Vì sao thảm họa Covid-19 ở Ấn Độ lại gây ảnh hưởng khắp thế giới?

Sự bùng nổ nhanh chóng các ca mới mắc Covid-19 hàng ngày ở Ấn Độ đang đe dọa sự phục hồi của nền kinh tế thế giới, cũng như tác động lớn đối với một số ngành công nghiệp quan trọng trên toàn cầu.

Nền kinh tế lớn thứ 3 châu Á đang vận lộn tìm cách kiềm chế tốc độ lây lan của làn sóng Covid-19 thứ hai. Trong bối cảnh, có thêm hàng trăm ngàn người mắc Covid-19 mỗi ngày, các nhà kinh tế Ấn Độ buộc phải suy nghĩ lại về mục tiêu tăng trưởng kinh tế ở mức 2 con số trong năm nay. Trong làn sóng Covid-19 thứ nhất khiến Ấn Độ phải phong tỏa toàn lãnh thổ trong vài tháng vào năm 2020, nền kinh tế nước này đã lần đầu tiên trong vòng 25 năm rơi vào cảnh suy thoái.

Thảm họa Covid-19 ở Ấn Độ đang tác động tới nhiều ngành trên toàn cầu. (Ảnh: Reuters)

Đó cũng có thể là lý do dù mỗi ngày số người mới mắc Covid-19 tăng phi mã, nhưng chính quyền của Thủ tướng Narendra Modi cho tới nay vẫn chưa áp đặt lệnh phong tỏa toàn quốc, dù nhiều bang đã làm như vậy.

Theo CNN, tình hình dịch bệnh nghiêm trọng ở Ấn Độ khiến nhiều ngành công nghiệp trên thế giới vốn lệ thuộc lớn vào quốc gia châu Á này đang rơi vào cảnh bấp bênh. Những ngành chịu tác động lớn phải kể tới may mặc, dược phẩm, dịch vụ tài chính và vận tải toàn cầu.

Chuỗi cung ứng 

Khoảng 80% khối lượng hàng hóa trên thế giới được vận chuyển bằng tàu biển và Ấn Độ chính là nguồn cung lớn thủy thủ.

Theo ông Guy Platten, Tổng thư ký Hiệp hội Tàu biển Quốc tế, hơn 200.000 trong tổng số 1,7 triệu thủy thủ trên thế giới là người Ấn Độ. Nhiều người trong số này giữ các chức vụ cao và đảm nhận vị trí cần kỹ năng đặc biệt. 

“Chúng tôi hy vọng tình hình hiện nay có thể được giải quyết. Nếu không, nó sẽ dẫn tới tình trạng thiếu thủy thủ trầm trọng và gây gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu”, ông Platten nói.

Nhiều quốc gia đã cấm thực hiện các chuyến bay từ Ấn Độ, do đó không có cách nào để đưa lực lượng lao động ở Ấn Độ tới các cầu cảng trên khắp thế giới và tình trạng thiếu nguồn cung thủy thủ là khó tránh. 

Ông René Piil Pedersen, người đứng đầu công ty vận tải đường biển lớn nhất thế giới Marine Relations ở Maersk với 30% thủy thủ ở công ty là người Ấn Độ, nhấn mạnh thế giới có thể vừa phải đối mặt với mối đe dọa bị gián đoạn dòng luân chuyển hàng hóa, cũng như “cuộc khủng hoảng nhân đạo” do các thủy thủ đoàn không thể rời tàu và chở về quê hương.

Hoạt động vận tải đường biển trên thế giới từng rơi vào cảnh hỗn loạn trong năm ngoái khi gần 200.000 thủy thủ bị mắc kẹt suốt nhiều tháng trên tàu, do các cảng biển đóng cửa và máy bay không được cất cánh. Một số thủy thủ từng gọi con tàu của họ là “nhà tù nổi”. Do đó, ông Pedersen lo ngại tình cảnh này sẽ lại tái diễn, nếu như Ấn Độ không thể giải quyết cuộc khủng hoảng Covid-19 hiện nay một cách nhanh chóng.

