Vụ "Đường ống nước Sông Đà' phiên bản 2 Tây Nguyên 13 lần vỡ ống rồi đắp chiếu: Nhiều sai lầm trong thiết kế

Sau khi tiểu dự án Cấp nước cho cây cà phê tại thôn Tiến Cường (xã Quảng Tiến, huyện Cư M'gar, tỉnh Đắk Lắk) làm xong nhưng không thể đưa vào sử dụng, nguyên nhân đã được cơ quan chức năng làm rõ.

Nhiều sai phạm trong thiết kế dự án

Thông tin từ Sở xây dựng tỉnh Đắk Lắk cho biết, đã có kết quả kiểm tra đối với tiểu dự án Cấp nước cho cây cà phê tại thôn Tiến Cường, đồng thời Đoàn kiểm tra do Sở xây dựng chủ trì đã xác định được nguyên nhân khiến dự án này dù đầu tư hơn 70 tỉ đồng nhưng không thể đưa vào sử dụng.

Tiểu dự án Cấp nước cho cây cà phê tại thôn Tiến Cường có nhiều sai phạm ngay từ ban đầu

Theo kết quả của Đoàn kiểm tra thì nguyên nhân chính khiến dự án này không thể đưa vào sử dụng là do đơn vị thiết kế là Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Cenco (trụ sở tại xóm Tràng, xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, Hà Nội) đã phạm sai lầm trong tính toán, thiết kế.

Cụ thể đơn vị này đã áp dụng sai tiêu chuẩn, dẫn đến việc tính toán lựa chọn đường ống chịu áp lực thấp, không đảm bảo so với áp lực nước. Trong quá trình thiết kế, công ty này cũng không tính toán lực nước va, không bố trí thiết bị giảm áp khi có lực nước va, không thiết kế các mố néo tại các vị trí chuyển hướng, không tính toán nội lực trong đường ống...

Đường ống nước Sông Đà phiên bản 2 ở Tây Nguyên trải qua 13 lần vỡ ống trong 1 năm

Đoàn kiểm tra xác định nguyên nhân đối với sự việc vỡ ống và rò rỉ nước tại khớp nối tuyến ống trong quá trình thử áp và vận hành thử là do những tính toán, thiếu sót của thiết kế cộng thêm việc triển khai thi công không đúng và thiếu một số hạng mục so với hồ sơ thiết kế được duyệt.

Kiểm tra nguyên nhân khiến đường ống nước vỡ 13 lần trong năm

Theo đó, Công ty Cenco đã áp dụng sai tiêu chuẩn, dẫn đến việc tính toán lựa chọn đường ống chịu áp lực thấp, không đảm bảo so với áp lực nước. Trong quá trình thiết kế, công ty này cũng không tính toán lực nước va, không bố trí thiết bị giảm áp khi có lực nước va, không thiết kế các mố néo tại các vị trí chuyển hướng, không tính toán nội lực trong đường ống...

Kiến nghị xử lý các tổ chức cá nhân liên quan

Với hàng loạt sai phạm tại công trình tai tiếng trên Đoàn kiểm tra đã kiến nghị UBND tỉnh Đắk Lắk giao Sở NNPTNT yêu cầu đơn vị tư vấn thiết kế phối hợp cùng các đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra, khảo sát, tính toán lại toàn bộ tuyến ống theo thực tế hiện trạng để có phương án thiết kế bổ sung, khẩn trương khắc phục, sớm đưa công trình vào sử dụng.

Hiện dự án đã hoàn thành nhưng không thể sử dụng được

Đồng thời Sở NNPTNT căn cứ theo hợp đồng với các nhà thầu tiếp tục rà soát, tổng hợp các sai phạm khác, kiến nghị UBND tỉnh xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, đơn vị có liên quan trong công tác quản lý đầu tư xây dựng tiểu dự án trên.

Đối với đơn vị thẩm định (Chi cục Thủy lợi, thuộc Sở NNPTNT) trong quá trình thẩm định không phát hiện các tồn tại khiếm khuyết của hồ sơ thiết kế, đề nghị kiểm điểm, xác định trách nhiệm của tổ chức và các cá nhân liên quan theo thẩm quyền.

NhưInfonet đã phản ánh, dù được đầu tư số tiền lớn (gần 73 tỷ đồng) từ nguồn vốn vay của Ngân hàng Châu Á (ADB) và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam, tuy nhiên Dự án cấp nước cho cây cà phê tại huyện Cư M’Gar (Đắk Lắk) không thể vận hành vì quá nhiều lỗi.

Cụ thể, dù đã kết thúc hơn 1 năm và tiền thi công đã quyết toán cho các nhà thầu gần hết nhưng đường ống chính bị vỡ đến 13 lần trong thời gian thử áp. Đặc biệt sự cố này gần như không có khả năng khắc phục; nếu khắc phục được thì kinh phí sẽ ''đội'' lên hàng chục tỉ đồng.

Ngay sau đó Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nhanh chóng vào cuộc. Đến tháng 5/2021, cơ quan này ban hành kết luận khẳng định, dự án này có nhiều sai phạm, đáng chú ý là năng lực của đơn vị thiết kế công trình.

Cụ thể, phía Thanh tra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn xác định, Nhà thầu tư vấn Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng (CP ĐT&XD) CENCO chưa đủ điều kiện năng lực theo quy định. Hồ sơ mời thầu quy định về kinh nghiệm của nhà thầu đã thực hiện các gói thầu tương tự trong vòng 7 năm trở lại đây (tính từ thời điểm đóng thầu) không đúng với quy định, nhà thầu này cũng không có hợp đồng nào trong 5 năm gần đây có hợp phần về xây dựng mô hình thể chế.

Bên cạnh việc chỉ ra những thiếu sót nghiêm trọng của đơn vị khảo sát, thiết kế là Công ty CENCO, Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cũng chỉ ra một loạt sai phạm khác xung quanh công trình này như: việc lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư khi thuyết minh thiết kế cơ sở chưa đầy đủ theo quy định của Luật xây dựng.

Tiểu dự án Cấp nước tưới cà phên tại thôn Tiến Cường (xã Quảng Tiến, huyện Cư M'gar, Đắk Lắk) do Sở NNPTNT Đắk Lắk làm chủ đầu tư, có tổng vốn đầu tư hơn 72 tỷ đồng, dự kiến khi công trình hoàn thành sẽ phục vụ nước tưới cho khoảng 400 ha cà phê, tiêu tại địa phương này.