TT-Huế “bắt tay” Đà Nẵng đề nghị công nhận “Thiên hạ đệ nhất hùng quan” là di tích quốc gia
Sáng 17/11, tại Đà Nẵng, ông Phan Tiến Dũng, Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao (VH-TT) tỉnh Thừa Thiên – Huế (TT-Huế) và ông Huỳnh Văn Hùng, Giám đốc Sở VH-TT TP Đà Nẵng đã ký biên bản ghi nhớ về việc khoanh vùng bảo vệ, lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích và phát huy giá trị Hải Vân Quan.
![]() |
Ông Phan Tiến Dũng, Giám đốc Sở VH-TT tỉnh Thừa Thiên – Huế (trái) và ông Huỳnh Văn Hùng, Giám đốc Sở VH-TT TP Đà Nẵng ký kết biên bản ghi nhớvề việc khoanh vùng bảo vệ, lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích và phát huy giá trị Hải Vân Quan (Ảnh: HC) |
Trước đó, ngày 4/11, tại TP Huế, lãnh đạo Sở VH-TT của tỉnh Thừa Thiên Huế và TP Đà Nẵng cùng các cơ quan, đơn vị liên quan của hai địa phương đã tổ chức cuộc họp để trao đổi, thảo luận về việc khoanh vùng bảo vệ, lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích và chỉnh trang Hải Vân Quan, còn được mệnh danh là “Thiên hạ đệ nhất hùng quan” trên con đường thiên lý Bắc – Nam.
Tại cuộc họp, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã trình bày những nội dung về giá trị văn hóa, lịch sử của di tích Hải Vân Quan. Các thành viên dự họp cũng trao đổi, thảo luận để làm rõ quy mô, vai trò, tính chất, ý nghĩa và hiện trạng của Hải Vân Quan; phương án khoanh vùng bảo vệ di tích Hải Vân Quan; thủ tục lập hồ sơ khoa học xếp hạng di tích Hải Vân Quan; phương án bảo tồn và phát huy giá trị di tích.
Trên cơ sở đó, hai bên đã thống nhất nhiều nội dung trong biên bản ghi nhớ ký kết sáng 17/11 tại Đà Nẵng. Theo đó, về việc xây dựng hồ sơ khoa học, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh TT- Huế, Sở VH-TT tỉnh TT-Huế và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã phối hợp các đơn vị liên quan xây dựng hồ sơ khoa học xếp hạng di tích Hải Vân Quan. Trong quá trình thực hiện tiếp theo, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế sẽ phối hợp với Trung tâm Quản lý Di sản văn hóa TP Đà Nẵng hoàn thiện hồ sơ khoa học để báo cáo UBND tỉnh TT-Huế và UBND TP Đà Nẵng.
Về việc khoanh vùng bảo vệ và xếp hạng di tích, hai bên thống nhất đề xuất khoanh vùng bảo vệ Hải Vân Quan bao gồm 02 khu vực (khu vực I và khu vực II) thuộc địa giới hành chính của huyện Phú Lộc (tỉnh TT-Huế) và quận Liên Chiểu (TP Đà Nẵng) để đảm bảo gìn giữ, bảo tồn những hạng mục, yếu tố gốc gắn liền với công trình và tạo cơ sở cho việc phục hồi, tu bổ, tôn tạo cũng như phát huy hiệu quả giá trị di tích sau này.
Lập hồ sơ khoa học để báo cáo UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, UBND TP Đà Nẵng đề nghị Bộ VH-TT-DL xếp hạng Hải Vân Quan là di tích cấp quốc gia. Sau khi Hải Vân Quan được xếp hạng di tích cấp quốc gia, căn cứ tính chất, mức độ quan trọng sẽ nghiên cứu tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hồ sơ và thực hiện các thủ tục để đề nghị Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích cấp quốc gia đặc biệt theo quy định hiện hành.
Hai Sở cũng thống nhất phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng quy chế quản lý và kế hoạch bảo tồn, phát huy giá trị Hải Vân Quan sau khi công trình được xếp hạng di tích. Trước mắt, báo cáo UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, UBND TP Đà Nẵng chỉ đạo UBND huyện Phú Lộc, UBND quận Liên Chiểu tăng cường công tác phối hợp, quản lý, tuyên truyền để chấn chỉnh việc buôn bán, kinh doanh của dân cư địa phương và thường xuyên tổ chức vệ sinh, bảo vệ môi trường, cảnh quan xung quanh, hạn chế việc tác động làm ảnh hưởng đến các yếu tố gốc gắn liền với Hải Vân Quan.
Sở VH-TT tỉnh TT-Huế và Sở VH-TT TP Đà Nẵng sẽ báo cáo với lãnh đạo địa phương mình về các nội dung đã thống nhất liên quan đến việc khoanh vùng bảo vệ, lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích và phát huy giá trị Hải Vân Quan tại cuộc họp. Sau khi có ý kiến chỉ đạo của UBND hai địa phương, hai Sở sẽ phối hợp chặt chẽ trong quá trình triển khai thực hiện.
Được biết, Hải Vân Quan tọa lạc trên núi Hải Vân thuộc địa giới hành chính của thị trấn Lăng Cô (huyện Phú Lộc, tỉnh TT- Huế) và phường Hòa Hiệp Bắc (quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng). Đây là tổ hợp các công trình nằm trong hệ thống phòng thủ của Kinh đô Huế xưa, đồng thời sử dụng để kiểm soát sự qua lại trên đường thiên lý Bắc-Nam được xây dựng vào năm 1826 dưới thời vua Minh Mạng.
Di tích này chứa đựng những giá trị quan trọng về văn hóa, lịch sử, kiến trúc, quân sự gắn liền với vương triều Nguyễn, đồng thời, đây cũng là thắng cảnh nổi tiếng thu hút đông đảo du khách đến tham quan, nghiên cứu. Trong thời gian qua, do điều kiện khách quan, cụm công trình Hải Vân Quan chưa được tổ chức khoanh vùng bảo vệ và tiến hành các thủ tục pháp lý để bảo tồn, phát huy giá trị.