Việt Nam "mất điểm" vì điện, thuế

Báo cáo xếp hạng môi trường kinh doanh “Doing Business 2014” mà Ngân hàng Thế giới (WB) công bố sáng 29/10 cho thấy, Việt Nam vẫn giữ nguyên vị trí thứ 99 của xếp hạng năm 2013.

Theo bản báo cáo của WB, dù đã thực hiện được 21 cải cách kể từ năm 2005 – nhiều nhất trong khu vực Đông Á- Thái Bình Dương- nhưng xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam vẫn không có nhiều cải thiện.

Một năm qua Việt Nam chưa có nhiều cải thiện về môi trường kinh doanh Ảnh: Internet

Bản báo cáo của WB đưa ra 10 tiêu chí để đánh giá về mức độ “dễ thở” của môi trường kinh doanh đối với các DN vừa và nhỏ tại các quốc gia và vùng lãnh thổ được xếp hạng, bao gồm thành lập DN, cấp phép xây dựng, cấp điện, đăng ký tài sản, vay vốn tín dụng, bảo vệ nhà đầu tư, đóng thuế, thương mại quốc tế, thực thi hợp đồng,  và giải quyết doanh nghiệp mất khả năng thanh toán.

Trong thời gian 1 năm tính đến tháng 6/2013, Việt Nam được ghi nhận đã có sự cải cách ở các vấn đề về vay vốn tín dụng, bảo vệ nhà đầu tư, đóng thuế, và tuyển dụng lao động. Trong đó, theo WB, các cải cách về vay vốn tín dụng và bảo vệ nhà đầu tư là những cải cách mang tính hỗ trợ cho môi trường kinh doanh. 

Báo cáo nêu rõ, Việt Nam đã tăng cường bảo vệ nhà đầu tư nhờ thắt chặt quy định về công khai thông tin đối với các công ty niêm yết trong trường hợp giao dịch với bên liên quan. Ngoài ra, Việt Nam cũng cấp phép thành lập trung tâm thông tin tín dụng tư nhân đầu tiên sau khi ban hành một nghị định năm 2010 tạo khung pháp lý để thành lập những trung tâm thông tin tín dụng loại này. Tuy nhiên, chi phí đóng thuế đối với DN của Việt Nam lại tăng do quy định tăng mức đóng bảo hiểm xã hội đối với người sử dụng lao động.

"9 năm qua Việt Nam đã có cải cách quan trọng môi trường kinh doanh nhưng vẫn cần làm nhiều hơn nữa để duy trì năng lực cạnh tranh, đặc biệt là cần áp dụng những thông lệ quốc tế tốt nhất trong các quy định về hoạt động của DN"- bà Wendy Werner – Giám đốc Chương trình Tư vấn Môi trường đầu tư khu vực Đông Á – Thái Bình Dương của IFC nhận xét.

Tuy nhiên, Việt Nam nhận được đánh giá rất thấp ở nhiều tiêu chí của xếp hạng, chẳng hạn, xếp thứ 109/189 về tiêu chí thành lập DN, 156/189 về cấp điện, 157/189 về bảo vệ nhà đầu tư, 149/189 về đóng thuế, và 149 về giải quyết DN mất khả năng thanh toán....

Đánh giá về kết quả báo cáo WB đưa ra, bà Nguyễn Thị Thu Hằng – Phó tổng thư ký Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, báo cáo đã chỉ ra những không gian, khoảng trống mà Việt Nam cần phải lấp đầy trong môi trường kinh doanh nếu muốn thu hút và "giữ" chân các nhà đầu tư.

Còn ông Trần Đình Thiên- Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thì cho rằng, trong lúc Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, kết quả báo cáo đưa ra sẽ có tác động tích cực "thức tỉnh" các nhà hoạch định chính sách, quản lý ở cả TƯ và địa phương.

Đơn cử ví dụ chỉ số bảo vệ nhà đầu tư, tuy có cải thiện so với năm trước - ở mức 157/189, nhưng sự cải thiện này theo nhận xét của Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam vẫn là quá ít, chưa đủ. "Mức cải thiện chỉ số bảo vệ nhà đầu tư quá ít, cho thấy việc công khai minh bạch thông tin vẫn là yêu cầu bức thiết của DN hiện nay"- ông Thiên nhận định.

"Thứ hạng thứ 99 của Việt Nam cho thấy, chúng ta sẽ phảm làm rất nhiều để cải thiện hơn nữa môi trường kinh doanh, tạo lập niềm tin cho DN" – ông nói thêm.

Xét trong khu vực Đông Nam Á, xếp hạng về môi trường kinh doanh của Việt Nam đứng sau một loạt quốc gia, như Singapore vị trí số 1, Malaysia - 6, Thái Lan - 18 và Brunei - 59.