Hiện tại, một số nơi như Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Singapore, Hong Kong và Trung Quốc đại lục cũng đã áp đặt các quy định cách ly nghiêm ngặt đối với những tàu thuyền xuất phát từ cảng ở Ấn Độ.

Vắc–xin và ngành dược

Hoạt động tiêm vắc-xin Covid-19 trên toàn cầu chịu tác động lớn từ làn sóng Covid-19 thứ hai ở Ấn Độ, bởi quốc gia này sản xuất hơn 60% các loại vắc-xin trên thế giới. Ấn Độ còn là quê hương của Viện Serum (SII), đơn vị sản xuất vắc-xin lớn nhất thế giới. Năng lực sản xuất vắc-xin khổng lồ là lý do vì sao Ấn Độ được chọn là đối tác chính trong COVAX, sáng kiến toàn cầu nhằm bán giá rẻ hơn hoặc tặng miễn phí vắc-xin Covid-19 cho các nước có thu nhập thấp.

Hồi năm ngoái, Ấn Độ đã đồng ý sản xuất 200 triệu liều vắc-xin Covid-19 cung cấp cho 92 quốc gia. Nhưng cho tới nay, mới chỉ có 2% dân số Ấn Độ được tiêm vắc-xin Covid-19 đủ liều. Chính phủ Ấn Độ và SII cũng đã chuyển từ cung cấp vắc-xin cho các quốc gia khác sang ưu tiên cho người dân trong nước.

Ngoài việc thế giới thiếu nguồn cung vắc-xin Covid-19, dịch bệnh tồi tệ ở Ấn Độ còn tác động tới toàn ngành dược trên thế giới. Cụ thể, Ấn Độ hiện là nước cung cấp thuốc gốc (generic drug) lớn nhất thế giới. Tại Mỹ, 90% đơn thuốc có các loại thuốc gốc và cứ 3 viên thuốc thì có 1 viên được sản xuất bằng nhà sản xuất thuốc gốc Ấn Độ, theo nghiên cứu được công bố vào tháng 4/2020 của Liên hiệp Công nghiệp Ấn Độ và KPMG.

Trên thực tế, các nhà sản xuất thuốc Ấn Độ lại phụ thuộc tới 70% nguồn cung nguyên liệu thô từ Trung Quốc. Nhưng vào cuối tháng Tư, hãng hàng không Sichuan Airlines của Trung Quốc đã cho dừng các chuyến bay tới Ấn Độ trong 15 ngày vì lo ngại sự bùng phát dịch bệnh ở Ấn Độ. Chuyện này đã khiến nhóm xuất khẩu dược phẩm hàng đầu của Ấn Độ phải viết thư cho đại sứ Ấn Độ ở Bắc Kinh, Trung Quốc để thay đổi tình thế.

Trong thư, ông Ravi Udaya Bhaskar, Tổng giám đốc Hội đồng Thúc đẩy Xuất khẩu Dược phẩm của Ấn Độ, đã nhấn mạnh sự gián đoạn “gây lo lắng” và có thể tạo ra “tác động phân tầng” đối với chuỗi cung ứng thuốc trên toàn cầu.

“Phấn lớn quốc gia trên thế giới phụ thuộc vào các loại thuốc gốc do Ấn Độ sản xuất, nhưng Ấn Độ lại phụ thuộc vào nguồn cung nguyên liệu thô từ Trung Quốc. Chuỗi cung ứng thuốc trên toàn cầu sẽ chịu ảnh hưởng lớn nếu như hoạt động thương mại Trung - Ấn bị gián đoạn”, ông Tinglong Dai, Phó Giáo sư tại Trường Kinh doanh Johns Hopkins Carey nhận định.

Hoạt động của các công ty Ấn Độ bị gián đoạn trong giai đoạn bùng phát làn sóng Covid-19 thứ 2. (Ảnh: India Today)

Dệt may

Ấn Độ là một trong những nhà xuất khẩu hàng may mặc lớn nhất thế giới và ngành công nghiệp nước này cũng đang phải vật lộn với cảnh thiếu nhân lực.

