vũ trụ sẽ diệt vong bởi cái gọi là “cái chết nhiệt”. Khi vũ trụ tiếp tục mở rộng, các phân tử sẽ trở nên quá xa đến mức chúng không còn liên kết với nhau nữa.
Các nhà thiên văn vẫn chưa rõ chuyện gì sẽ xảy ra với vũ trụ trước tiên. Ông Liske cho biết: “Việc này còn phụ thuộc vào tốc độ mở rộng của vũ trụ”. “Đây là câu hỏi mà chúng ta vẫn chưa có lời giải đáp. Chúng ta vẫn chưa biết đâu là nguyên nhân vũ trụ tăng tốc độ mở rộng”.
Thế nhưng “cái chết nhiệt” của vũ trụ được dự báo sẽ phải mất hàng tỉ năm nữa. Rất có thể trước khi điều này xảy ra, các thiên hà sẽ không còn năng lượng và điều này là không thể tránh khỏi.
Theo ông Liske, khả năng này chắc chắn sẽ xảy ra. Phải có một quá trình khổng lồ có thể thay đổi cả vũ trụ, xóa bỏ những dao động lớn. Hiện tại một hiện tượng như thế không thể xảy ra.
Mặc dù vậy, phải mất hàng tỉ năm nữa, toàn bộ ánh sáng trên vũ trụ sẽ biến mất và sẽ không còn ngôi sao nào có thể nhìn thấy từ Trái Đất. Trước khi điều đó xảy ra, Trái Đất sẽ bị Mặt Trời nuốt chửng trong vài tỉ năm nữa khi nó nở to và phát nổ trước khi biến mất, khiến sự sống hoàn toàn biến mất.
Nội dung được thực hiện qua tham khảo nội dung của trang web IFLScience, một trang tin chuyên viết về đề tài khoa học và hướng đến độc giả đại chúng.