“Đây là lần đầu tiên thế hệ của chúng tôi trải qua chuyện như thế này. Không ai có sự chuẩn bị cho viễn cảnh tồi tệ thế này”, ông Arpit Aryan Gupta, người đứng đầu ban phát triển kinh doanh tại nhà sản xuất Arpit Aryan Gupta ở thành phố Ludhiana thuộc bang Punjab, nơi được mệnh danh là thủ phủ của ngành dệt may Ấn Độ, nói.

Công ty này chuyên cung cấp hàng cho các hãng New Balance và Nordstrom đã tuyển dụng khoảng 100 lao động lành nghề và bậc trung. Nhưng gần 50% trong số này đã rời bỏ công ty kể từ khi làn sóng Covid-19 thứ hai xuất hiện. Ông Gupta cho biết thêm, ông đã cung cấp nhà ở cho những lao động còn ở lại để duy trì hoạt động của nhà máy.

Ấn Độ còn là nhà xuất khẩu lớn da và các sản phẩm làm từ da khi đứng thứ 2 trên thế giới về xuất khẩu quần áo làm từ da và đứng thứ 4 thế giới về các sản phẩm làm từ da. Ngoài ra, Ấn Độ còn là nước xuất khẩu giày lớn trên thế giới khi chỉ đứng sau Trung Quốc và sản xuất gần 3 tỉ đôi giày mỗi năm.

Đại dịch Covid-19 năm ngoái đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho ngành da của Ấn Độ và hoạt động của các doanh nghiệp mới chỉ phục hồi trước thời điểm bùng phát làn sóng Covid-19 thứ hai.

Dịch vụ tài chính

Các ngân hàng và doanh nghiệp lớn trên thế giới chủ yếu hoạt động ở New York, London, Hong Kong và London. Nhưng họ còn có nhiều văn phòng hỗ trợ mà nhiều trong số này được đặt ở Ấn Độ.

Trong những thập kỷ qua, các công ty dịch vụ tài chính trên thế giới đã thuê lượng lớn lao động trình độ cao và giá rẻ tại Ấn Độ. Theo Hiệp hội Công ty Phần mềm và Dịch vụ Quốc gia Ấn Độ, gần 4,4 triệu người lao động trên toàn quốc đang làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin và quản lý quy trình kinh doanh.

Tuy nhiên, nhiều công ty đang gấp rút đưa ra các biện pháp giải quyết khủng hoảng từ làn sóng Covid-19 thứ hai ở Ấn Độ như chuyển việc từ Ấn Độ sang các quốc gia khác, khuyến khích nhân viên Ấn Độ làm việc tại nhà và kéo dài hạn chót của các dự án.

Chẳng hạn, hầu hết nhân viên tại Goldman Sachs và Wells Fargo đều làm việc từ xa. Nhưng làm việc ở nhà trong mùa dịch cũng vô cùng phức tạp nhất là đối với những nhân viên còn đang phải chăm sóc người thân bị bệnh. Ngoài ra, làm việc ở nhà còn tạo ra những thách thức về vấn đề bảo vệ an ninh và dữ liệu nhất là đối với các nhân viên xử lý thông tin mật của công ty và khách hàng.

Ngoài ngân hàng, các công ty tư vấn và kiểm toán cũng đối mặt với những thách thức tương tự. Điển hình, EY Ấn Độ, nơi làm việc của hơn 56.000 nhân viên, cũng đang phải chuyển công việc sang những quốc gia khác.

Theo bà Julie Teigland tại EY Ấn Độ, hầu hết nhân viên của công ty đã phải làm việc ở nhà. "Rất nhiều nhân viên và người thân của họ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi làn sóng Covid-19 thứ 2 đang diễn biến nghiêm trọng ở Ấn Độ", bà Teigland thừa nhận. 

Người chết ở Ấn Độ được đưa tới nhà hỏa táng bằng xe chở rác

Hình ảnh một thi thể được đưa tới nhà hỏa táng bằng xe chở rác ở Ấn Độ khiến nhiều người bàng hoàng. 

Minh Thu (lược dịch)